Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 12:26

« Poprzedni Następny »


Twoja choroba na szalce


Ed Yong 2014-01-08


Kiedy czytasz w prasie o odkryciach biomedycznych, czytasz prawdopodobnie o eksperymentach dokonywanych na komórkach hodowanych w laboratoriach. Pływają one, bezcielesne, we flaszkach z czerwonym płynem, łatwo więc zapomnieć, że pochodzą pierwotnie od ludzi. Najczęściej używane komórki ludzkie, znane jako HeLa, pochodzą od kobiety o nazwisku Henrietta Lacks. Komórki MCF-7 cells pochodzą z guza piersi 69-letniej kobiety o nazwisku Frances Mallon. Komórki Jurkat są z ciała 14-letniego chłopca z białaczką.

Te osoby, wraz z setkami innych, są przedstawicielami ludzkości. Ich nieśmiertelne linie komórek dostarczyły naukowcom gotowej podaży komórek do eksperymentów i stworzyły możliwość niezliczonych odkryć, z których wszyscy korzystamy. Nasza wiedza o biologii komórek rośnie jednak do punktu, w którym możemy już nie potrzebować zastępców.


Oto wizja przyszłości. Postawiono u ciebie diagnozę rzadkiego zaburzenia genetycznego. Twój lekarz pobiera próbkę twoich komórek i hoduje je, tworząc linie komórkowe, tkanki, a nawet mini-narządy – małe, modelowe wersje twoich narządów wraz z wszystkimi błędami genetycznymi odpowiedzialnymi za twoją chorobę. Lekarze używają tych modeli do odkrycia, co robią te mutacje i sprawdzenia bezpieczeństwa i skuteczności różnych leków. W oparciu o te testy decydują się na najbardziej odpowiednie leczenie – takie, które jest dokładnie dopasowane do twojej biologii.


Jeszcze do tego nie dotarliśmy, ale robimy duże postępy. Popatrz, co właśnie zrobili Kathrin Meyer i Brian Kaspar z Nationwide Children’s Hospital w Ohio w USA.


Badają onistwardnienie zanikowe boczne (ALS) [http://pl.wikipedia.org/wiki/Stwardnienie_zanikowe_boczne], śmiertelną chorobę, na którą cierpi Stephen Hawking i która dotknęła również zawodnika baseballu Lou Gehriga. Powoduje ją jakaś kombinacja mutacji genetycznych, która stopniowo zabija neurony ruchowe – te, które kontrolują nasze mięśnie. Gdy umierają, mięśnie słabną i wiotczeją. Pacjenci tracą zdolność chodzenia, poruszania ramionami, mówienia, połykania i oddychania.


Niedawno kilka zespołów naukowców pokazało, że inne komórki w mózgu - komórki glejowe – pomagają wepchnąć neurony ruchowe w ramiona śmierci. Normalnie komórki glejowe dostarczają wsparcia, pożywienia i ochrony neuronom. Jeśli jednak mają mutację powodującą ALS, zamiast tego mogą selektywnie zabijać neurony ruchowe. Opiekunowie stają się zabójcami.



Astrocyt. Zdjęcie: Nathan S. Ivey at TNPRC.


Dla zbadania tych zdrajców zespół pobrał komórki skóry od siedmiu pacjentów i przeprogramował je w prekursory neuronów, które mogą rozwinąć się w rozmaite komórki w naszych mózgach i układach nerwowych. Wystarczyły cztery geny, by spowodować transformację i około miesiąca na wyhodowanie grup zdrowych komórek. Używając różnych czynników wzrostu zespół mógł nakłonić te prekursory, by stały się neuronami (włącznie z neuronami ruchowymi) i  astrocytami (typem komórek glejowych w kształcie gwiazdy).


Kiedy były same, neurony ruchowe przeżywały tygodniami. Meyer stwierdziła jednak, że umierały szybko, kiedy wystawiało się je na obecność astrocytów. W ciągu 5 dni do 80procent z nich była martwa, a te, które przeżyły, miały tylko kilka krótkich odgałęzień. Robiły to tylko astrocyty z ALS; astrocyty od zdrowych ludzi nie miały takiego morderczego efektu.


Czworo pacjentów, z którymi pracował ten zespół, miało rodzinne ALS – rodzaj, który odpowiada za 10 procent przypadków i spowodowany jest odziedziczoną mutacją w genach takich jak SOD1 i C9orf72. Troje pacjentów miało sporadyczne ALS – najpowszechniejszy rodzaj spowodowany przez nieznane mutacje, które objawiają się spontanicznie u ludzie, w których rodzinach nie ma tej choroby. Zespół odkrył, że astrocyty wszystkich tych pacjentów są toksyczne dla neuronów ruchowych.  Sugeruje to, że mutacje zarówno SOD1, jak C9orf72 prawdopodobnie zamieniają astrocyty w zabójców tym samym szlakiem – co stosuje się także do nieznanych mutacji powodujących sporadyczne przypadki.


Szczegóły są nadal niejasne, ale zespół ma nadzieję odkryć je dzięki potężnemu nowemu narzędziu – szybkiej i dającej jednolite wyniki technice tworzenia niekończącej się podaży neuronów i astrocytów, które są indywidualną wersją komórek jednego pacjenta. Sądzą także, że w ciągu kilkunastu lat będą w stanie testować różne leki na tych komórkach, żeby wypracować najbardziej obiecujące leczenie dla poszczególnych ludzi z ALS.


Jeśli wydaje się, że jest to daleko w przyszłości, warto pamiętać, jak daleko doszła ta linia badań w bardzo krótkim czasie. W 2006 r. Shinya Yamanka znalazł sposób przeprogramowania komórek dorosłej myszy w stan podobny do komórek macierzystych, które dawało się skłonić do rozwoju w szereg różnych komórek. Weź komórkę skóry, a z czasem będziesz miał neuron. Inni naukowcy dokonali tego samego wyczynu z komórkami ludzkimi w 2007 r. i z komórkami kobiety chorej na ALS w 2008 (które następnie zostały zamienione z powrotem na neurony ruchowe).


W 2010 r. grupa ze Stanford przeskoczyła w ogóle etap pośredni i po prostu zamieniła komórki skóry bezpośrednio w neurony. Jak poprzednio, najpierw były to komórki mysie, a w rok później komórki ludzkie. Tymczasem inny zespół zamienił komórki mysie w prekursory neuronowe, które potrafią rozwinąć się zarówno w komórki glejowe, jak w neurony. A teraz Meyer i Kaspar powtórzyli tę samą sztuczkę z ludzkimi prekursorami neuronowymi.  


Kiedy prasa pisze o tych odkryciach, mówią na ogół o tworzeniu zapasów nowych komórek, żeby uzupełnić po tych, które są utracone z powodu choroby takiej jak ALS. Do takiego zastosowania jest jeszcze daleka droga, z wieloma jeszcze nie rozwiązanymi kwestiami bezpieczeństwa i otwartymi pytaniami, na które nie ma odpowiedzi. Na razie mają ogromny potencjał jako narzędzie badawcze.


Jak pisałem w 2008 r., “to jest dar niebios dla badań nad ALS. Postęp w rozumieniu tej choroby był stosunkowo powolny, głównie dlatego, że było niemal niemożliwe zdobyć wystarczający zapas żyjących neuronów ruchowych ludzi dotkniętych tą chorobą. Obecnie badacze mogą hodować duże kolonie zarówno neuronów ruchowych, jak komórek glejowych, które mają defekt genetyczny związany z ALS. Daje to im wolną rękę w badaniu przyczyn tego zaburzenia, warunków środowiskowych, które wpływają na te geny i sposobu, w jaki dotknięte neurony współdziałają z innymi rodzajami komórek. Daje im także neurony do testowania potencjalnych leków”.


Źródło:
Meyer, Ferraiuoloa, Miranda, Likhite, McElroy, Renusch, Ditsworth, Lagier-Tourenne, Smith, Ravits, Burghes, Shaw, Cleveland, Kolb & Kaspar. 2013. Direct conversion of patient fibroblasts demonstrates non-cell autonomous toxicity of astrocytes to motor neurons in familial and sporadic ALS. PNAS http://dx.doi.org/10.1073/pnas.1314085111


Your disease in a dish

Phenomena/Not Exactly Rocket Science, 1 stycznia 2014r.




_______

Ed Yong 

Mieszka w Londynie i pracuje w Cancer Research UK. Jego blog „Not Exactly Rocket Science” jest próbą zainteresowania nauką szerszej rzeszy czytelników poprzez unikanie żargonu i przystępną prezentację.

Strona www autora


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28
Rzecz o splątaniu nauki i wiary   Koraszewski   2022-12-26
Pradawny ekosystem zrekonstruowany przy użyciu skamieniałego DNA   Coyne   2022-12-19
Rozważania heretyckiego mediewisty o historii, wartościach i zdumiewającej głupocie   Landes   2022-12-16
Ewolucyjne ślepe zaułki i lepkie urządzenia: botanik Darwin   Tonhasca Júnior   2022-12-14
Ewolucja nie idzie prostą drogą   Novella   2022-12-08
Geny i języki   Novella   2022-11-26
Uporczywa obecność religijnego mitu   Winegard   2022-11-24
Znaleziono skrytkę posągów z brązu   Novella   2022-11-23
W oparach zrównoważonej ignorancji   Koraszewski   2022-11-21
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
List otwarty do wszystkich oszołomów   Novella   2022-11-03
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Czy mizoandria może być zakaźna?   Tonhasca Júnior   2022-10-24
Niezwykła fizjologia hibernujących niedźwiedzi   Coyne   2022-10-22
Cuchnąca pułapka i przytulna kryjówka   Tonhasca Júnior   2022-10-21
Obraz Izraela na amerykańskich uniwersytetach   Mansour   2022-10-19
Kenia aprobuje GMO po 10 latach zakazu   Maina   2022-10-18
Pangenom jedwabnika morwowego   Novella   2022-10-14
Czy Samolubny gen zaszkodził publicznemu rozumieniu biologii?   Coyne   2022-10-13
Nieokrzesani goście   Tonhasca Júnior   2022-10-11
Niezrozumienie równości   Winegard   2022-10-07
Zyski klimatyczne to „niewygodna prawda” — nie wszystkie wiadomości o środowisku są złymi wieściami   Lomborg   2022-10-06
Gorzko-słodki, uzależniający lek   Tonhasca Júnior   2022-09-30
Przeciwko autentyczności   Winegard   2022-09-27
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury)   Coyne   2022-09-22
Mózgi neandertalczyków   Novella   2022-09-20
Oszuści i oszukani w grze w zapylanie   Tonhasca Júnior   2022-09-15
Po raz kolejny “Scientific American” wypacza biologię, a teraz także historię, by podeprzeć swoją ideologię   Coyne   2022-09-14
Upadek czasopisma “Nature”   Winegard   2022-09-08
Instynkt macierzyński i “New York Times”   Coyne   2022-09-07
Ćmy ze złym public relations   Tonhasca Júnior   2022-09-05
Studenci Uniwersytetu Ghany debatują nad wykorzystaniem upraw GMO w ich kraju   Gakpo   2022-09-02
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
Dysonansy poznawcze: czekolada a muszki, wino a osy   Júnior   2022-08-29
Patrick Matthew: prawdziwy autor idei doboru naturalnego?   Coyne   2022-08-26
Odporny na choroby, genetycznie modyfikowany maniok zapowiada przełom w Kenii   Maina   2022-08-25
Niekochane, ale czasem pożyteczne   Tonhasca Júnior   2022-08-23
Trwałość laktazy w populacjach pijących mleko: ponowna ocena klasycznej historii z ewolucji człowieka   Coyne   2022-08-19
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość   Coyne   2022-08-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Kot Mehitabel pisze w “Science”   Coyne   2022-08-09
Nauka o wolności: rozmowa z Anną Kryłow   i Anna Kryłow   2022-08-06
Pierwsze dowody kopalne na opiekę nad lęgiem i niezwykły przypadek asymetrii kierunkowej   Coyne   2022-08-05
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy?   Coyne   2022-08-02
Dokonane w Afryce badanie genomu fasolnika egipskiego oznacza krok naprzód w dywersyfikacji światowego zaopatrzenia w żywność   Karavolias   2022-08-01
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Raz jeszcze: czy rasy są tylko społecznym konstruktem bez naukowego lub biologicznego znaczenia?   Coyne   2022-07-28
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Carl Sagan i wolność wątpienia   Jacoby   2022-07-18
Jak Darwin spowodował globalne ocieplenie swoją teorią doboru płciowego   Coyne   2022-07-16
Dieta mieszana misiów i innych   Júnior   2022-07-14
Londyńskie Natural History Museum popełnia błąd naturalistyczny - wielokrotnie   Coyne   2022-07-11
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Szczepionki przeciwko grypie związane ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera   Novella   2022-07-07
Nowoczesność Darwina: w O powstawaniu jest antycypacja neutralnej teorii i przerywanej równowagi   Coyne   2022-07-06
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową”   Coyne   2022-07-05
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała   Coyne   2022-07-04
Niech Moc będzie z pszczołą   Júnior   2022-06-28
Dramatyczny wzrost cen paliw kopalnych jest bolesny, ale daje niewielkie korzyści w walce z globalnym ociepleniem   Lomborg   2022-06-25
Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy   Novella   2022-06-22
Nasiona z edytowanymi genomami będą miały przystępną cenę   Maina   2022-06-15
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
Kartofel z Matką Boską w jednej klapie i Karolem Marksem w drugiej   Koraszewski   2022-06-06
Jak nasze wspomnienia są powiązane   Novella   2022-06-04
Wielka Brytania dąży do zezwolenia na edytowanie genów   Novella   2022-06-02
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Naukowiec z Ghany: “Afryka potrzebuje GMO bardziej niż reszta świata”   Gakpo   2022-05-26
GMO i edytowanie genów: jaka jest różnica?   Karavolias   2022-05-23
Toksyczny nektar, czyli ostrożnie z tureckim miodem   Júnior   2022-05-20
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna   Coyne   2022-05-18
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne   Coyne   2022-05-16
Trutnie i inni fruwający panowie   Junior   2022-05-13
Wygnanie z uniwersyteckiego świata – dwa lata później   Winegard   2022-05-10
Życie kwitnące po śmierci   Junior   2022-05-05
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Oxitec rozszerza próby z komarami GMO, by zredukować szerzenie się malarii   Conrow   2022-04-28
Słowa w wosku zapisane   Tonhasca Junior   2022-04-26
Rodzice, szkoła, państwo: kultura niskich oczekiwań   Koraszewski   2022-04-25
Nowoczesne ulepszanie roślin uprawnych przyjmuje historyczne podejście   Karavolias   2022-04-20
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Indie zwalniają edytowanie genów z wymaganej dla GMO oceny bezpieczeństwa   Paranjape   2022-04-11
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Rolnicy nie mogą uprawiać tego, na co ich nie stać   Ongu   2022-04-07
Rośliny zmodyfikowane: odkłamać opinię o GMO   Conrow   2022-04-07
Odmowa szczelinowania jest szaleństwem   Ridley   2022-04-02
Jak wirusy chorób układu oddechowego ewoluują, by stać się łagodniejsze   Ridley   2022-03-22
Czy globalne ocieplenie może być dla nas dobre?   Ridley   2022-03-03
Południowa Afryka powinna przemyśleć regulacje dotyczące genetycznie modyfikowanych roślin   i Priyen Pillay   2022-03-01
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
O figach i osach   Júnior   2022-02-18
Pień liczący 40 tysięcy lat przekazany Maorysom zamiast nauce   Coyne   2022-02-14
Propaganda anty-GMO obraża drobnych farmerów w Afryce i w Azji   Gakpo   2022-02-08
Jak “tubylcza medycyna” różni się od medycyny   Coyne   2022-02-07

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk