Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 09:12

« Poprzedni Następny »


Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie


Matt Ridley 2014-05-09

Brytyjski biolog John Gurdon - w 2012 roku został, wraz z Shin'ya Yamanaką, uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za odkrycie, że dojrzałe komórki mogą być przeprogramowane w komórki pluripotentne (komórki macierzyste).
Brytyjski biolog John Gurdon - w 2012 roku został, wraz z Shin'ya Yamanaką, uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za odkrycie, że dojrzałe komórki mogą być przeprogramowane w komórki pluripotentne (komórki macierzyste).

Kanclerz George Osborne, wygłosił w ubiegłym tygodniu w Cambridge wykład o nauce, w którym przeciwstawił „nadzwyczajne” osiągnięcia naukowe Wielkiej Brytanii i mówił o „naszej historycznej słabości, jeśli chodzi o przekładanie tych osiągnięć naukowych na dochody komercyjne”. Jest to powracająca skarga na brytyjską politykę w sprawie wykorzystywania nauki, odkrywamy różne rzeczy, a inni na nich zarabiają.

Zdumiewająca zdolność Wielkiej Brytanii do zdobywania najwyższych nagród naukowych – ustępujemy tylko USA w liczbie Nagród Nobla – nie wygasa. Zdobyliśmy 88 naukowych Nagród Nobla, a 115, jeśli doliczyć nagrody w ekonomii, literaturze i nagrodę pokojową. Obejmuje to 12 Nagród w ciągu ostatnich dziesięciu lat i przynajmniej po jednej rocznie przez ostatnich pięć lat. W zeszłym roku jednak zgłosiliśmy mniej patentów niż USA, Japonia, Niemcy, Francja lub Korea Południowa i widzieliśmy wiele odkryć brytyjskich skomercjalizowanych przez innych: grafen, sekwencjonowanie DNA, WWW, żeby wymienić tylko kilka. A więc zgadza się, jesteśmy dobrzy w nauce, ale marni w budowaniu nowych dziedzin wytwórczości.

 

Reakcją rządu na tę sytuację jest zachęcanie do zgrupowań firm high-tech, tak jak wokół Cambridge z jego 1500 firmami technologicznymi oraz popieranie „katapult” technicznych, żeby pomóc wystartować raczkującym przemysłom w ośmiu dziedzinach technologii, w których Wielka Brytania ma potencjalne prowadzenie. Przykładem jest centrum produkcyjne w Coventry z jego ekspertyzą w druku 3D.

 

Większość firm zgrupowanych wokół Cambridge przeniosła się tam, żeby być bliżej uniwersytetu; nie wyrosły z uniwersytetu. Nowe technologie zazwyczaj rodzą sie z istniejących technik i wykorzystują naukę, by pomogła w tym procesie, rzadziej są produktem  nauki. Koncepcja, że innowacja pojawia się, ponieważ w jeden koniec rury wkładasz naukę, a technologia wychodzi drugim końcem, datuje się od Francisa Bacona i jest w znacznej mierze mitem.  Historia pokazuje, że nauka (publiczna) jest córką techniki (prywatnej), praktyczne innowacje inspirowały rozwój nauki. Dobre uniwersytety rozumieją to i przystosowują swoje programy badawcze do tego, co interesuje przemysł.

 

Maszyna parowa doprowadziła do zrozumienia termodynamiki, nie zaś odwrotnie. Przemysł barwiarski napędzał chemię. Centryfuga i krystalografia rentgenowska, rozwinięte dla przemysłu włókienniczego, doprowadziły do odkrycia struktury DNA. Sekwencjonowanie DNA (technologia brytyjska) doprowadziło do genomiki (nauka międzynarodowa). Rozwój telefonów komórkowych, szczelinowanie i wyszukiwarki nie zawdzięczają niemal niczego badaniom uniwersyteckim. Oczywiście, firmy, które uczyniły te przełomowe odkrycia zwróciły się później do uniwersytetów w poszukiwaniu wykształconego personelu i o pomoc w rozwiązywaniu problemów przez zamawianie badań z konkretną specyfikacją. Ale ważne przełomy mniej zawdzięczały filozoficznym rozważaniom naukowców niż majsterkowaniu inżynierów.

 

Dwadzieścia lat temu ekonomista Partha Dasgupta wskazał, że “republika nauki”, z jej naleganiem na to, by wyniki były dostępne, a nagrodami były wyróżnienia i prestiż, różni się bardzo od sprywatyzowanego świata techniki, gdzie liczą się patenty i zyski. W artykule napisanym z Paulem Davidem stwierdził: „Nowoczesne społeczeństwa potrzebują obu mocno osadzonych społeczności i muszą dbać o zachowanie synergicznej równowagi między nimi”.

 

Być może więc problemem brytyjskim jest to, że jesteśmy dobrzy w części publicznej, ale nie w części prywatnej. Ponieważ odnosimy sukcesy w nauce, dzielimy się wynikami ze światem, ale sami czerpiemy z tych sukcesów zbyt małe korzyści. Nie jest to aż tak proste. Terence Kealey, wicekanclerz Buckingham University, jeden głównych autorytetów w ekonomii nauki, przedstawił mocną tezę — podbudowaną niedawno oznaką szacowności ekonomicznej, modelem matematycznym — że nauka nie jest czystym “dobrem publicznym”, tak jak na przykład światło z latarni morskiej.

 

Chociaż naukowcy dzielą się wiedzą, nie jest ona automatycznie dostępna dla “każdego przechodnia lub osoby o przeciętnym stopniu ciekawości”, mówi profesor Kealey i jego współautor Martin Rickett. Aby włączyć się w rozmowę, musisz mieć wiedzę, która pochodzi z wykształcenia w tej konkretnej dziedzinie nauki. I dlatego firmy prywatne chętnie gromadzą się wokół Cambridge, żeby uzyskać ekspertyzę i kontakty i podsłuchiwać, jak naukowcy gawędzą na uniwersytecie, a także, kiedy razem piją kawę, czy jedzą lunch.

 

Ten model matematyczny pokazuje, że w badaniach istnieje “punkt zwężenia”, kiedy to badacze potrzebują zachęty, bo podzielić się swoją wiedzą z innymi. Jest wiele przykładów, kiedy rząd dawał taką zachętę i robił to dobrze. Profesor Kealey mówi więc, że ponieważ pan Osborne tworzy nowe instytucje ułatwiające dzielenie się wiedzą i zaufaniem między uprzednio oddzielonymi sektorami (szczególnie uniwersytetami i przemysłem), to robi coś korzystnego, jak wykazuje zarówno teoria, jak i historia: jest to jedna z dziedzin, w której można pokazać, że działanie rządu jest rzeczą dobrą.

 

Nawiasem mówiąc, historia dostarcza niewiele poparcia dla powszechnie żywionego poglądu, że szczodre finansowanie nauki przez rząd daje w wyniku szybszy wzrost gospodarczy.  Pod koniec XIX i na początku XX wieku Francja i Niemcy w znacznej mierze finansowały naukę z funduszy publicznych, podczas gry Wielka Brytania i Ameryka tego nie robiły. Kraje anglosaskie rozwijały się szybciej. I na każdy przykład nieoczekiwanych korzyści dodatkowych z publicznego finansowania nauki jest mnóstwo jest przykładów prywatnego finansowania, które dało publiczne efekty, (WWW została wynaleziona przez Sir Tima Berners-Lee, żeby fizycy mogli dzielić się rezultatami). Sputnik, pionierska rosyjska sonda kosmiczna, czerpał szeroko z przedwojennych badań, finansowanych prywatnie przez Roberta Goddarda, wspieranego przez Guggenheimów.

 

W 2003 r. OECD opublikowała pracę o “źródłach wzrostu w krajach OECD” między 1971 i 1998 rokiem, odkrywając ku swojemu ogromnemu zaskoczeniu, że podczas gdy prywatnie finansowane badania i rozwój stymulowały wzrost ekonomiczny, publicznie finansowane badania nie miały w ogóle żadnego wpływu na gospodarkę. Jest możliwe, że wydatki rządowe na niewłaściwe dziedziny nauki powstrzymują ludzi przed pracą nad właściwym – z punktu widzenia gospodarczego – rodzajem nauki. Jest zbyt wiele ezoterycznych projektów, które zupełnie nie interesują pobliskiego przemysłu.

 

Nie znaczy to, że powinno skończyć się z publicznym finansowaniem nauki. Biorąc pod uwagę fakt, że rząd zabiera niemal połowę PKB i wydaje te wspólne pieniądze na wiele rzeczy, byłaby wielką szkodą, gdyby żadna część z tej puli nie znalazła drogi do nauki, tego wielkiego triumfu naszej kultury. Fizyk amerykański, Robert Wilson, zapytany na przesłuchaniu przed Kongresem podczas zimnej wojny o to, jak akcelerator cząstek przyczyniłby się do obrony kraju, odpowiedział, że nie ma on „nic wspólnego z bezpośrednią obronnością naszego kraju, poza tym, że pomaga w uczynieniu go krajem wartym obrony”.

 

Pierwsza publikacja w Times

Technology is often the mother of science, not vice versa

Rational Optimist, 4 maja 2014

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28
Rzecz o splątaniu nauki i wiary   Koraszewski   2022-12-26
Pradawny ekosystem zrekonstruowany przy użyciu skamieniałego DNA   Coyne   2022-12-19
Rozważania heretyckiego mediewisty o historii, wartościach i zdumiewającej głupocie   Landes   2022-12-16
Ewolucyjne ślepe zaułki i lepkie urządzenia: botanik Darwin   Tonhasca Júnior   2022-12-14
Ewolucja nie idzie prostą drogą   Novella   2022-12-08
Geny i języki   Novella   2022-11-26
Uporczywa obecność religijnego mitu   Winegard   2022-11-24
Znaleziono skrytkę posągów z brązu   Novella   2022-11-23
W oparach zrównoważonej ignorancji   Koraszewski   2022-11-21
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
List otwarty do wszystkich oszołomów   Novella   2022-11-03
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Czy mizoandria może być zakaźna?   Tonhasca Júnior   2022-10-24
Niezwykła fizjologia hibernujących niedźwiedzi   Coyne   2022-10-22
Cuchnąca pułapka i przytulna kryjówka   Tonhasca Júnior   2022-10-21
Obraz Izraela na amerykańskich uniwersytetach   Mansour   2022-10-19
Kenia aprobuje GMO po 10 latach zakazu   Maina   2022-10-18
Pangenom jedwabnika morwowego   Novella   2022-10-14
Czy Samolubny gen zaszkodził publicznemu rozumieniu biologii?   Coyne   2022-10-13
Nieokrzesani goście   Tonhasca Júnior   2022-10-11
Niezrozumienie równości   Winegard   2022-10-07
Zyski klimatyczne to „niewygodna prawda” — nie wszystkie wiadomości o środowisku są złymi wieściami   Lomborg   2022-10-06
Gorzko-słodki, uzależniający lek   Tonhasca Júnior   2022-09-30
Przeciwko autentyczności   Winegard   2022-09-27
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury)   Coyne   2022-09-22
Mózgi neandertalczyków   Novella   2022-09-20
Oszuści i oszukani w grze w zapylanie   Tonhasca Júnior   2022-09-15
Po raz kolejny “Scientific American” wypacza biologię, a teraz także historię, by podeprzeć swoją ideologię   Coyne   2022-09-14
Upadek czasopisma “Nature”   Winegard   2022-09-08
Instynkt macierzyński i “New York Times”   Coyne   2022-09-07
Ćmy ze złym public relations   Tonhasca Júnior   2022-09-05
Studenci Uniwersytetu Ghany debatują nad wykorzystaniem upraw GMO w ich kraju   Gakpo   2022-09-02
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
Dysonansy poznawcze: czekolada a muszki, wino a osy   Júnior   2022-08-29
Patrick Matthew: prawdziwy autor idei doboru naturalnego?   Coyne   2022-08-26
Odporny na choroby, genetycznie modyfikowany maniok zapowiada przełom w Kenii   Maina   2022-08-25
Niekochane, ale czasem pożyteczne   Tonhasca Júnior   2022-08-23
Trwałość laktazy w populacjach pijących mleko: ponowna ocena klasycznej historii z ewolucji człowieka   Coyne   2022-08-19
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość   Coyne   2022-08-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Kot Mehitabel pisze w “Science”   Coyne   2022-08-09
Nauka o wolności: rozmowa z Anną Kryłow   i Anna Kryłow   2022-08-06
Pierwsze dowody kopalne na opiekę nad lęgiem i niezwykły przypadek asymetrii kierunkowej   Coyne   2022-08-05
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy?   Coyne   2022-08-02
Dokonane w Afryce badanie genomu fasolnika egipskiego oznacza krok naprzód w dywersyfikacji światowego zaopatrzenia w żywność   Karavolias   2022-08-01
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Raz jeszcze: czy rasy są tylko społecznym konstruktem bez naukowego lub biologicznego znaczenia?   Coyne   2022-07-28
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Carl Sagan i wolność wątpienia   Jacoby   2022-07-18
Jak Darwin spowodował globalne ocieplenie swoją teorią doboru płciowego   Coyne   2022-07-16
Dieta mieszana misiów i innych   Júnior   2022-07-14
Londyńskie Natural History Museum popełnia błąd naturalistyczny - wielokrotnie   Coyne   2022-07-11
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Szczepionki przeciwko grypie związane ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera   Novella   2022-07-07
Nowoczesność Darwina: w O powstawaniu jest antycypacja neutralnej teorii i przerywanej równowagi   Coyne   2022-07-06
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową”   Coyne   2022-07-05
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała   Coyne   2022-07-04
Niech Moc będzie z pszczołą   Júnior   2022-06-28
Dramatyczny wzrost cen paliw kopalnych jest bolesny, ale daje niewielkie korzyści w walce z globalnym ociepleniem   Lomborg   2022-06-25
Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy   Novella   2022-06-22
Nasiona z edytowanymi genomami będą miały przystępną cenę   Maina   2022-06-15
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
Kartofel z Matką Boską w jednej klapie i Karolem Marksem w drugiej   Koraszewski   2022-06-06
Jak nasze wspomnienia są powiązane   Novella   2022-06-04
Wielka Brytania dąży do zezwolenia na edytowanie genów   Novella   2022-06-02
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Naukowiec z Ghany: “Afryka potrzebuje GMO bardziej niż reszta świata”   Gakpo   2022-05-26
GMO i edytowanie genów: jaka jest różnica?   Karavolias   2022-05-23
Toksyczny nektar, czyli ostrożnie z tureckim miodem   Júnior   2022-05-20
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna   Coyne   2022-05-18
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne   Coyne   2022-05-16
Trutnie i inni fruwający panowie   Junior   2022-05-13
Wygnanie z uniwersyteckiego świata – dwa lata później   Winegard   2022-05-10
Życie kwitnące po śmierci   Junior   2022-05-05
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Oxitec rozszerza próby z komarami GMO, by zredukować szerzenie się malarii   Conrow   2022-04-28
Słowa w wosku zapisane   Tonhasca Junior   2022-04-26
Rodzice, szkoła, państwo: kultura niskich oczekiwań   Koraszewski   2022-04-25
Nowoczesne ulepszanie roślin uprawnych przyjmuje historyczne podejście   Karavolias   2022-04-20
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Indie zwalniają edytowanie genów z wymaganej dla GMO oceny bezpieczeństwa   Paranjape   2022-04-11
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Rolnicy nie mogą uprawiać tego, na co ich nie stać   Ongu   2022-04-07
Rośliny zmodyfikowane: odkłamać opinię o GMO   Conrow   2022-04-07
Odmowa szczelinowania jest szaleństwem   Ridley   2022-04-02
Jak wirusy chorób układu oddechowego ewoluują, by stać się łagodniejsze   Ridley   2022-03-22
Czy globalne ocieplenie może być dla nas dobre?   Ridley   2022-03-03
Południowa Afryka powinna przemyśleć regulacje dotyczące genetycznie modyfikowanych roślin   i Priyen Pillay   2022-03-01
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
O figach i osach   Júnior   2022-02-18
Pień liczący 40 tysięcy lat przekazany Maorysom zamiast nauce   Coyne   2022-02-14
Propaganda anty-GMO obraża drobnych farmerów w Afryce i w Azji   Gakpo   2022-02-08

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk