Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 10:34

« Poprzedni Następny »


Świetna ewolucyjna innowacja
która okazała się zgubna


Ed Yong 2015-12-10


Kilkaset tysięcy lat temu grupa ryb w jeziorze afrykańskim wyewoluowała coś nowego – zestaw silnych żujących szczęk w swoich gardłach. Łatwiej im było jeść szeroki wachlarz pokarmów. Prosperowały świetnie. Rozdzieliły się na niezliczone, najcudowniejsze formy. I rozwijając się w tym kierunku, skazały same siebie.

Jest to historia sprzeczna z intuicją, ponieważ innowacje ewolucyjne zazwyczaj uważa się za coś dobrego. Pojawienie się bystrych oczu pozwoliło zwierzętom wykrywać siebie wzajemnie na duże odległości. Rozpoczęło to wyścig zbrojeń między żarłocznymi drapieżnikami, a uzbrojoną w dobry wzrok zdobyczą. Skrzydła pozwoliły dinozaurom zdobyć niebo. Jedwab pozwolił pająkom na zostanie mistrzami traperstwa. Produkujące składniki odżywcze bakterie pozwoliły owadom na prosperowanie na ubogiej diecie soków roślinnych i stały się zmorą roślin. Każda z tych przełomowych adaptacji pozwoliła ich właścicielom na wykorzystanie jakichś niedostępnych poprzednio okazji i pozwoliła małym gatunkom na zróżnicowanie się w olbrzymie rodziny. Otwierały się nowe drzwi.


Problem z ewolucją polega jednak na tym, że nie masz pojęcia, dokąd prowadzą te drzwi. Możesz wylądować w raju lub w korytarzu prowadzącym tylko na cmentarz.


Ryby pielęgnicowate są przykładem tej lekcji. Są one symbolami ewolucji. W zamkniętym obrębie Wielkich Jezior Afryki Wschodniej – Wiktorii, Malawi i Tanganiki – pielęgnicowate w bardzo krótkim czasie zróżnicowały się w osłupiającą liczbę gatunków. Samo jezioro Malawi ma około 500 unikatowych gatunków pielęgnicowatych. Jedne udają martwe, żeby zwabić zwierzynę, inne gonią za swoimi ofiarami. Jedne jedzą tylko ślimaki, inne żerują na algach, a jeszcze inne specjalizują się w łuskach innych ryb.


Te zróżnicowane style życia zależały od jednej innowacji – drugiego zestawu szczęk w gardle pielęgnicowatych. Wiele ryb ma podobne zęby gardłowe, ale u pielęgnic są one wyjątkowo silne. Pozwalają im miażdżyć, żuć i przerabiać każdy pokarm, jaki chwytają otworem gębowym, włącznie z twardymi kąskami, takimi jak ślimaki i łuski.


Ale zęby gardłowe kosztują. Są silne, ponieważ składają się z odrębnych kości, które zrosły się razem i to zrośnięcie ogranicza otwieranie otworów gębowych ryb. Ograniczenie otwierania otworu gębowego powoduje, że pielęgnicowate przegrywają w konkurencji z innymi polującymi rybami, które mogą połknąć większą zdobycz.


Dla pielęgnicowatych w jeziorach Wiktoria i Malawi nie było to problemem, ponieważ zróżnicowały się pod całkowitą nieobecność jakichkolwiek ryb o większym otworze gębowym. Nie miało znaczenia, że były mniej konkurencyjne, bo nie miały konkurentów. To zmieniło się w latach 1950., kiedy rybacy wprowadzili do jeziora Wiktora żarłocznego okonia nilowego o wielkiej paszczy. Jego przybycie było dla pielęgnicowatych apokaliptycznym zagrożeniem i wiele gatunków szybko zniknęło.


To masowe wymieranie nie dotknęło jednak wszystkich pielęgnicowatych w równym stopniu. Matthew McGee z University of California, Davis odkrył, że zniknęły gatunki jedzące ryby, co sugeruje, że okoń nie zjadł pielęgnicowatych.  


Zamiast tego wykonkurował je.


McGee stwierdził
, że pielęgnicowate, które zjadały inne ryby, miały otwory gębowe podobnych rozmiarów do okonia nilowego, ale z powodu ich zrośniętych zębów gardłowych mogły je otwierać zaledwie do połowy możliwości otwarcia pyska przez okonia. W efekcie potrzebowały wielu godzin, by uporać się ze zdobyczą, którą okoń nilowy może połknąć w kilka minut. Ich innowacyjne zęby gardłowe, które służyły im tak dobrze w epoce przed przybyciem okonia, nagle zamieniły ich w podrzędnych współzawodników.


Nie tylko pielęgnicowate mają zęby gardłowe. Inne grupy ryb, włącznie z wargaczowatymi, garbikowatymi i ptaszorowatymi niezależnie wpadły na tę innowację. McGee badał diety tych rodzin, żeby zobaczyć w jakim rodzaju pokarmu specjalizowały się w ciągu swojej historii ewolucyjnej. Odkrył, że niezwykle szybko różnicowały się w gatunki, które zabierały się za trudną do jedzenia żywność, taką jak twarde rośliny lub zwierzęta w skorupach. W odróżnieniu od tego, niezwykle wolno rozwijały się gatunki, które specjalizują się w trudnej do schwytania żywności, takiej jak inne ryby. A więc te inne grupy podlegały temu samemu procesowi „coś za coś” – żujące gardła do twardego pokarmu albo szerokie otwory gębowe do połykania innych ryb. Nie można mieć jednego i drugiego.


McGee pisze, że przez “niemal pół wieku” naukowcy postrzegali zęby gardłowe pielęgnic i wargaczowatych jako „klasyczny przykład innowacji ewolucyjnej, która otwarła nowe nisze”. To jest nadal prawdą, ale jego badanie ujawnia, że ta innowacja nie była w pełni dobroczynna. W niektórych wypadkach była to bomba zegarowa, czekająca na detonację powodującą wymarcie.


“Adaptacja poprzez dobór naturalny przyczynia się do dobrego dopasowania między organizmem a jego obecnym środowiskiem – pisze Geerat Vermeij, także z University of California, Davis, w związanym z tym komentarzu. – Czego nie może zrobić, to przewidzieć przyszłości”.


The innovation that doomed the very fish it helped

Not Exactly Rocket Science, 26 listopada 2015

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Ed Yong 


Mieszka w Londynie i pracuje w Cancer Research UK. Jego blog „Not Exactly Rocket Science” jest próbą zainteresowania nauką szerszej rzeszy czytelników poprzez unikanie żargonu i przystępną prezentację.
Strona www autora


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk