Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 09:13

« Poprzedni Następny »


Polowanie na duchy


Piotr Naskręcki 2015-09-22

Sylwetka pierwszej modliszki liściogłowej [po angielsku ghost mantis czyli modliszka duch. przyp. tłum.] (Phyllocrania paradoxa) zauważonej i sfotografowanej w Parku Narodowym Gorongosa w Mozambiku.
Sylwetka pierwszej modliszki liściogłowej [po angielsku ghost mantis czyli modliszka duch. przyp. tłum.] (Phyllocrania paradoxa) zauważonej i sfotografowanej w Parku Narodowym Gorongosa w Mozambiku.

Pracuję już w Afryce od dłuższego czasu i widziałem niemało zwierząt, które uosabiają fantastyczną faunę tego kontynentu. Oczywiście, jest wiele takich, które muszę dopiero spotkać osobiście - mrównik, “włochata” żaba Trichobatrachus, pasikonik Acridoxena, żeby wymienić tylko kilka – ale szczęście lub upór pozwoliły mi zobaczyć inne. Niewiele rzeczy może równać się z euforią spotkania wzroku żerującego szympansa, odkrycia przypominającego zabawkę Lori potto w koronie drzew nad głową, lub natknięcia się na walkę hieny z lampartem o świeżo zabitego kudu. Ale moje pierwsze spotkanie z jednym z mniej znanych gatunków, modliszką liściogłową (Phyllocrania paradoxa), było co najmniej równie pamiętne.



Było to podczas mojej pierwszej wyprawy do Zimbabwe, w czasie, kiedy guz w mózgu Roberta Mugabe był nadal na wpół uśpiony i kraj, “spichlerz Afryki”, przeżywał pierwszy i jedyny okres stosunkowej wolności politycznej i zamożności ekonomicznej. Zatrzymałem się u przyjaciół na przedmieściach przechrzczonej niedawno stolicy, Harare, lekko zaintrygowany, ale pełen rozkosznej ignorancji o przyczynach tego, że tak wiele domów stało pustych z wybitymi szybami, otoczone czarnym makijażem niedawno ugaszonych płomieni. Afryka była dla mnie nowością i wdychałem jej odurzającą atmosferę, pożerałem widoki obcych krajobrazów i jeszcze bardziej obcej fauny. Przyjechałem jednak przygotowany – przez lata przed pierwszą wizytą zachłannie czytałem wszystko, co mogłem znaleźć o owadach i innych członkach afrykańskiej mniejszej większości. Modliszka liściogłowa była jedną z moich najbardziej pożądanych zdobyczy i zacząłem jej szukać od momentu wylądowania. Niestety, po miesiącu bez zobaczenie choćby śladu tego owada zaczynałem czuć się, jakbym rzeczywiście polował na ducha. Spędziłem niezliczone godziny przesiewając opadłe liście, przeszukując krzaki i drzewa, zarzucając sieć na najrozmaitszą roślinność – na próżno.


Pewnego dnia stałem na platformie stacji kolejowej, czekając na pociąg do Bulawayo. Był koniec października, szczyt pory suchej i wysuszone, skurczone liście spadały mi z drzew na głowę w rzadkich, miłosiernych powiewach wiatru. Dość duży i poskręcany brązowy liść wylądował mi na ramieniu. Próbowałem go strzepnąć, ale po prostu siedział tam, trzęsąc się na wietrze. Dałem mu drugiego prztyczka. Wylądował niżej na rękawie. A potem ten liść zaczął wspinać się po mojej ręce. Patrzyłem i nadal nie wierzyłem. Czy to możliwe? Nie, to tylko kawałek zwiędłej rośliny. Ale była to wreszcie modliszka liściogłowa.


Żadne dwa osobniki modliszki liściogłowej nie są takie same, co nie pozwala ich głównym drapieżnikom, ptakom i naczelnym, na nauczenie się, jak odróżnić je od prawdziwych liści.
Żadne dwa osobniki modliszki liściogłowej nie są takie same, co nie pozwala ich głównym drapieżnikom, ptakom i naczelnym, na nauczenie się, jak odróżnić je od prawdziwych liści.

To było 25 lat temu i tyle zabrało mi natknięcie się na kolejną modliszkę. Częściej natykałem się na notorycznie nieuchwytne lamparty niż na tego niesamowitego owada. W kwietniu tego roku jednak mogłem wreszcie potwierdzić obecność modliszki liściogłowej w Parku Narodowym Gorongosa (coś, co zawsze podejrzewałem), kiedy mój przyjaciel, entomolog Marek Bakowski, znalazł pierwszą podczas naszego dorocznego badania bioróżnorodności. Od tego czasu spotkałem w parku kilka modliszek liściogłowych.

Modliszka liściogłowa z Gorongosa ze świeżo złożoną ooteką.
Modliszka liściogłowa z Gorongosa ze świeżo złożoną ooteką.


Liniejąca modliszka liściogłowa.
Liniejąca modliszka liściogłowa.

Z powodu niesamowitego wyglądu modliszki liściogłowe od dawna są ulubione przez kolekcjonerów owadów i ponieważ łatwo mnożą się w niewoli, stały się niedawno bardzo popularne w handlu zwierzętami. Obecnie, żeby zobaczyć żywą modliszkę liściogłową, wystarczy zapłacić kilka dolarów on line i dostarczą ci ją do domu. Jednak, jak na zwierzę tak powszechnie hodowane, szokująco mało wiadomo o jego biologii i zachowaniu w środowisku naturalnym. Nikt nie jest nawet pewien, ile jest gatunków modliszek liściogłowych. Opisano trzy gatunki rodzaju Phyllocrania, tylko po to, by kilka lat później uznać je za jeden gatunek. Wszystkie trzy uznano za odrębne gatunki na podstawie różnic w kształcie podobnych do liści wypustek na głowie, które mogą różnić się niezmiernie w ramach tej samej populacji. Modliszki liściogłowe, podobnie jak wiele innych owadów, które polegają na podobnym do liści kamuflażu, wykazuje niemiłosierny stopień polimorfizmu i żadne dwa osobniki nie są takie same. Ale dystrybucja gatunku w całej Afryce subsaharyjskiej i na Madagaskarze wskazuje na możliwość istnienia odrębnych, izolowanych genetycznie linii rodowych.


Jak większość modliszek, modliszka liściogłowa poluje z zasadzki w sposób prawdziwie doskonały. W odróżnieniu jednak od innych, nie ma skłonności do atakowania członków własnego gatunku i nie znam żadnego przypadku samicy pożerającej samca podczas kopulacji, jak to dzieje się często wśród innych gatunków tego owada. W Gorongosa modliszki liściogłowe znajdują się głównie w podszyciu lasów miombo i mopane, a jedynym razem, kiedy widziałem żerującą modliszkę liściogłową, chrupała konika polnego. Samice tworzą dziwne, podobne do gąsienic ooteki, a nowo wyklute nimfy wyglądają i zachowują się jak czarne mrówki; po pierwszym linieniu zamieniają się w doskonałe repliki wyschniętych liści. Jest dla mnie tajemnicą, jak samce i samice znajdują się wzajemnie. Prawdopodobnie samice, jak i inne bardzo zakamuflowane modliszki, wytwarzają feromony płci, by przyciągnąć samców.


Następna na liście ikon afrykańskiej bioróżnorodności, do potwierdzenia w Gorongosa, jest modliszka diabelska. Wiem, że tam jesteś i znajdę cię.


Modliszki liściogłowe są skrajnie polimorficzne zarówno pod względem ubarwienia, jak i dziwnych wypustek na głowach.
Modliszki liściogłowe są skrajnie polimorficzne zarówno pod względem ubarwienia, jak i dziwnych wypustek na głowach.

Ghost hunting

The Smaller Majority, 15 września 2015

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska




Piotr (Peter) Naskręcki

Entomolog, fotograf, popularyzator nauki. Ukończył studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktorat na University of Connecticut, pracuje w Museum of Comparative Zoology, Harvard University.


Piotr Naskręcki prowadzi znakomity blog naukowy  The Smaller Majority.  Jego zdjęcia owadów (i nie tylko owadów) fascynują i kuszą, żeby je sobie natychmiast ściągnąć. Nie należy tego jednak robić bez pozwolenia,  gdyż zarówno zdjęcia, jak i teksty zastrzeżone są prawami autorskimi.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Uprawy GM są dobre dla środowiska     2014-07-08
Bliskie spotkania z baronem MünchausenemPaulina Łopatniuk     2017-07-22
Indyjscy farmerzy wysiali ziarna GMO w proteście obywatelskiego nieposłuszeństwa     2019-06-13
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Maniok o wysokiej zawartości żelaza i cynku może poprawić odżywianie i zdrowie w Afryce Zachodniej     2019-02-05
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Wojna domowa w ludzkim genomie     2014-10-13
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Film dokumentalny “Know GMO”, nakręcany w Afryce, stawia wyzwanie panikarskiej kampanii straszenia ludzi     2015-11-07
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Maleńkim lisom na Wyspach Santa Barbara brakuje różnorodności genetycznej i strachu przed ludźmi     2016-05-15
Ekomodernizm i zrównoważona intensyfikacja     2015-06-17
Chemicznie zakamuflowana żaba     2015-12-12
Nie jesteśmy wszyscy neandertalczykami: tak postępuje nauka     2016-02-02
Strepsiptera – najdziwaczniejsze owady?     2015-12-22
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Ogniska odry w Brooklynie w 2013 r.: Badanie kosztów antyszczepionkowej pseudonauki     2018-08-14
Atak “doktorostwa Wolfson” na rodziców chłopca, który zmarł na koklusz     2018-09-20
Naiwna promocja “integrowania” znachorstwa do medycyny     2018-01-29
Triumf Mao: Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie akceptuje szarlatanerię tradycyjnej chińskiej medycyny     2019-06-04
Rolnictwo biodynamiczne: podobne do antropozoficznej medycyny, ale dla farm     2018-04-06
Fabrizio Benedetti pyta: “Czy badania placebo wzmacniają pseudonaukę?”     2019-11-01
Naturopaci: potrafią uczynić nawet sól z Epsom potencjalnym zabójcą     2017-10-23
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Szarlatan handlujący fałszywą nadzieją     2017-05-12
Czego może nas nauczyć była zwolenniczka antyszczepionkowców, Kelley Watson-Snyder     2019-08-30
Nanocząstki: nowy, jedyny, prawdziwy powód wszystkich chorób?     2017-03-24
Finansowanie społecznościowe terapii komórkami macierzystymi o nieudowodnionej skuteczności: wykorzystywanie hojności obcych, by płacić za szarlatanerię     2018-05-18
Antyszczepionkowcy - pielęgniarka lub lekarz nie powinni opiekować się dziećmi     2018-09-10
Wybuchy epidemii odry w Europie: zapowiedź tego, co przyjdzie do USA?     2017-07-24
Szczepionka HPV działa. Koniec kropka     2019-07-13
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Śmiertelność z powodu raka nadal spada wbrew twierdzeniom szarlatanów     2020-02-11
Efekt Krugera-Dunninga, antyszczepionkowcy i arogancja ignorancji     2018-08-09
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Tydzień Świadomości Homeopatii. Pomaga przypomnieć ludziom, że jest to szarlataneria!     2018-05-02
Plastry uśmierzające ból z Luminas: gdzie słowa „kwantum” i „energia” w rzeczywistości znaczą „magia”     2018-09-07
Zabobonne pojęcia u sedna przekonań antyszczepionkowych     2017-08-21
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Jak to jest, że Stanisław Burzyński nadal żeruje na zrozpaczonych pacjentach z rakiem?     2018-05-12
Helen Lawson i czarna maść: wycinanie, wypalanie i zatruwanie w sposób „naturalny”     2018-06-09
Homeopatia, wibracje i oszustwo     2018-06-12
Kolejne przypomnienie, nie ma epidemii autyzmu     2017-03-13
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Naturopatyczna propaganda głosi normalne porady dotyczące stylu życia jako własne i dodaje szamaństwo     2018-02-14
Rzekł antyszczepionkowiec: Szczepionki powodują autyzm u psów!     2017-04-28
Dychotomiczne myślenie, niepewność i zaprzeczanie nauce     2020-01-01
Dlaczego szarlatani nie powinni nadzorować sami siebie     2019-05-08
Zły tydzień dla homeopatii jest dobrym tygodniem dla nauki     2018-03-23
Inicjatywa „Globalna Spójność”: nonsens na globalną skalę     2018-04-11
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Musi się potępić akademicki mobbing uczonego     2018-12-14
Przekonania antyoświeceniowe są „zaskakująco trwałe”     2018-05-11
Na zdrowie: izraelscy naukowcy warzą piwo na ”wskrzeszonych” drożdżach sprzed 5000 lat     2019-05-31
Ostateczna klęska teorii ewolucji     2016-02-15
Co mówi nam ruch płaskiej Ziemi     2018-05-17
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Uderzające podobieństwo: rewolucyjne wyniki badań nad bliźniętami   Dynesen   2018-08-27
Opera mydlana z życia łysek amerykańskich, część III   Lyon   2017-07-28
Edytowanie genów kluczem do ulepszenia podstawowych upraw w Afryce   Abugu   2021-10-01
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Ugandyjscy studenci nalegają na powszechne stosowanie biotechnologii i uchwalenie prawa o biobezpieczeństwie   Agaba   2021-11-17
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
Czy wykształceni ludzie są bardziej antysemiccy?   Albert Cheng i Ian Kingsbury   2021-04-05
Fałszywe nadzieje i niewidzialni wrogowie   Anomaly   2018-02-09
Skuteczny kontra patologiczny altruizm   Anomaly   2018-10-10
Dziwaczny rodzaj rasistowskiego patriarchatu   Arora   2020-12-31
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Wszystkie antyizraelskie wiadomości zasługują na publikację   Bard   2021-09-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
Opowieść o dwóch krzywych dzwonowych   Ben Winegard   2017-04-12
Przeddarwinowscy “darwiniści”   Berry   2020-10-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Niebezpieczne życie antropologa   Blackwell   2019-10-12
Nowe zastosowania zużytych filtrów do dializy   Blum   2018-08-07
Odwołajcie antyszczepionkową konferencję w Tel Awiwie   Blum   2019-11-15
Fałszywa pokora nie uratuje planety   Boudry   2020-01-09
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
Ryzyko niewarte podejmowania: list otwarty do moich kolegów w świecie akademickim   Boutwell   2017-06-14
Stagnacja socjologii i jej przyczyny   Boutwell   2017-03-21
Ewolucyjne wyjaśnienie nienaukowych przekonań   Bretl   2020-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Zaprzeczanie neuronauce o różnicach płci   Cahill   2019-04-05
Propaganda w wykonaniu nauczycieli akademickich   Chesler   2021-06-02
Nagonka na Izrael grasuje w stowarzyszeniach nauk ścisłych, medycyny i edukacji   Chesler   2021-06-24
Ugandyjski dziennikarz: jak informować o biotechnologii, kiedy jej krytycy rozsiewają dezinformację?   Christopher Bendana   2017-11-03
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
Zrozumienie nowoczesnych horrorów afrykańskich zakorzenionych w handlu niewolnikami przez Ocean Indyjski   Clarfield   2019-02-28
Ewolucyjne korzyści udawania ofiary   Clark   2021-03-11
Co byłoby, gdyby Wilkins i Franklin umieli ze sobą współpracować?   Cobb   2016-09-03
Ewolucja człowieka: zarośnięty brzeg   Cobb   2016-02-24
Google świętuje Antoniego van Leeuwenhoeka   Cobb   2016-10-31
Ogony CAT osłabiają centralny dogmat – dlaczego ma to znaczenie i dlaczego nie ma   Cobb   2015-01-08
Z okazji urodzin Maxa Delbrücka   Cobb   2016-09-22
Wesołych Świąt od Oswalda Avery’ego – ale co byłoby, gdyby zmarł wcześniej?   Cobb   2016-12-30
Kacze dzioby, Umwelt i a priori Kanta   Cobb   2019-03-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk