Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 13:27

« Poprzedni Następny »


Po raz pierwszy użyto edytowania genów CRISPR do leczenia zaburzenia genetycznego – anemii sierpowatej


Jerry A. Coyne 2019-08-08

Zdjęcie sierpowatych czerwonych krwinek  z artykułu w ”New York Times”
Zdjęcie sierpowatych czerwonych krwinek  z artykułu w ”New York Times”

Ta medyczna interwencja, która może ostatecznie nie udać się, jest niemniej pierwsza, przynajmniej według artykułu NPR. Nie jestem całkiem pewien, że istotnie jest pierwsza, popatrzcie więc na dyskusję poniżej. „Precedensowy” aspekt nie jest jednak ważny. Ważne jest to, że jeśli ta terapia działa, to otwiera całą nową panoramę leczenia zaburzeń genetycznych.


CRISPR, jak opisałem w recenzji z książki w 2017 roku  w „Washington Post”, jest metodą precyzyjnego edytowania genów, która wyrosła z badań podstawowych: obserwacji dziwnych, powtarzających się sekwencji w bakteryjnym DNA. Te powtarzające się sekwencje okazały się być zmagazynowanym wirusowym DNA, którego bakteria używa do precyzyjnego cięcia najeźdźczych wirusów, których DNA odpowiada zmagazynowanym sekwencjom.  


Dzięki tej obserwacji cała grupa ludzi, jak to opisałem w moim artykule, rozwinęła CRISPR jako system do edytowania DNA w wielu organizmach, a teraz używa się go do edytowania DNA u ludzi. CRISPR jest niezwykłą technologią, której – kiedy działa poprawnie, a nie zawsze tak jest – można użyć do wycięcia z DNA organizmu wadliwego genu lub części wadliwego genu i zastąpienia go normalnie funkcjonującym genem. Można tego użyć do zmiany DNA na dowolny sposób, jaki chcesz: do wstawienia pożądanych genów do roślin uprawnych lub zwierząt, do zmiany DNA w zamrożonym embrionie twojego potomka, żeby mu, na przykład, dać brązowe oczy zamiast niebieskich. Teoretycznie jest możliwe zmienienie zarówno DNA w gametach (plemniku i jajeczkach) tak, by zmiana była na trwałe dziedziczona przez potomków, albo też zmienić DNA w samym organizmie w sposób, który nie jest dziedziczony.  


Tę ostatnią metodę zastosowano w próbie wyleczenia z wyniszczającej choroby, anemii sierpowatej. Pacjentką jest Afro-Amerykanka, Victoria Gray (34 lata) z Mississippi, leczona w Nashville. Z czasem terapii podda się 45 innych pacjentów w wieku od 18 do 35 lat. Nie ma na razie wyników, ale jeśli to zadziała, będzie to pierwszy krok ku leczeniu rozmaitych chorób genetycznych. (Choroby muszą polegać na zmianach w DNA, ponieważ CRISPR działa przez zastąpienie jednego genu innym.)  


W tym wypadku chorobę powoduje nieprawidłowa budowa hemoglobiny (patrz poniżej): zastąpienie jednego aminokwasu (kwasu glutaminowego w normalnej hemoglobinie, Hb-S), a jest to spowodowane przez zmianę w jednym nukleotydzie w DNA, kodującym łańcuch β hemoglobiny. (Cząsteczka hemoglobiny ma dwa łańcuchy α i dwa β.) Ta zmiana jest mutacją z kodonu GAG, który koduje kwas glutaminowy, na GTG, który koduje walinę. Gen β-hemoglobiny jest na chromosomie 11 (mamy 46 chromosomów, w 23 parach).


Ta jedna zmiana nukleotydu spośród 3,3 miliarda w naszym genomie daje wyniszczającą chorobę, ponieważ zmutowana hemoglobina powoduje, że czerwone krwinki przybierają sierpowaty kształt, dając cały zespół  osłabiających i bolesnych objawów: zniszczenie stawów, udary (sierpowate komórki zatykają układ krążenia), uszkodzenia śledziony, anemię i infekcje. Większość chorych umiera wkrótce po czterdziestce.


Olbrzymia przewaga Afro-Amerykanów wśród chorych w USA jest ważna, ponieważ anemia sierpowata występuje niemal wyłącznie wśród ludów o zachodnioafrykańskim pochodzeniu.


Jest to słynna historia ewolucyjna: gen anemii sierpowatej, kiedy w organizmie jest tylko jedna jego kopia obok „normalnego” genu, nie powoduje choroby, ponieważ tworzy się wystarczająco dużo normalnych czerwonych krwinek, by zapobiec chorobie. Chorujesz tylko jeśli odziedziczysz dwie kopie genu “Hb-S” . Innymi słowy, geny dające chorobę działają jako „recesywne”. Niemniej wielu ludzi w Afryce subsaharyjskiej i Indiach cierpi na tę chorobę: ocenia się, że na całym świecie dotkniętych jest cztery miliony ludzi, a 43 miliony jest „nosicielami” – ludźmi, którzy nie mają objawów, bo mają tylko jedną kopię zmutowanego łańcucha β w swoim DNA.


Dlaczego tak wyniszczający gen trwa w populacji? Dlaczego dobór naturalny nie zredukował częstotliwości jego występowania niemal do zera? Jest tak, ponieważ jeśli jesteś nosicielem jednej kopii i nie chorujesz, zmniejsza to twoje ryzyko śmierci z powodu malarii w stosunku do ludzi z dwoma „normalnymi” genami. Nie jest jasne, dlaczego tak jest, ale z pewnością ma to coś wspólnego ze zmienionym środowiskiem hemoglobiny we krwi, co redukuje wzrost malarycznych pierwotniaków. (Komary, działające jak lotne strzykawki, przenoszą pierwotniaki z człowieka na człowieka.) Tak więc dostosowanie reprodukcyjne (oceniane według przeżycia) trzech typów wygląda następująco: HbS/HbA (heterozygota) jest najlepiej dostosowana, ponieważ nie ma choroby i jest chroniona przed malarią (która często jest śmiertelna); HbA/HbA (normalne homozygoty) mają wysokie, ale trochę niższe dostosowanie, (ponieważ mogą chorować na malarię); i typ HbS/HbS jest genotypem z anemią sierpowatą, większość nie ma dzieci, bo są bardzo chorzy.


Okazuje się, że “heterozygota” ma w tym wypadku najwyższe dostosowanie, więc obie postaci genu są zachowane w populacji niezależnie od tego, że w każdym pokoleniu rodzi się pewna liczba ludzi z HbS/HbS, którzy są skazani na cierpienie i śmierć. To pokazuje, że genetyka i biologia nie tworzą optymalnej sytuacji czyli nie wszyscy są heterozygotami. Jest to jednak niemożliwe, bo natura genetyki dyktuje, że heterozygoty segregują te dwa allele w każdym pokoleniu. Ewolucyjna dynamika korzyści dla heterozygot utrzymuje zły gen w populacji: wielu nosicieli jest chronionych przed malarią,ale 25% potomstwa dwojga takich nosicieli choruje na anemię sierpowatą.  


Gen Hb-S znajduje się więc na ogół tam, gdzie śmiertelna malaria jest endemiczna: w zachodniej Afryce i w Indiach (oraz w częściach Bliskiego Wschodu).


Zbieżność dystrybucji endemicznej malarii (pierwsza ilustracja) z dystrybucją allelu Hb-S (druga ilustracja) jest uderzająca i jest kolejnym dowodem, że obecność malarii jest odpowiedzialna za ewolucyjne utrzymywanie się szkodliwego allelu Hb-S:



Zdjęcie sierpowatych czerwonych krwinek  z artykułu w ”New York Times”.



Ponieważ czarni ludzie w Ameryce pochodzą głównie od zachodnich Afrykanów sprowadzonych tutaj jako niewolnicy, gen trwał w populacji i dlatego Afro-Amerykanie są niemal jedynymi ludźmi w USA, którzy chorują na anemię sierpowatą.  (Częstotliwość genu spada jednak, ponieważ malaria nie jest endemiczna w USA – eliminując ewolucyjną przewagę nosicieli genu – a także małżeństwa z białymi zredukowały jego częstotliwość wśród czarnych).


Tę historię wszyscy opowiadamy nauczając o ewolucji, ponieważ jest to jeden z bardzo nielicznych wypadków, jakie znamy, w których heterozygota dla jednego genu jest lepsza niż każda z homozygot.


Anemia sierpowata jest niemal nieuleczalna, chociaż u niektórych ludzi przeszczep szpiku może się jej pozbyć. Jest to jednak bolesny proces i często nie udaje się. Obecnie badacze pobrali komórki macierzyste pacjentki z anemią sierpowatą. Te komórki mogą zróżnicować się w szpik kostny, który produkuje czerwone krwinki. Badacze zmieniają DNA tych komórek przy pomocy CRISPR i wstrzykują je z powrotem pacjentce, mając nadzieję, że osiądą w kościach i będą produkowały normalne czerwone krwinki, eliminując chorobę. Artykuł  NPR poniżej (kliknij na zrzut z ekranu) opisuje terapię otrzymaną przez panią Gray.


Można by sądzić, że edytują sam gen hemoglobiny β, by zamienić paskudny kodon GAG w GTG, ale używają innej taktyki. Najpierw zabijają chemioterapią szpik kostny pacjentki, pozbywają się komórek, które produkują krwinki sierpowate, a potem zastępują je genetycznie zmienionymi komórkami macierzystymi, by pozwolić płodowej hemoglobinie (pierwszej hemoglobinie, jaką produkujemy, która normalnie ustaje w wieku czterech miesięcy) na przetrwanie. Mają nadzieję, że ta płodowa hemoglobina będzie działała jak  Hb-A i wyleczy chorobę. Nie jestem pewien, dlaczego robią raczej to niż wstrzyknięcie komórek macierzystych z edytowanym kodonem GTG w genie hemoglobiny β, ale musi być łatwiej używać zmodyfikowanej hemoglobiny płodowej niż edytować gen anemii sierpowatej.


Jeśli to zadziała, a oczywiście może się nie udać (zabicie szpiku kostnego może zabić pacjentkę, wstrzyknięte, zmienione komórki macierzyste mogą nie przyjąć się, itd.) będzie to rewolucja i użycie tej obiecującej nowej technologii do złagodzenia wielkiego cierpienia. Trzymam palce.


Artykuł poniżej, który pojawił się w styczniu, wyjaśnia, dlaczego leczenie Victorii Gray może nie być naprawdę pierwsze. Jest pierwszym użyciem zmienionych przy pomocy CRISPR komórek pobranych od pacjenta, by wyleczyć anemię sierpowatą, ale nie jest pierwszym użyciem płodowych, produkujących hemoglobinę komórek do leczenia choroby. Także zmienione przy pomocy CRISPR komórki użyto do leczenia pacjentów z inną chorobą genetyczną – powodująca ślepotę – podobno z pewnym sukcesem.


<h2 class=\

These Patients Had Sickle-Cell Disease. Experimental Therapies Might Have Cured Them.

Success against sickle-cell would be “the first genetic cure of a common genetic disease” and could free tens of thousands of Americans from agonizing pain.

The New York Times


Istnieje więc pewne zamieszanie co do tego, czy Victoria Gray rzeczywiście jest pierwsza, ale to nieważne. Jest możliwe, że jest pierwszą pacjentką z anemią sierpowatą, która otrzyma zmodyfikowane przez CRISPR komórki w próbie zastąpienia jej wadliwej hemoglobiny rodzajem hemoglobiny (płodowej), która może działać. Mam żarliwą nadzieję, że tak będzie i że uwolni ją to od choroby, z którą zmaga się od dzieciństwa. A potem dziesiątki tysięcy pacjentów będą mogły otrzymać tę terapię, choć oczywiście, nie zadziała to u wszystkich. 


CRISPR, jak powiedziałem w mojej recenzji, niesie olbrzymią obietnicę leczenia chorób genetycznych, a nawet wyeliminowania ”chorobowych genów” z linii zarodkowej (plemników i jajeczek). Zawiera także obietnicę genetycznego modyfikowania roślin i zwierząt, choć uważane jest za nieetyczne używanie tej metody do eugenicznych manipulacji u ludzi, jak na przykład dawania dzieciom wyższego wzrostu lub większej inteligencji. Ale to i tak nie działałoby zbyt dobrze, ponieważ cechy takie jak wzrost i inteligencja, na tyle, na ile są genetyczne, opierają się na wielu genach, a nie da się edytować ich wszystkich. Ani też ta terapia nie byłaby użyteczna dla chorób wielogenowych, takich jak nadciśnienie rodzinne, które także opiera się na wielu genach. Ale dla chorób spowodowanych jednym genem, takich jak anemia sierpowata lub choroba Huntingtona, CRISPR jest właściwym podejściem.


I ostatnia lekcja: CRISPR, z wszystkimi korzyściami i obietnicami, wyłonił się z badań podstawowych: pozornie przyziemnego sekwencjonowania bakteryjnego DNA. Konsekwencje tej pracy były absolutnie nieprzewidywalne.  


Nigdy nie wiadomo, jakie korzyści dla ludzkości mogą pojawić się z takich badań podstawowych. Już to samo jest powodem, by finansować badania podstawowe, które nie są skierowana bezpośrednio na poprawienie dobrostanu ludzkości, ale oczywiście, są także inne powody – największym jest to, że wiedza o wszechświecie jest korzyścią samą w sobie, niezależnie od tego, czy czyni nasz gatunek inteligentniejszym, zdrowszym lub wyższym.  


h/t: Matthew Cobb


A medical first:CRISPR gene-editing used to treat a genetic disorder – sickle cell anemia

Why Evolution Is True, 1 sierpnia 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28
Rzecz o splątaniu nauki i wiary   Koraszewski   2022-12-26
Pradawny ekosystem zrekonstruowany przy użyciu skamieniałego DNA   Coyne   2022-12-19
Rozważania heretyckiego mediewisty o historii, wartościach i zdumiewającej głupocie   Landes   2022-12-16
Ewolucyjne ślepe zaułki i lepkie urządzenia: botanik Darwin   Tonhasca Júnior   2022-12-14
Ewolucja nie idzie prostą drogą   Novella   2022-12-08
Geny i języki   Novella   2022-11-26
Uporczywa obecność religijnego mitu   Winegard   2022-11-24
Znaleziono skrytkę posągów z brązu   Novella   2022-11-23
W oparach zrównoważonej ignorancji   Koraszewski   2022-11-21
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
List otwarty do wszystkich oszołomów   Novella   2022-11-03
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Czy mizoandria może być zakaźna?   Tonhasca Júnior   2022-10-24
Niezwykła fizjologia hibernujących niedźwiedzi   Coyne   2022-10-22
Cuchnąca pułapka i przytulna kryjówka   Tonhasca Júnior   2022-10-21
Obraz Izraela na amerykańskich uniwersytetach   Mansour   2022-10-19
Kenia aprobuje GMO po 10 latach zakazu   Maina   2022-10-18
Pangenom jedwabnika morwowego   Novella   2022-10-14
Czy Samolubny gen zaszkodził publicznemu rozumieniu biologii?   Coyne   2022-10-13
Nieokrzesani goście   Tonhasca Júnior   2022-10-11
Niezrozumienie równości   Winegard   2022-10-07
Zyski klimatyczne to „niewygodna prawda” — nie wszystkie wiadomości o środowisku są złymi wieściami   Lomborg   2022-10-06
Gorzko-słodki, uzależniający lek   Tonhasca Júnior   2022-09-30
Przeciwko autentyczności   Winegard   2022-09-27
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury)   Coyne   2022-09-22
Mózgi neandertalczyków   Novella   2022-09-20
Oszuści i oszukani w grze w zapylanie   Tonhasca Júnior   2022-09-15
Po raz kolejny “Scientific American” wypacza biologię, a teraz także historię, by podeprzeć swoją ideologię   Coyne   2022-09-14
Upadek czasopisma “Nature”   Winegard   2022-09-08
Instynkt macierzyński i “New York Times”   Coyne   2022-09-07
Ćmy ze złym public relations   Tonhasca Júnior   2022-09-05
Studenci Uniwersytetu Ghany debatują nad wykorzystaniem upraw GMO w ich kraju   Gakpo   2022-09-02
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
Dysonansy poznawcze: czekolada a muszki, wino a osy   Júnior   2022-08-29
Patrick Matthew: prawdziwy autor idei doboru naturalnego?   Coyne   2022-08-26
Odporny na choroby, genetycznie modyfikowany maniok zapowiada przełom w Kenii   Maina   2022-08-25
Niekochane, ale czasem pożyteczne   Tonhasca Júnior   2022-08-23
Trwałość laktazy w populacjach pijących mleko: ponowna ocena klasycznej historii z ewolucji człowieka   Coyne   2022-08-19
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość   Coyne   2022-08-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Kot Mehitabel pisze w “Science”   Coyne   2022-08-09
Nauka o wolności: rozmowa z Anną Kryłow   i Anna Kryłow   2022-08-06
Pierwsze dowody kopalne na opiekę nad lęgiem i niezwykły przypadek asymetrii kierunkowej   Coyne   2022-08-05
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy?   Coyne   2022-08-02
Dokonane w Afryce badanie genomu fasolnika egipskiego oznacza krok naprzód w dywersyfikacji światowego zaopatrzenia w żywność   Karavolias   2022-08-01
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Raz jeszcze: czy rasy są tylko społecznym konstruktem bez naukowego lub biologicznego znaczenia?   Coyne   2022-07-28
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Carl Sagan i wolność wątpienia   Jacoby   2022-07-18
Jak Darwin spowodował globalne ocieplenie swoją teorią doboru płciowego   Coyne   2022-07-16
Dieta mieszana misiów i innych   Júnior   2022-07-14
Londyńskie Natural History Museum popełnia błąd naturalistyczny - wielokrotnie   Coyne   2022-07-11
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Szczepionki przeciwko grypie związane ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera   Novella   2022-07-07
Nowoczesność Darwina: w O powstawaniu jest antycypacja neutralnej teorii i przerywanej równowagi   Coyne   2022-07-06
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową”   Coyne   2022-07-05
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała   Coyne   2022-07-04
Niech Moc będzie z pszczołą   Júnior   2022-06-28
Dramatyczny wzrost cen paliw kopalnych jest bolesny, ale daje niewielkie korzyści w walce z globalnym ociepleniem   Lomborg   2022-06-25
Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy   Novella   2022-06-22
Nasiona z edytowanymi genomami będą miały przystępną cenę   Maina   2022-06-15
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
Kartofel z Matką Boską w jednej klapie i Karolem Marksem w drugiej   Koraszewski   2022-06-06
Jak nasze wspomnienia są powiązane   Novella   2022-06-04
Wielka Brytania dąży do zezwolenia na edytowanie genów   Novella   2022-06-02
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Naukowiec z Ghany: “Afryka potrzebuje GMO bardziej niż reszta świata”   Gakpo   2022-05-26
GMO i edytowanie genów: jaka jest różnica?   Karavolias   2022-05-23
Toksyczny nektar, czyli ostrożnie z tureckim miodem   Júnior   2022-05-20
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna   Coyne   2022-05-18
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne   Coyne   2022-05-16
Trutnie i inni fruwający panowie   Junior   2022-05-13
Wygnanie z uniwersyteckiego świata – dwa lata później   Winegard   2022-05-10
Życie kwitnące po śmierci   Junior   2022-05-05
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Oxitec rozszerza próby z komarami GMO, by zredukować szerzenie się malarii   Conrow   2022-04-28
Słowa w wosku zapisane   Tonhasca Junior   2022-04-26
Rodzice, szkoła, państwo: kultura niskich oczekiwań   Koraszewski   2022-04-25
Nowoczesne ulepszanie roślin uprawnych przyjmuje historyczne podejście   Karavolias   2022-04-20
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Indie zwalniają edytowanie genów z wymaganej dla GMO oceny bezpieczeństwa   Paranjape   2022-04-11
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Rolnicy nie mogą uprawiać tego, na co ich nie stać   Ongu   2022-04-07
Rośliny zmodyfikowane: odkłamać opinię o GMO   Conrow   2022-04-07
Odmowa szczelinowania jest szaleństwem   Ridley   2022-04-02
Jak wirusy chorób układu oddechowego ewoluują, by stać się łagodniejsze   Ridley   2022-03-22
Czy globalne ocieplenie może być dla nas dobre?   Ridley   2022-03-03
Południowa Afryka powinna przemyśleć regulacje dotyczące genetycznie modyfikowanych roślin   i Priyen Pillay   2022-03-01
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
O figach i osach   Júnior   2022-02-18
Pień liczący 40 tysięcy lat przekazany Maorysom zamiast nauce   Coyne   2022-02-14
Propaganda anty-GMO obraża drobnych farmerów w Afryce i w Azji   Gakpo   2022-02-08

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk