Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 15:35

« Poprzedni Następny »


Opera mydlana z życia łysek amerykańskich, część III


Bruce Lyon 2017-07-28


To jest mój trzeci post z opery mydlanej czyli opowieści o życiu rodzinnym łysek amerykańskich (tutaj i tutaj). Praca wykonana razem z moim studentem, Daiem Shizuka, obecnie profesorem na University of Nebraska, pokazała, że życie rodzinne łysek jest nieco bardziej zniuansowane niż tylko śmierć i zniszczenie, jakie malowałem poprzednio. To, co opisałem, było pierwszym etapem życia rodziny łysek, ale jest drugi, bardzo odmienny etap, od którego robi się ciepło na sercu (przynajmniej niektórym pisklętom). Przez pierwszych dziesięć dni po wykluciu pisklęta wydają się kontrolować, które z nich są karmione – bez żadnej wyraźnej ingerencji rodzicielskiej – ale ta wolnoamerykanka kończy się, kiedy rodzice nagle zaczynają kontrolować sytuację i decydują, które pisklę dostanie posiłek.

Przez pierwsze dziesięć dni jest to “kto pierwszy ten lepszy”: pisklęta podążają za rodzicem i kiedy rodzic znajduje pokarm, na ogół daje go najbliższemu pisklęciu. Albo, kiedy pisklęta są w grupie, rodzic prezentuje pokarm i jedno z piskląt chwyta go.

 

Większość zgonów piskląt zdarza się podczas pierwszych dziesięciu dni, kiedy rodzice niczego nie kontrolują. Sądzimy, że większe wymiary dają przewagę starszym pisklętom – ponieważ są większe, pływają szybciej i mają większą szansę pochwycenia oferowanego pokarmu. Nigdy nie widzieliśmy dowodów bezpośredniej agresji między pisklętami: w odróżnieniu od niektórych ptaków, takich jak ptaki drapieżne lub czapla biała, większe pisklęta nigdy nie biją mniejszych. Zamiast tego, jeśli jest niewiele pokarmu, młodsze, mniejsze pisklęta po prostu nie dostają wystarczająco dużo i z czasem stają się zbyt słabe, by podążać za rodziną.


Film wideo poniżej pokazuje, jak wielkość pisklęcia wpływa na to, które pisklę dostaje pokarm. Rodzic prezentuje jadalny kawałek trzem pisklętom, które płyną za nim i największe pisklę, które jest najdalej, rzuca się i chwyta pokarm.

 


Mniej więcej około dziesiątego dnia sprawy radykalnie zmieniają się. Rodzice przejmują kontrolę i zaczynają wykazywać agresję wobec piskląt. Rodzice “dyscyplinują” pisklęta, chwytając je za kark i potrząsając nimi. To zachowanie jest powszechne i wrzaski piskląt, które dostają lanie często słychać na całych mokradłach. Nie my pierwsi badaliśmy to zachowanie: poprzednio badano je u dwóch innych chruścieli: kokoszki zwyczajnej (Gallinula chloropus) i łyski zwyczajnej (Fulica atra). Życie rodzinne tych dwóch gatunków różni się jednak trochę od życia łyski amerykańskiej.


Poniżej: Ten rodzic nie zjada swojego pisklęcia, ale sprawia mu lanie.



Poniżej inny rodzic wychowuje swoje pisklę. Zdjęcie dobrze pokazuję potrząsanie.



Zdjęcia nie oddają sprawiedliwości agresji rodzicielskiej, więc tutaj jest film wideo rodzica potrząsającego jedno ze swoich piskląt. Chociaż pisklęta drą się wniebogłosy podczas potrząsania, nie są poważnie uszkodzone. Po takiej przygodzie jednak starannie trzymają się z daleka od rodzica.



Początkowo sądziliśmy, że ptaki mogą używać potrząsania, by przetrzebić lęg podczas redukcji lęgu, co sugerowano dla łysek zwyczajnych, ale nasze obserwacje tego nie popierają – większość zgonów piskląt zdarza się wcześnie, na etapie wolnoamerykanki, zanim rodzice zaczynają używać agresji, by przejąć kontrolę nad przydziałem żywności.


Dlaczego więc łyski biją swoje dzieci? Okazuje się, że interweniują, by pomóc przeżyć najmniejszym pisklętom w lęgu. Rodzice używają agresji, by zapewnić, że najmniejsze pisklęta dostają wystarczająco dużo pokarmu. Większe pisklęta dostają lanie częściej niż małe i w rezultacie spędzają mniej czasu w pobliżu rodzica, a więc są rzadziej karmione. Przy skrajnej asynchroniczności wykluwania się podejrzewamy, że bez interwencji rodzicielskiej i kontroli nad przydziałem żywności redukcja lęgu trwałaby, aż pozostałyby jedno lub dwa bardzo tłuste pisklęta.


Czasami większe pisklęta rzucają się i zabierają pokarm, który jest wyraźnie przeznaczony dla mniejszego pisklęcia. Te kradzieże często karane są potrząsaniem, jak widać na filmie poniżej. Proszę zwrócić uwagę na kolejność zdarzeń: rodzic oferuje pokarm mniejszemu pisklęciu, duże pisklę rzuca się i chwyta kąsek, ale wtedy rodzic goni je i nim potrząsa. Trochę jak oglądanie ludzkich rodzin w supermarkecie! Czasami trudno powstrzymać uśmiech.

 


Jest tam dodatkowa warstwa skomplikowania w kwestii kontroli rodzicielskiej – rodzice dzielą lęg tak, że mama ma tylko te pisklęta, które ona karmi, a tata ma swoje pisklęta. Kiedy już podzielą lęg między siebie, każdy rodzic karmi ten sam zestaw piskląt aż do ich niezależności. Co ciekawe, oboje rodzice często żerują na tym samym terenie, więc podział lęgu nie jest wynikiem przestrzennego podziału terytorium i trzymania obu zestawów piskląt oddzielnie. Wydaje się jasne, że rodzice rozpoznają indywidualne pisklęta w lęgu.


Film poniżej pokazuje podział lęgu, w którym samiec żeruje, podczas gdy “jego” pisklęta wszędzie za nim podążają, a samicę otaczają “jej” pisklęta. Wrzeszczący dorosły jest samcem – łatwo odróżnić płcie po ich zawołaniach. Większe samce mają wyższe tony zawołania, co jest odwróceniem ogólnego porządku u zwierząt, gdzie większe zwierzęta mają niższe głos.

 


Lęgu nie dzieli się losowo między rodziców. Każde z rodziców na ogół bierze jedno z najmłodszych piskląt, które zostaje potem faworyzowanym pisklęciem. Dostają one więcej żywności niż pozostałe pisklęta, często znacznie więcej, i są mniej potrząsane. Mimo że te pisklęta zaczynają jako mniejsze od rodzeństwa, są tak rozpieszczane i karmione, że doganiają, a nawet przeganiają rozmiarami starsze rodzeństwo. Sądzimy, że rodzice używają faworytyzmu rodzicielskiego, by wyrównać szanse i odrobić negatywne efekty asynchroniczności wykluwania.


Czasami trudno nie myśleć o tych małych faworytach jako o rozpuszczonych bachorach. Wykazują zachowanie nazwane „zadręczaniem”, które po raz pierwszy udokumentował u łysek zwyczajnych John Horsfall, który zrobił to, kiedy pracował w Edward Grey Institute of Ornithology, dawnym miejscu Davida Lacka. Głównie faworyci zadręczają rodziców: składają się na to szybkie ćwierkanie i włażenie na grzbiet rodzica. Dręczenie jest irytujące i powoduje, że rodzic ostro reaguje i potrząsa pisklęciem. Zaskakująco, to nie na dręczącym pisklęciu wyładowuje się gniew rodzica, ale ofiarą pada któreś z rodzeństwa, które popłynęło zbyt blisko i zagraża monopolowi ukochanego, małego faworyta na żywność. Doprawdy wygląda to, jakby faworyt używał zadręczania, by rodzic odegnał konkurencję malucha. Jest to dziwaczna forma pośredniej dominacji – dręczyciel używa rodzicielskiego egzekutora by zatwierdzić swoją dominację nad większym rodzeństwem. Pisklęta, które nie są faworyzowane, uczą się, jakie jest ich miejsce i zaczynają ustępować dręczycielowi przez odchodzenie, gdy ten tylko rozpoczyna dręczenie. Najbliższe podobne zachowanie, jakie przychodzi mi na myśl to dziedziczna dominacja wśród naczelnych: w oparciu o odziedziczoną rangę maluch dominującej samicy może dominować społecznie nad innymi dorosłymi, które z łatwością mogłyby zbić go na kwaśne jabłko.


Zdjęcie poniżej pokazuje dręczenie. Pisklę na grzbiecie rodzica jest dręczycielem. Proszę zauważyć, że rodzic nie sprawia lania irytującemu dręczycielowi, ale innemu pisklęciu, które jest w pobliżu. „Mama, Bobby groził, że zabierze moje jedzenie!”



Na poniższym filmie możemy obejrzeć dręczenie. Film zaczyna się od dręczyciela zawracającego głowę rodzicowi (zauważ ćwierkające zawołania), rodzic zamierza się na drugie pisklę, które ucieka w bezpieczne miejsce, żeby uniknąć potrząsania

 


To na razie tyle opery mydlanej z życia łysek. Za kilka tygodni przygotuję parę postów o dziwacznym ubarwieniu piskląt i o pasożytnictwie lęgowym, przy którym samice łysek składają jaja wzajemnie w swoich gniazdach.  


Coot Soap Opera, Part III

Why Evolution Is True, 18 lipca 2017

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Bruce Lyon


Profesor biologii ewolucyjnej na University of California. Jego główny obszar badań to ekologiczne i ewolucyjne podstawy strategii reprodukcyjnych, społeczne zachowania zwierząt oraz reprodukcyjne pasożytnictwo, opieka rodzicielska i harce godowe.  


Tipsa en vn Wydrukuj



Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk