Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 10:41

« Poprzedni Następny »


“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków


Jerry A. Coyne 2018-03-16

Nevermore!
Nevermore!

Nie mniej niż dziesięcioro czytelników zwróciło mi uwagę na nowy artykuł w „Nature Communications”  Anny M. Kearns i in. (odnośnik na dole, pdf tutaj), pokazujący podobno “odwrócenie specjacji” u kruków. Artykuł zyskał wiele publicznej uwagi, bo autorzy twierdzą, że pokazują jak dwa różne gatunki kruków zlały się ponownie w jeden gatunek. To zaś podekscytowało ludzi, ponieważ a.) nie sądzą, by to zdarzyło się kiedykolwiek wcześniej; i  b.) pokazuje to, że specjacja nie jest prostym, rozgałęziającym się drzewem, jakie przedstawił Darwin i że niektóre gałęzie mogą zrosnąć się z powrotem w jedną, nową gałąź.

Ale, jak piszą autorzy, widzieliśmy już wcześniej fuzje gatunków. Często jest to związane z antropogenicznymi zmianami habitatu, takimi jak zmiana klimatu, lokalnej ekologii, lub introdukcji drapieżników (patrz streszczenie artykułu tutaj). Możemy to obecnie zobaczyć z niedźwiedziem polarnym i niedźwiedziem grizli. Izolowane poprzednio przez ekologiczne preferencje i adaptację (oparta na genach „reprodukcyjna bariera izolacyjna”) ich ekologiczne rozdzielenie może zniknąć wraz ze zmianą klimatu. Kiedy niedźwiedź grizli przesunie się na północ wraz z ociepleniem klimatu, wejdzie na terytorium niedźwiedzia polarnego i te dwa gatunki mogą tworzyć hybrydy i robiły to wielokrotnie w naturze. Jeśli hybrydy są płodne (nie mogę znaleźć danych na ten temat), te dwa gatunki mogą zlać się w jeden.


Są jednak inne przypadki fuzji gatunków, za które ludzie nie są odpowiedzialni. W końcu zmiany ekologiczne, zmiana klimatu i introdukcja drapieżników mogą zdarzyć się bez interwencji ludzi. Problem ze znalezieniem hybrydowych gatunków w naturze polega na tym, że niełatwo wykryć, iż są wynikiem hybrydyzacji, jeśli oba gatunki rodzicielskie wymarły. (Hybrydową naturę gatunku wykrywa się zazwyczaj po tym, że są genetyczną mozaiką rodzicielskich gatunków, a jeśli rodziców nie ma, to trudno to zaobserwować.) Mamy jednak wiele przykładów „hybrydowych gatunków”, które nie zastąpiły gatunków rodzicielskich, włącznie z wieloma allopoliploidalnymi roślinami, jak również diploidalnymi hybrydowymi gatunkami motyli i słoneczników. Ponadto gatunki wymieniają geny częściej niż myśleliśmy dawniej i ten „horyzontalny transfer genów” może zabałaganić filogenetyki.  


Nic z tego jednak nie obala uogólnienia, że gatunki niemal zawsze powstają z geograficznie izolowanych populacji, które różnicują się genetycznie do punktu, kiedy już nie mogą wymieniać genów, bo wyewoluowały bariery do wymiany genów takie jak bezpłodność hybryd, ekologiczne preferencje i adaptacje, wybieranie partnerów i tak dalej. Poza roślinami hybrydowa specjacja jest rzadkim wyjątkiem, nie zaś regułą, i „rozgałęziające się drzewo” życia Darwina, naszkicowane w jego notatniku, nadal jest dobrym opisem życia:



Co więc znaleźli Kearns i in.? Odkryli, że dwie stare linie rodowe kruków zwyczajnych (Corvus corax), jeden szeroko rozprzestrzeniony (“holarktyczny”) i jeden z zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej (“kalifornijski”), rozeszły się, prawdopodobnie po geograficznej izolacji, około 1,5 miliona lat temu, ale potem nie stały się istniejącymi gatunkami, ponieważ zaczęły wymieniać geny – wielokrotnie. (Geograficzna izolacja mogła wynikać z izolowania wspólnego przodka w ostojach w okresach zlodowacenia.) Teraz więc w zachodnich USA i w Meksyku znajduje się kruki, które wyglądają tak samo, jak inne kruki na całym świecie, ale mają geny pradawnej linii rodowej, która musiała oddzielić się od „holoarktycznych” kruków bardzo dawno temu. Można to wykryć, ponieważ na tym terenie znajdują się ptaki, które mają dwie kopie genów, które rozeszły się w pradawnych czasach – są znacznie odleglejsze od siebie niż normalna zmienność w ramach holarktycznych kruków.


Obecnie postaci holarktyczna i kalifornijska nie są różnymi gatunkami, ponieważ hybrydyzują z łatwością na zachodzie Ameryki Północnej i nie ma dwóch różnych „typów”. Można zobaczyć je na poniższej mapie: holarktyczne są liliowe, kalifornijskie są pomarańczowe, a hybrydy – mając geny obu – są w paski fioletowo pomarańczowe (nie znajduje się samych pomarańczowych; ich geny po prostu zlały się z genami holarktycznych kruków).


Sytuacja jest skomplikowana, ponieważ jest tam jeszcze jeden gatunek kruka, który jest „sympatryczny” (żyje na tym samym obszarze, co) zarówno holarktyczne, jak kalifornijskie kruki, ale pozostaje odrębny: kruk meksykański, zamieszkujący czarne obszary poniżej. Jest uważany za inny gatunek (Corvus cryptoleucus), ponieważ nie ma dowodów, że hybrydyzuje z jakąkolwiek inną grupą; wydaje się w pełni izolowany reprodukcyjnie od pozostałych kruków.  


Dystrybucja tych dwóch linii rodowych (i dwóch gatunków: zwyczajnego i meksykańskiego) z artykułu:


(From paper): (From paper): Reticulate speciation history of North American ravens. a Geographic range of distinct mtDNA lineages within Common and Chihuahuan Ravens based on previous mtDNA studies and range records.
(From paper): (From paper): Reticulate speciation history of North American ravens. a Geographic range of distinct mtDNA lineages within Common and Chihuahuan Ravens based on previous mtDNA studies and range records.

Sekwencjonując DNA autorzy odkryli, że kruk meksykański jest bliżej spokrewniony z linią kalifornijską kruka zwyczajnego niż z linią holarktyczną i najwyraźniej oderwał się od kalifornijskiej później niż rozejście się linii meksykańskiej i holarktycznej. Gałąź meksykańska oderwała się od linii kalifornijskiej między 0,6 a 1,5 miliona lat temu.  


To, co mamy, pokazane jest na diagramie poniżej: nierozgałęziające się drzewo rodzinne. Odzwierciedla ono prastare rozejście się linii, które dało holarktyczną gałąź kruka zwyczajnego z jednej strony i kruka meksykańskiego + kalifornijska linię z drugiej. Ta gałąź rozdzieliła się później znowu, dając gatunek kruka meksykańskiego i linię rodową kruka zwyczajnego, która zlała się z powrotem z linia holarktyczną. To powinno być jasne na diagramie:


(From paper): b Hypothesis of speciation reversal where the Common Raven is formed from the fusion of non-sister California (orange) and Holarctic (purple) lineages following secondary contact, while Chihuahuan Ravens (black) remained reproductively isolated despite sympatry with the Common Raven. Dashed lines in b show the mtDNA gene tree topology from this and previous studies. Solid grey background in b traces the changing taxonomic boundaries as the Holarctic lineage first split from the ancestor of the California and Chihuahuan lineages, and then the California and Holarctic lineages fused into a single admixed lineage
(From paper): b Hypothesis of speciation reversal where the Common Raven is formed from the fusion of non-sister California (orange) and Holarctic (purple) lineages following secondary contact, while Chihuahuan Ravens (black) remained reproductively isolated despite sympatry with the Common Raven. Dashed lines in b show the mtDNA gene tree topology from this and previous studies. Solid grey background in b traces the changing taxonomic boundaries as the Holarctic lineage first split from the ancestor of the California and Chihuahuan lineages, and then the California and Holarctic lineages fused into a single admixed lineage

Rezultat: Wielkim pytaniem i powodem, dla którego ten artykuł zyskał tak wiele uwagi, jest to, że pokazał „odwrócenie specjacji”. To jest, autorzy zakładają, że linia kalifornijska była kiedyś gatunkiem kruków odrębnym od holarktycznych kruków zwyczajnych, ale zlała się z nim później. W jakiś sposób bariery reprodukcyjne (genetyczne), które trzymały je osobno, stały się nieskuteczne.


Oczywiście zakłada to, że kiedyś istniały bariery reprodukcyjne między liniami kalifornijską i holarktyczną. Ale nie mamy na to żadnych dowodów! Fakt, że tak łatwo zlały się, przemawia przeciwko znaczącym barierom reprodukcyjnym, choć mogły istnieć jakieś bariery ekologiczne. Autorzy po prostu zakładają, że ponieważ kruki meksykańskie stały się gatunkiem w krótszym czasie niż rozejście się holarktycznych-kalifornijskich, to rozejście się musi TAKŻE dotyczyć pełnej specjacji.


Czas rozejścia się jednak mówi nam bardzo mało o specjacji. Kluczowe jest to, czy linia rodowa ewoluuje bariery reprodukcyjne jedna od drugiej, nie zaś jak długo były rozdzielone. A te bariery reprodukcyjne są prawdopodobnie produktem ubocznym doboru, który może być silny lub słaby. Dlatego, kiedy ocenia się, czy dwie populacje są biologicznymi gatunkami, ewolucjoniści wolą używać wskaźników izolacji reprodukcyjnej (obserwacje braku kojarzenia się, żadnych dowodów domieszki genetycznej) niż czasu rozejścia się. Być może linie holarktyczna i kalifornijska po prostu nie rozeszły się genetycznie w wystarczającym stopniu, by dać jako produkt uboczny bariery reprodukcyjne. To stało się z Homo sapiens: nasze geograficznie izolowane populacje w Polinezji, Australii i Nowym Świecie nie były rozdzielone wystarczająco długo od reszty gatunku, by stać się nowym gatunkiem ludzi. Teraz, kiedy mamy transport i migracje, jesteśmy w trakcie procesu powolnego zlewania się w jedną dużą pulę genową, która może nigdy nie być w pełni zmieszana, ale będzie zmieszana w wystarczającym stopniu, byśmy mogli krzyżować się z ludźmi z każdego innego miejsca.


Autorzy widzą ten problem, ale – być może autorzy zafascynowani koncepcją „odwrócenia specjacji” (w odróżnieniu od mniej fascynującego „odwrócenia linii rodowej”), przedstawiają wadliwy „argument czasu” na rzecz specjacji (moje podkreślenia):

Tak więc nie jest całkowicie oczywiste, czy powinniśmy nazywać tę sytuację z krukami “odwróceniem specjacji”, czy uważać to za wypadek “fuzji starodawnych linii rodowych”. Kontrastuje to z większością innych przykładów odwrócenia specjacji, gdzie istnieją mocne dowody na siłę i naturę izolacji reprodukcyjnej przed odwróceniem specjacji mimo bardzo płytkiego rozejścia się między liniami rodowymi (np. cierniki). Dwie linie dowodowe sugerują, że linie kalifornijska i holoarktyczna mogły być izolowane reprodukcyjnie przed ponownym kontaktem i zlaniem się linii. Pierwsza, czas rozejścia się linii holoarktycznej i przodków linii kalifornijskiej i meksykańskiej między 0,9 a 2 miliony lat temu zbliża się do granicy, przy której większość taksonów ptaków (szczególnie tych z północnej półkuli) wyewoluowało izolację reprodukcyjną (~2 miliony lat). Druga, cechy historii życia, jak również mtDNA, intron, SNP i analiza ENM popierają [tezę o] izolacji reprodukcyjnej między krukami meksykańskimi a krukami zwyczajnymi mimo bliższego w czasie rozejścia się między krukami meksykańskimi a linią kalifornijską 0,6-1,5 miliona lat temu. Pokazuje to, że kruki mogą rozwinąć izolację reprodukcyjną i zachowywać mocne granice gatunkowe po późniejszym rozejściu się niż ta między liniami kalifornijską i holarktyczną. Twierdzimy, że nasze dane stanowią najsilniejsze możliwe poparcie dla wniosku o odwróceniu specjacji w sytuacji, kiedy nie można zmierzyć starodawnej izolacji reprodukcyjnej przed fuzją.

Nie przekonuje mnie żadna z tych linii dowodowych, że linie holarktyczna i kalifornijska były odrębnymi gatunkami. Czas specjacji może wahać się między taksonami i jeśli dobór jest słaby, linie mogą nie dochodzić do pełnych gatunków przez bardzo długi czas. Powoływanie się na dane o innych gatunkach nie rozstrzyga kwestii w tym konkretnym przypadku. Druga linia dowodów nie jest właściwie niezależna: autorzy mówią po prostu, że ponieważ krukowi meksykańskiemu specjacja zabrała mniej czasu niż rozejście się między liniami holarktyczną i kalifornijską, te dwie linie muszą także być gatunkami. To nie jest przekonujące. „Czas specjacji” bardzo się różni, nawet wewnątrz grupy, bo zależy od różnych czynników, które obejmują siłę doboru, stopień geograficznej izolacji i tak dalej.


Tutaj widzimy więc zlanie się linii, a nie zlanie się gatunków. Autorzy piszą o tym problemie (wytłuszczony tekst powyżej), ale próbują usunąć problem. Szkoda, że dziennikarze piszący o tym wiedzą tak mało o specjacji.

h/t: Michael, Jószef, Tom

___________

Kearns, A. M., M. Restani, I. Szabo, A. Schrøder-Nielsen, J. A. Kim, H. M. Richardson, J. M. Marzluff, R. C. Fleischer, A. Johnsen, and K. E. Omland. 2018. Genomic evidence of speciation reversal in ravens. Nature Communications 9:906.


”Reverse speciation” (fusion of species) in ravens

Why Evolution Is True, 7 marca 2018

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne


Profesor (emeritus) na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków.  Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk