Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 08:37

« Poprzedni Następny »


O co nie należy pytać na przyjęciu: „Czy Żydzi są bardziej kreatywni niż Azjaci?”


KH Kim 2016-11-17


Kiedy zaczęłam badania, nie wiedziałam niczego o kulturze żydowskiej. Później dowiedziałam się, że, ogólnie rzecz biorąc, Amerykanie uważają za tabu ocenianie lub wydawanie krytycznych sądów o narodzie żydowskim. Ponieważ jednak jestem Koreanką, nie wiedziałam o tym. Nieznajomość tego tabu pomogła mi zachować obiektywność badacza. Niestety jednak, wielu ludzi uznało wyniki moich badań o różnicach między żydowskim i azjatyckim wychowaniem rodzicielskim/nauczaniem za kontrowersyjne, co opóźniło o kilka lat publikację mojej książki.

Czym jest kreatywność? Kreatywność jest procesem tworzenia czegoś unikatowego i pożytecznego, a udany rezultat takiego procesu jest innowacją. Nagroda Nobla jest symbolem innowacyjnego osiągnięcia. Naród żydowski stanowi mniej niż 0,2% populacji świata, niemniej około 23% laureatów Nagrody Nobla – włącznie z niedawnym laureatem, Bobem Dylanem – ma przynajmniej jedno z rodziców, które identyfikuje się jako Żyd. W przeciwieństwie do tego narody azjatyckie stanowią 23% populacji świata, ale tylko około 4% noblistów to Azjaci. Statystycznie rzecz biorąc, istnieje 625 razy większe prawdopodobieństwo, że osoba, która jest Żydem, zdobędzie Nagrodę Nobla niż osoba, która jest Azjatą. W istocie, Żydzi są silnie reprezentowani we wszystkichosiągnięciach innowacyjnych. Na przykład, są wśród najwspanialszych muzyków XX wieku: ponad 25% dyrygentów, 40% pianistów, 50% wiolonczelistów i 65% skrzypków.   


Nie mam żadnych osobistych emocji wobec narodu żydowskiego i będę
brutalnie uczciwa o wynikach moich badań tak wśród Żydów, jak Azjatów. W dodatku do badań, jakie przeprowadziłam nad żydowską historią, kulturą i edukacją, prowadziłam wywiady i obserwowałam Żydów, a także przez trzy lata mieszkałam z żydowską rodziną. Badałam ważne teksty żydowskie; odwiedzałam synagogi; i uczestniczyłam w żydowskich ceremoniach i świętach. Z tymi wszystkimi doświadczeniami byłam zdecydowana odkryć te wyjątkowe cechy, które mogą mieć wpływ na innowacje. Kiedy zaczęłam badania, nie wiedziałam niczego o kulturze żydowskiej. Później dowiedziałam się, że, ogólnie rzecz biorąc, Amerykanie uważają za tabu ocenianie lub wydawanie krytycznych sądów o narodzie żydowskim. Ponieważ jednak jestem Koreanką, nie wiedziałam o tym. Nieznajomość tego tabu pomogła mi zachować obiektywność badacza. Niestety jednak, wielu ludzi uznało wyniki moich badań o różnicach między żydowskim i azjatyckim wychowaniem rodzicielskim/nauczaniem za kontrowersyjne, co opóźniło o kilka lat publikację mojej książki The Creativity Challenge: How We Can Recapture American Innovation.


Wielu ludzi twierdzi, że Żydzi odnoszą sukcesy w dziedzinie innowacji, ponieważ mają wysoki IQ.
Moje badania nie potwierdzają jednak tego twierdzenia. Wnioskiem z moich badań jest, że Azjaci i Żydzi mają równoważny IQ. Stwierdziłam również, że zarówno innowatorzy, którzy odnieśli sukces, jak i ludzie kreatywni, którzy sukcesu nie odnieśli, są kształtowani przez swoją atmosferę [ang. climates]. Moje rozległe badania wykrystalizowały ramę, którą nazywam CAT-y. CAT-y reprezentują trzy praktyczne kroki dla innowacji, które są osiągalne w każdej kulturze. Są to: rozwijanie kreatywnej Atmosfery [Climates] (krok 1); pielęgnowanie kreatywnych Postaw [Attitudes] (krok 2); i stosowanie umiejętności kreatywnego Myślenia [Thinking]). Zaskakująco, najbardziej kluczową częścią procesu kreatywnego jest atmosfera, nie zaś twórczość lub twórca. Na szczęście, atmosfera jest tym, nad czym mamy największą kontrolę. Atmosfera jednostek obejmuje ich kulturę, warunki fizyczne i psychiczne, stosunki międzyludzkie, procesy rozwojowe i panujące uprzedzenia. Wszystkie aspekty atmosfery wpływają silnie na sposób myślenia jednostki i mają potencjał zachęcania bądź zniechęcania do kreatywnego zachowania.

 



W ramach CAT-ów, priorytety żydowskiego wychowania rodzicielskiego/nauczania są bardzo skuteczne w kultywowaniu atmosfer 4S (soil, sun, storm, and space – gleba, słońce, burza i przestrzeń), co pielęgnuje postawy 4S ich dzieci, które przykładają się do umiejętności myślenia ION [Inbox, Outbox, Newbox]



Szczególnie kultywują atmosferę burzową, która stawia wysokie oczekiwania i dostarcza wyzwań dla ich dzieci, włącznie z brutalnie szczerymi reakcjami z wyraźnymi, konkretnymi oczekiwaniami.   



Atmosfera burzowa u Żydów i wynikające postawy burzowe zostały wzmocnione w reakcji na straszliwe zagrożenia dla narodu żydowskiego i jego kultury w XX wieku, a szczególnie przez Holocaust. Mimo tych zagrożeń, stali się odporni i ucieleśniali przekonanie, że „co cię nie zabije, to cię wzmocni”. Rozwinęli postawy burzowe, takie jak niezależność, poczucie własnej skuteczności (prawdziwa pewność siebie wynikająca ze znajomości własnych, konkretnych silnych stron), odporność i skłonność do podejmowania ryzyka. Wszyscy odnoszący sukcesy innowatorzy mają te postawy, co umożliwia im myślenie ION. Co więcej, zamiast skupiać się na swojej tragedii, naród żydowski przekształcił ją w rozpowszechnione popieranie sprawiedliwości społecznej. Ta postawa wzmacnia myślenie z rozległym horyzontem i współczucie, co wykazują wszyscy innowatorzy.  


Żydowscy rodzice/pedagodzy pielęgnują postawy „gleby”, taką jak otwartość umysłu, dwukulturowość i zaradność przez dostarczanie dzieciom
zróżnicowanych zasobów i doświadczeń (atmosfera gleby). Wszyscy wielcy innowatorzy wykazują się tymi postawami, które umożliwiają myślenie ION.



Niestety, przez całą historię Żydzi musieli uciekać ze swoich domów i krajów. To powodowało jednak, że stykali się z rozmaitymi narodami, kulturami, terytoriami, językami, religiami i sztuką. Te doświadczenia otwierały umysły na inne punkty widzenia, idee i sposoby życia, co wykazują wszyscy innowatorzy, i te doświadczenia umożliwiają myślenie ION. Wpajając dzieciom wartości ich tożsamości żydowskiej, żydowscy rodzice i pedagodzy pielęgnują ich dwukulturową tożsamość przez uczenie ich o podobieństwach i różnicach między kulturami. W ciągu ostatnich dwóch stuleci antysemityzm w świecie zachodnim wzmocnił pragnienie Żydów zachowania tożsamości żydowskiej. Społeczności żydowskie publikowały przewodniki i budowały ośrodki dla nie-Żydów, którzy wstępują w związki małżeńskie z Żydami i/lub chcą pielęgnować żydowską tożsamość u swoich dzieci. Tworzą klasy, systemy szkolne i krótko lub długoterminowe programy wizyt w ich ojczyźnie, Izraelu. Tożsamość dwukulturowa umożliwia wiele perspektyw, złożoność analizy i punkt widzenia outsidera, co wzmacnia myślenie ION. Ponadto badania pokazują, że Żydzi (i większość rodziców innowatorów) ma tendencję do późniejszego zawierania małżeństwa niż ich nieżydowscy odpowiednicy. Kiedy mają dzieci, mają bardziej ustabilizowaną pozycję finansowo i emocjonalnie, co pomaga w dostarczaniu dzieciom rozmaitości zasobów. Uczą także dzieci – wcześnie – jak znajdować i korzystać z takich zasobów jak książki, sztuka, biblioteki, muzea i zasoby ludzkie. To pielęgnuje zaradność ich dzieci, którą wykazują wszyscy innowatorzy, i umożliwia myślenie ION.


Żydowscy rodzice/pedagodzy pielęgnują postawy „słoneczne”, takie jak ciekawość, optymizm i szerszy kontekst przez dostarczanie dzieciom
inspiracji i zachęty (słoneczna atmosfera). Wszyscy innowatorzy wykazują te słoneczne postawy, które umożliwiają myślenie ION.   



Żydowscy rodzice/pedagodzy dostarczają dzieciom modelu do dociekania i kwestionowania, co rozszerza ciekawość dzieci. Wcześnie pielęgnują miłość do książek i są „ludźmi książki” Ponadto podkreślają Tikkun olam – naprawianie świata – co uczy ich dzieci, że należy zostawić świat lepszym miejscem niż się go zastało, a to ustanawia szczodrość jako normę. Badania pokazują, że rodziny żydowskie są hojniejsze i dają więcej pieniędzy niż inne rodziny religijne i niereligijne – niezależnie od dochodów lub poziomu zamożności – i na ogół dają na cele nie żydowskie. Żydzi stanowią mniej niż 2% populacji amerykańskiej, ale reprezentują 30% najhojniejszych darczyńców. To wzmacnia optymizm dzieci, myślenie o złożonych kontekstach i współczucie, które wykazują wszyscy innowatorzy i co umożliwia myślenie ION.


Żydowscy rodzice/pedagodzy pielęgnują „postawy przestrzeni”, takie jak wyrazistość uczuć, autonomia, brak konformizmu i niepodporządkowywanie się, przez dostarczanie dzieciom
wolności do prywatności i wyjątkowości (atmosfera przestrzeni). Wszyscy innowatorzy wykazują te postawy przestrzeni, które umożliwiają myślenie ION.

 



Badania pokazują, że żydowscy rodzice/pedagodzy wspierają wyrażanie przez ich dzieci własnego “ja”; ich własną ciekawość, preferencje i zainteresowanie (CPI – curiosity, preferences, interest), dociekanie jak i dlaczego dzieją się rzeczy; oraz ich argumenty, raczej niż utrzymywanie czystości, porządku, przestrzeganie reguł i dobre maniery. Fakt, że są na marginesach społeczeństwa, w połączeniu z tożsamością dwukulturową pielęgnuje u dzieci nonkonformizm, co pcha ich do samoidentyfikacji jako niekonformistyczni outsiderzy, którzy wspierają słabszych i tych, którzy byli lub są prześladowani. Żydowscy rodzice i pedagodzy popierają nieposłuszeństwo i niepodporządkowywanie się dzieci, włącznie z odrzucaniem norm, a nawet dziedzictwa żydowskiego, w dążeniu do ich CPI.


Zanim badałam żydowskie wychowanie rodzicielskie/nauczanie, studiowałam konfucjanizm, co było tematem mojej pracy doktorskiej. Konfucjańskie zasady i wartości opierają się na filozofii i myślach Konfucjusza, które nadal służą jako etyczne i moralne podstawy codziennego życia dla większości Azjatów – których w tym artykule nazywam konfucjanami - na całym świecie. Konfucjańskie wychowanie rodzicielskie/nauczanie kieruje się czterema głównymi zasadami (4P - principles). Pierwszą zasadą są stosunki hierarchiczne, gdzie wiek jest oznaką mądrości i autorytetu. Starsi ludzie mają prawo sprawowania dyscypliny i kontroli nad młodszymi, którzy muszą ich słuchać. Tragiczna katastrofa Korean Air w 1997 r. ilustruje negatywne skutki takiej hierarchii, kiedy młody inżynier nie mógł kwestionować autorytetu kapitana, co doprowadziło do śmierci 228 ludzi. Konfucjańscy rodzice/pedagodzy praktykują hierarchię, ucząc dzieci przez kontrolę i władzę. Wpajają w dzieci zależność i posłuszeństwo, niezachwianą akceptację otrzymywanych informacji. Tłumi to niezależność dzieci, ich autonomię, krytyczne myślenie, niekonformizm i niepodporządkowywanie się, które są niezbędne dla myślenia ION. Ogranicza także umiejętność myślenia ION przez nie dopuszczanie do zapylania krzyżowego, jakim jest dzielenie się pomysłami i/lub praca z innymi ekspertami w równych stosunkach partnerskich. 


Drugą zasadą konfucjańską jest
akademicka pracowitość i sukces.  Konfucjańscy rodzice/pedagodzy indoktrynują, że sukces akademicki jest ważny nie tylko dla dziecka, ale także dla uhonorowania rozszerzonej rodziny oraz przodków. Od lat 1960. ta zasada zrodziła skrajną, niezdrową konkurencję w Chinach, której wynik znany jest od lat 1970.  jako „azjatyckie piekło egzaminacyjne”, co doprowadziło do wysokiego poziomu samobójstw wśród uczniów azjatyckich. Konfucjańscy rodzice/pedagodzy cenią tylko pracę akademicką, która wymaga intensywnej praktyki, obciążenia zadaniami domowymi i oceniana jest według rezultatów, ale nie cenią zabawy ich dzieci, marzeń na jawie ani CPI (ciekawości, preferencji, zainteresowań). To, niestety, hamuje w ich dzieciach rozwój ciekawości, spontaniczności, energii i marzeń na jawie, które są niezbędne dla myślenia ION.


Trzecią zasadą konfucjańską jest
szacunek dla rodziców (niekwestionowany autorytet rodziców) i lojalność. Konfucjańscy rodzice są bardzo zaangażowani w swoje dzieci i czynią olbrzymie wysiłki dla ich sukcesu akademickiego. W zamian ich dzieci starają się zdobyć majątek i osiągnąć wysoki status społeczny, by móc odpłacić rodzicom za ich poświęcenia, co nie pozostawia miejsca na dobroczynność. Jako rozszerzenie szacunku dla rodziców, lojalność w pracy przyczyniła się do sukcesu ekonomicznego krajów azjatyckich w latach 1980. Prowadzi to jednak konfucjan do niekwestionowanej akceptacji autorytetu i odrzucania pomysłów grup zewnętrznych z którymi konkurujemy z powodu lojalności wobec własnej grupy. Konfucjańscy rodzice uczą swoje dzieci, by pracowały ciężej i osiągały więcej niż ich rówieśnicy i członkowie innych grup. Otwarcie porównują ich do innych, co stwarza dychotomię zwycięzca-przegrany. Ta postawa tłumi myśl ich dzieci o szerszym kontekście, blokuje współczucie i uczenie się od innych („zapylanie krzyżowe”), które są niezbędne do myślenia ION. Badania pokazują także, że skrajna konkurencyjność dała w wyniku wśród uczniów azjatyckich obyczaj plagiatowania i brak oryginalnych pomysłów. Im silniejszy nacisk rodzicielski na osiągnięcia, tym bardziej są skłonni do oszukiwania, by zdobyć osiągnięcia każdym możliwym sposobem. Kopiowanie czyjejś pracy nie sprzyja jednak myśleniu ION, chyba że oryginalna praca zostaje ulepszona lub przekształcona w wyjątkowy i użyteczny sposób.


Ostatnią zasadą konfucjańską jest
harmonia i konformizm. Konfucjańscy rodzice/pedagodzy uczą swoje dzieci, by były skromne i nie zachowywały się inaczej niż inni, ofiarą pada nie tylko pewność siebie ich dzieci, ale także ich indywidualność i wyjątkowość. Nadmiernie podkreślają znaczenie harmonijnych stosunków; jak być miłym i lubianym; jak unikać konfrontacji, niezgody i konfliktu. Dzieci azjatyckie są nazbyt zatroskane o poglądy innych. Zachęca się formalność i powagę, ale nie wesołość i poczucie humoru. Tak więc ich swawolność, brak konformizmu i niepodporządkowanie – które są niezbędne do myślenia ION – są zadeptane.


Chociaż istnieją pewne podobieństwa między żydowskim i konfucjańskim wychowaniem rodzicielskim i nauczaniem, na ogół żydowskie wychowanie według 4S prowadzi do innowacji, podczas gdy konfucjańskie wychowanie według 4P prowadzi do braku ekspresji własnego „ja” i braku kreatywności. W rezultacie dzieci azjatyckie są często jak ludzkie „bonsaie”. Bonsai jest dekoracyjnie ukształtowanym drzewem, które się przycina i owija drutem tak, że nie może dorosnąć do swojego pełnego potencjału; wygląda bardzo zgrabnie i cieszy oko właściciela, ale nie służy bonsaiowi.


Każdy
rodzi się z ciekawością i kreatywnością, ale atmosfera albo pielęgnuje, albo tłamsi tę kreatywność. Odkryj, jak każdy może rozwijać atmosferę 4S, pielęgnować postawy 4S i stosować myślenie ION, by otworzyć drogę do innowacyjności. Powyższy tekst jest rozdziałem 8 z książki The Creativity Challenge: How We Can Recapture American Innovation.




What Not To Ask At A Dinner Party: Are Jews More Creative Than Asians?

24 października 2016

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



KH KIM

Profesor na wydziale Innovation & Creativity w College of
William & Mary. Wcześniej wykładała na University of Georgia and Eastern
Michigan University, a przed przyjazdem do USA przez 10 lat uczyła angielskiego w Korei. W swoich badaniach zajmuje się problemami kreatywności i innowacyjności. Jej badania nad “Kryzysem kreatywności” trafiły w 2010 toku na okładkę „Newsweeka” i wywołały dyskusję na całym świecie. Jest autorką książki   The Creativity Challenge: How We Can Recapture American Innovation,  otrzymała również szereg nagród.     


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
1. Zrób sobie nauczyciela Marek Eyal 2016-11-17


Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk