Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 09:32

« Poprzedni Następny »


Nowy, opierzony i czteroskrzydły dinosaur


Jerry Coyne 2014-07-23

Teraz, kiedy oddałem już książkę do wydawnictwa, mam możliwość nadrobienia zaległości ze stertą artykułów biologicznych, które zaniedbywałem. Przez następne parę tygodni będę więcej o tym pisał, ale bądźcie świadomi tego, że Przerażające Uwagi Redakcyjne przyjdą po powrocie z Polski, a to wraz z przypisami, formatowaniem i tym podobnym zajmie prawdopodobnie kilka miesięcy.

Tymczasem jednak tutaj jest nowy artykuł w „Nature Communications”  Ganga Hana i in. (odnośnik i pobieranie poniżej), opisujący odkrycie czteroskrzydłego dinozaura  w złożu skamieniałości z wczesnej kredy (około 125 milionów lat temu) w Chinach. Jak wiecie, większość dobrych skamieniałości dinozaurów pierzastych pochodzi z Chin, bo ten kraj ma wspaniałe złoża osadów, które dobrze zachowują pióra.


Pierwszym pytaniem byłoby: czy potrafiły latać? Odpowiedź brzmi: „nie wiemy”. (Często jest tak z opierzonymi dinozaurami, które mogły raczej być zdolne do lotów ślizgowych niż do fruwania.) I nie jest to pierwszy „czteroskrzydły” dinozaur. Niezwykłe w nim są jego rozmiary (WIELKI) i bardzo opierzony ogon.


Należy też pamiętać, że czteroskrzydłe dinozaury nie miały naprawdę czterech skrzydeł: zazwyczaj miały przednie kończyny, które przypominały skrzydła, i nogi, które były mniej opierzone. Miały także kościste ogony, jak wszystkie dinozaury, ale także opierzone.


O żadnym z nich, jeśli dobrze pamiętam, nie można powiedzieć z pewnością, że fruwał: mogły latać lotem ślizgowym uciekając przed drapieżnikami, przenosząc się z drzewa na drzewo, lub spadając na ofiarę. Pierwszym takim odkrytym dinozaurem był Microraptor gui, który wyglądał mniej więcej tak:



Ten nowoodkryty gatunek otrzymał nazwę Changyuraptor yangi. “Changyu” znaczy “długie pióro” po chińsku, “raptor” odnosi się do faktu, że był drapieżnikiem – popatrz na zęby poniżej – a nazwa gatunku oddaje honor profesorowi Yang Yudong, który dostarczył środków na zakup tej skamieniałości.


Jest dinozaurem z podrzędu teropodów, przodków ptaków, i należy do rodziny dromeozaurów, grupy teropodów dwunożnych (chodziły na tylnych nogach) i drapieżnych. Okaz, pokazany poniżej, jest niezwykle dobrze zachowany, przynajmniej poniżej karku. Są jednak także części głowy i zębów. Na skamieniałości poniżej można zobaczyć odciski piór wokół szyi, kończyn przednich, kończyn tylnych i wzdłuż długiego, kościstego ogona (pamiętaj, to był dinozaur, nie zaś ptak bez ogona!). Długość czarnej linii u spodu wynosi 10 cm, a więc cały miał 132 cm od czubka dzioba do koniuszka ogona. To duży okaz!



Tutaj jest rekonstrukcja szkieletu z zacienionymi odciskami piór. Część u dołu to kawałek odcisku kości udowej, pokazujący “LAG” czyli “linię zatrzymanego wzrostu”, z której autorzy wnioskują, że był to dorosły osobnik, co najmniej pięcioletni.  



Niektóre detale szkieletu: a. kręgi ogona, b. kilka zębów (proszę zauważyć, że są ostre; te stwory, podobnie jak inne dinozaury pierzaste, były drapieżnikami); c. furcula (widełki obojczyka) i pas barkowy; d. stopa. Skala 1 cm.



Tutaj są odciski piór (patrz podpis pod zdjęciem po szczegóły). Autorzy wnioskują, że ten gatunek miał najdłuższe pióra ze wszystkich znanych „nieptasich dinozaurów” (sprawdzam z ekspertami, żeby zrozumieć, co odróżnia „nieptasiego dinozaura” od albo „ptasiego dinozaura”, albo „ptaka”). Pióra ogona dochodziły do 30 cm, Jest to dłuższe o wiele centymetrów od najdłuższych znanych piór u podobnych dinozaurów, ale, oczywiście, jest to jeden z największych latających/szybujących dinozaurów.


Ilustracja 4 | Szczegóły upierzenia HG B016 zachowane na płycie A. (a) Skalowane pióra ogonowe dystalne, (b) pióra otaczające pas barkowy, (c) część lewego skrzydła tylnego i (d) część prawego skrzydła tylnego. Skala, 2 cm.
Ilustracja 4 | Szczegóły upierzenia HG B016 zachowane na płycie A. (a) Skalowane pióra ogonowe dystalne, (b) pióra otaczające pas barkowy, (c) część lewego skrzydła tylnego i (d) część prawego skrzydła tylnego. Skala, 2 cm.

Jak powiedziałem, jest to dobrze opierzony dinosaur, ale autorzy nadal nie mogą stwierdzić, że latał. Jak sądzę, zależy to od znalezienia lepszych odcisków piór (pióra latających zawsze są asymetryczne), jak też od wiedzy o mięśniach, które się nie zachowały. To przekracza moje kompetencje, ale sądzę, że jest niemal niemożliwe wywnioskowanie ze skamieniałości tego typu, czy latał, nawet jeśli pióra były asymetryczne. Ale przynajmniej potrafił robić to lotem ślizgowym i to prawdopodobnie całkiem dobrze.


Autorzy poświęcają wiele uwagi opierzonemu ogonowi, zastanawiając się jaką pełnił funkcję podczas lotu ślizgowego. Uważają, że pomagał przy kontrolowaniu ruchów ciała zwierzęcia od „głowa do góry” do „głowa na dół”. To jest, wyobraźcie sobie ptaka z rozpostartymi skrzydłami i prętem w skrzydłach od jednego końca do drugiego. Można wtedy poruszać ciałem w górę i w dół, jak huśtawkę (głowa idzie do góry, ogon idzie w dół) wokół tej osi (popatrz tutaj na pokaz).  Umożliwiłoby to ptakowi dobre lądowanie podczas pikowania w dół. Wnioski przeczytajcie jednak sami, bo język nie jest zbyt techniczny (moje podkreślenia):


W połączeniu z możliwością biernego zgięcia dystalnego ogona i przyjęcia zarówno negatywnego, jak pozytywnego kąta ataku, ta ogonowo skierowana kombinacja siły nośności i oporu mogła działać na rzecz zredukowania szybkości spadku, a równocześnie dostarczać biernej stabilności w osi spadkowej, co mogło być  decydujące dla bezpiecznego wylądowania lub precyzyjnego ataku na zdobycz. Taka stabilizacja spadku mogła być szczególnie ważna dla mikroraptorów (ponieważ na ogół latały one i/lub opuszczały się szybciej niż małe osobniki) i ten efekt wyjaśnia, dlaczego pióra ogonowe są wyjątkowo długie u HG B016.  Funkcja kontroli spadku wyjaśnia także, dlaczego pióra ogonowe mikroraptorów są proporcjonalnie dużo dłuższe niż u innych  maniraptorów, jako że przedłużało to rzeczywiste ramię kontroli spadku o ogon. Odkrycie HG B016 popiera więc hipotezę, że przedłużony ogon i długie, wachlarzowate pióra ogonowe mikroraptorów odgrywały rolę aerodynamiczną, pozwalając im na zachowanie   kompetencji latania lub na wpół latania przy stosunkowo dużych rozmiarach ciała. Niezwykle długi, opierzony ogon Changyuraptor yangi pomaga nam zrozumieć, jak takie ogony działały jako struktury kontroli spadku, które redukowały szybkość opadania podczas lądowania. [Od tłumaczki: ten niezbyt “techniczny” (!!!) tekst przetłumaczyłam, jak umiałam. Korekty przyjmę z wdzięcznością. MK]


Gdybym miał machinę czasu i mógł przenieść się do, powiedzmy, pięciu okresów historii ewolucyjnej, jednym z nich byłby ten okres, żebyśmy mogli zobaczyć dokładnie, jak te bestie wyglądały i czy potrafiły latać. (Eksperyment myślowy nad którym często zastanawiam się: gdyby dano ci taką maszynę do przeniesienia się w jeden okres historii ewolucyjnej, tylko z notesem i piórem, gdzie i kiedy chciałbyś się znaleźć, żeby odpowiedzieć na najbardziej palące i najtrudniejsze pytania o ewolucję?).

___________

Han, G., L. M. Chiappe, S.-A. Ji, M. Habib, A. H. Turner, A. Chinsamy, X. Liu, and L. Han. 2014. A new raptorial dinosaur with exceptionally long feathering provides insights into dromaeosaurid flight performance. Nature Communications : doi:10.1038/ncomms5382

A new feathered and four winged dinosaur

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków.  Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
2. Niestety Lengyel 2014-07-23
1. Eksperyment myślowy - odpowiedź laika Marek C (Negev) 2014-07-23


Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk