Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 15:53

« Poprzedni Następny »


Niemający rozeznania filozof twierdzi, że gatunki nie istnieją


Jerry A. Coyne 2019-07-23


Nie twierdzę, że filozofowie nie mogą dać wkładu w debatę o naturze biologicznych gatunków, ale Henry Taylor, filozof z University of Birmingham z pewnością nie może. Jego artykuł w The Conversation (kliknij na zrzut z ekranu poniżej) nie tylko powiada, że najpowszechniej używana koncepcja gatunku w biologii ewolucyjnej - Ernsta Mayra „koncepcja biologicznego gatunku” [biological species concept] (dalej “BSC”) – nie tylko jest błędna, ale właściwie nie powinniśmy mieć żadnej koncepcji gatunku. Całkowicie ignorując przyrodę (czy kiedykolwiek był na dworze?) dochodzi do wniosku, że przyroda nie jest podzielona na odrębne grupy, co dało początek koncepcji gatunku. Zamiast tego uważa, że przyroda – podobnie jak koncepcja płci biologicznej pewnych ideologów – jest kontinuum. W rzeczywistości, powiada, w ogóle „nie ma niczego takiego jak ‘gatunek ludzki’”.

Szczęka opada! Przez całe życie kontaktowałem się (i kojarzyłem) z tymi, o których sądziłem, że są okazami Homo sapiens. Obecnie dowiaduję się, że byłem w błędzie: tworzymy kontinuum z innymi gatunkami. Czy mógłbym przez pomyłkę skojarzyć się z szympansem lub borsukiem?


Lista publikacji Taylora podaje tylko jedną (ma się ukazać wkrótce w Synthese) związaną z koncepcją gatunku i jest o geograficznie izolowanej populacji brązowych niedźwiedzi, które mogą krzyżować się z niedźwiedziami polarnymi. To jest jeden z jego zarzutów wobec BSC i omawiam to poniżej zrzutu z ekranu:





BSC nie jest naprawdę definicją, ale, jak podkreślałem w mojej książce Speciationnapisanej z Allenem Orrem – próbą ujęcia w słowach namacalnej grudowatości przyrody, jaką mamy przed oczyma. A przyroda, przynajmniej w rozmnażających się płciowo gatunkach, naprawdę jest grudowata: to nie jest kontinuum ani „wielka, wzajemnie powiązana sieć”, jak ją widzi Taylor. W rozdziale I Speciation podaję trzy linie dowodowe na realność gatunków: nie są one tylko sztucznymi konstruktami ani subiektywnym podziałem kontinuum przez ludzi, ale rzeczywistymi bytami w naturze. Tak, jest trochę zamazania u niektórych płciowych i bezpłciowych organizmów, ale generalnie gatunki istnieją jako „grudy” w budyniu Natury. Gdyby tak nie było, biolodzy marnowaliby czas studiując gatunki i badania terenowe byłyby bezużyteczne. Nie ma żadnego zamazania między, na przykład, naszym gatunkiem a szympansami i orangutanami, ani między    szpakami, jastrzębiami i rudzikami na moim kampusie. I to dotyczy większości przyrody. Między gatunkami mogą tworzyć się jakieś hybrydy, ale często są bezpłodne lub niezdolne do życia, a więc nie zamazują granic między grupami.


Tym, co zrobił Mayr i inni (np., Theodosius Dobzhansky), było po prostu opisanie tego, co utrzymuje te grudy osobno jedna od drugiej, kiedy współistnieją w tym samym miejscu. A tym czynnikiem jest  izolacja reprodukcyjna: istnienie genetycznych barier do hybrydyzacji, które nie pozwalają dwóm gatunkom żyjącym w jednym miejscu na tworzenie płodnych hybryd i w ten sposób trzymają osobno ich pule genowe. Oto BSC:

Członkowie różnych gatunków nie są w stanie, kiedy żyją razem na tym samym terenie,  krzyżować się i tworzyć płodne potomstwo: są „izolowane reprodukcyjnie”. Członkowie tego samego gatunku są w stanie rozmnażać się, wydając płodne potomstwo z innymi członkami tego samego gatunku. 

Współistnienie lub “sympatria” jest ważne w tym ustaleniu, ponieważ nie można w pełni testować BSC u geograficznie izolowanych populacji, które wykazują pewne różnice, bo nie spotykają się w stanie naturalnym, a niektóre gatunki, które krzyżują się w niewoli, nie robią tego, kiedy spotykają się w naturze (np. lwy i tygrysy, które współistniały w Indiach).


Są oczywiście wypadki pośrednie – grupy, które są mniej lub bardziej ”podobne do gatunku” – zależnie od tego, jak wiele doświadczają hybrydyzacji i przepływu genów. Dla organizmów rozmnażających się płciowo są to jednak wyjątki (patrz Rozdział I Speciation). I, oczywiście, jak podkreśliliśmy w książce, BSC nie można stosować tej definicji do gatunków, które nie rozmnażają się płciowo – jak wiele gatunków bakterii. Dla tych grup trzeba używać innych koncepcji gatunku.  


Korzyścią BSC jest to, że daje nam empiryczny program do badania, jak grudowatość powstaje w przyrodzie: powstaje przez tworzenie genetycznych barier, niemal zawsze między izolowanymi populacjami, które podlegają rozbieżnej ewolucji do tego stopnia, że z czasem przepływ genów staje się niemożliwy. (Bariery przepływu genów nie są w większości wypadków dobierane bezpośrednio: są po prostu produktem ubocznym rozbieżnej ewolucji.) Jak wskazałem w moim rozdziale, praktycznie każdy, kto bada specjację w biologii (w odróżnieniu od definiowania gatunków), bada pochodzenie reprodukcyjnych barier. Jest to milczące przyznanie, że specjacja istotnie ma coś wspólnego z izolacją reprodukcyjną.  


Nie będę się w to zagłębiał: polecam Rozdział I Speciation (jest przystępny dla laika, który zna odrobinę biologii) i, jeśli chcecie zobaczyć porażki innych koncepcji gatunku, przeczytajcie Aneks.


Dlaczego Taylor odrzuca BSC, a wraz z nim wszystkie koncepcje gatunku? Podaje dwie przyczyny.


1.) Niedźwiedzie polarne i niedźwiedzie grizli, które żyły kiedyś w różnych miejscach („allopatria”), spotykają się teraz w przyrodzie z powodu zaniku zimnego środowiska w wyniku globalnego ocieplenia, a niedźwiedzie polarne były kiedyś ograniczone do zimnego środowiska. Jest trochę hybrydyzacji między tymi dwiema grupami, które obecnie spotkały się i niektóre z hybryd są płodne. 


Taylor mówi, że to pokazuje, że te dwa niedźwiedzie nie były izolowane reprodukcyjnie, a więc nie były gatunkami. Ale to jest fałszywe: te dwie grupy były biologicznymi gatunkami, izolowanymi przez to, co nazywamy „ekologiczne bariery izolujące”: genetycznie oparte preferencje dla różnych środowisk trzymały te grupy w oddzieleniu i nie dopuszczały do ich spotkania. (Genetyczna podstawa segregacji środowiskowej jest tutaj ważna: dwie grupy izolowane po prostu dlatego, że są na różnych wyspach, niekoniecznie są biologicznymi gatunkami, ponieważ ich segregacja przestrzenna jest spowodowana przypadkiem geograficznym, nie zaś ewolucyjnym.) Tak więc niedźwiedzie polarny i grizli były odrębnymi gatunkami, ale ich bariera genetyczna została przerwana przez zmianę klimatu, powodując, że różne preferencje środowiskowe przestały być funkcjonalne.


Gatunki mogą nie być trwale różne: wszyscy rozumiemy, że grupy, które pozostają odrębne w przyrodzie, mogą w przyszłości wymieniać geny, ponieważ ich genetyczne bariery przełamuje zmiana środowiska. Rośliny trzymają się osobno w naturze, ponieważ zapylają je inne zapylacze (izolacja zapylania), mogą jednak nagle zacząć krzyżować się, jeśli wymiera jeden z zapylaczy. Zmiany w środowisku mogą zatrzeć wynikające z ekologicznego rozdzielenia  genetyczne preferencje i tak dalej.


Jeśli umieścisz lwy i tygrysy razem w zoo, przełamuje to zarówno geograficzne, jak seksualne preferencje, które trzymały je osobno, kiedy koegzystowały w Indiach. Mogą wówczas krzyżować się i tworzyć płodne „ligrysy” lub „tiglwy”. Czy to znaczy, że lwy i tygrysy są tym samym gatunkiem? Nie, ponieważ zmiana środowiska (sztuczne zamknięcie w tym wypadku) przełamała ich oparte na genach bariery izolacyjne.    


Powiedzenie, że BSC jest fałszywa, ponieważ niedźwiedzie polarne i niedźwiedzie grizli krzyżują się teraz w kilku miejscach, jest wylaniem dziecka z niedźwiedzią kąpielą. A to nie jest nawet pośredni przypadek: to jest przypadek, w którym bariera została zabrana przez zmianę klimatu.


2.) Taylor wyciąga następnie starą kaczkę dziennikarską, że organizmy, które nie krzyżują się, nie mogą podlegać BSC. 
BRR! To jest coś, co obszernie omawiam w Speciation. Taylor:

Definicja [BSC] czyni użytek z koncepcji krzyżowania się. To świetnie pasuje do koni i niedźwiedzi polarnych, ale mniejsze organizmy, takie jak bakterie, w ogóle się nie krzyżują. Rozmnażają się całkowicie bezpłciowo, po prostu przez podział na dwoje. A więc ta definicja gatunku nie może stosować się do bakterii. Być może, kiedy zaczęliśmy myśleć o gatunkach w kategoriach krzyżowania się, wszyscy mieliśmy trochę za dużą obsesję na punkcie seksu.

Istotnie jest trudno (choć nie całkiem niemożliwie) stosować do bakterii opartą o rozmnażanie koncepcję gatunku. Różne gatunki jednak wymieniają geny i było kilka prób rozróżnienia gatunków bakterii przy użyciu kryteriów rozmnażania. Kwestia zasadza się na tym, czy u bakterii jest problem do wyjaśnienia: czy są „grudowate”, tak jak gatunki rozmnażające się płciowo, czy też bardziej tworzą kontinuum, a więc nie ma biologicznej obserwacji. Ta kwestia nie jest jeszcze rozstrzygnięta.  


I to jest cały kiepski wysiłek Taylora, by obalić BSC – koncepcję, która nawet w założeniu nie miała stosować się do bezpłciowych organizmów. Dorzuca do tej mieszanki niepewność samego Darwina co do tego, czym są gatunki (to jest dobrze znane) i na tej podstawie chce, byśmy pozbyli się wszystkich koncepcji gatunku i wszystkich pomysłów, że gatunki w ogóle istnieją jako odrębne byty, niezależne od ludzkiego osądu. (Powiedz to rudzikowi, który zaleca się do innych rudzików, ale nie do gołębi! Zwierzęta same są dobrymi taksonomami!)


Oto, co pisze:

Idea zlikwidowania koncepcji gatunku jest skrajna: implikuje, że właściwie cała biologia, od Arystotelesa aż do czasów nowoczesnych, podchodziła do sprawy życia w całkowicie błędny sposób. Skutki tego nowego podejścia byłyby olbrzymie, zarówno dla naukowego, jak filozoficznego poglądu na życie. Proponuje to porzucenie myślenia o życiu jako czymś, co jest schludnie podzielone na odrębne grupy. Zamiast tego powinniśmy myśleć o życiu jako olbrzymiej, wzajemnie powiązanej sieci. Ta zmiana w myśleniu fundamentalnie przekierowałaby nasze podejście do wielu kwestii dotyczących naszego stosunku do świata przyrody, od obecnego kryzysu bioróżnorodności do ochrony przyrody. [JAC: Istotnie, co mielibyśmy teraz chronić, jeśli cała przyroda jest jedną, wzajemnie powiązaną siecią? Czy potrzebowalibyśmy chronić wszystko?]


I w pewien sposób taki obraz może być naturalnym postępem biologicznej myśli. Jednym z wielkich odkryć biologii ewolucyjnej jest to, że gatunek ludzki nie jest specjalny ani uprzywilejowany w wielkim obrazie życia i że ludzie mają to samo pochodzenie, co wszystkie inne zwierzęta. To podejście wymaga tylko jeszcze jednego kroku. Mówi, że w ogóle nie ma czegoś takiego jak „gatunek ludzki”. 

Ostatnie zdanie jest absurdalne: nie ma gatunku Homo sapiens?! Czy Taylor wie, że nie możemy mieć płodnego potomstwa z żadnym innym gatunkiem (tak, próbowano tego z naszym najbliższym krewnym: zapładnianie samic szympansa ludzkimi plemnikami nie daje niczego). I nie jest następnym krokiem w detronizowaniu ludzi jako szczytowego osiągnięcia ewolucji powiedzenie, że nie istnieją jako grupa.  


Niebezpieczne jest to, że ludzie, którzy niewiele wiedzą o biologii i ewolucji, przeczytają Taylora i uznają, że coś okrył. Nie zrobił tego: jego krytyka BSC jest powtórzeniem krytyki wysuwanej wiele razy i obalanej równie często – robię to w mojej książce, która liczy sobie 15 lat. Środkiem uśmierzającym nonsens Taylora – tutaj nieco autoreklamy – jest przeczytanie Rozdziału I i Aneksu w Speciation.

h/t: coel


A misguided philosopher claims that species don’t exist

Why Evolution Is True, 17 lipca 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28
Rzecz o splątaniu nauki i wiary   Koraszewski   2022-12-26
Pradawny ekosystem zrekonstruowany przy użyciu skamieniałego DNA   Coyne   2022-12-19
Rozważania heretyckiego mediewisty o historii, wartościach i zdumiewającej głupocie   Landes   2022-12-16
Ewolucyjne ślepe zaułki i lepkie urządzenia: botanik Darwin   Tonhasca Júnior   2022-12-14
Ewolucja nie idzie prostą drogą   Novella   2022-12-08
Geny i języki   Novella   2022-11-26
Uporczywa obecność religijnego mitu   Winegard   2022-11-24
Znaleziono skrytkę posągów z brązu   Novella   2022-11-23
W oparach zrównoważonej ignorancji   Koraszewski   2022-11-21
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
List otwarty do wszystkich oszołomów   Novella   2022-11-03
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Czy mizoandria może być zakaźna?   Tonhasca Júnior   2022-10-24
Niezwykła fizjologia hibernujących niedźwiedzi   Coyne   2022-10-22
Cuchnąca pułapka i przytulna kryjówka   Tonhasca Júnior   2022-10-21
Obraz Izraela na amerykańskich uniwersytetach   Mansour   2022-10-19
Kenia aprobuje GMO po 10 latach zakazu   Maina   2022-10-18
Pangenom jedwabnika morwowego   Novella   2022-10-14
Czy Samolubny gen zaszkodził publicznemu rozumieniu biologii?   Coyne   2022-10-13
Nieokrzesani goście   Tonhasca Júnior   2022-10-11
Niezrozumienie równości   Winegard   2022-10-07
Zyski klimatyczne to „niewygodna prawda” — nie wszystkie wiadomości o środowisku są złymi wieściami   Lomborg   2022-10-06
Gorzko-słodki, uzależniający lek   Tonhasca Júnior   2022-09-30
Przeciwko autentyczności   Winegard   2022-09-27
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury)   Coyne   2022-09-22
Mózgi neandertalczyków   Novella   2022-09-20
Oszuści i oszukani w grze w zapylanie   Tonhasca Júnior   2022-09-15
Po raz kolejny “Scientific American” wypacza biologię, a teraz także historię, by podeprzeć swoją ideologię   Coyne   2022-09-14
Upadek czasopisma “Nature”   Winegard   2022-09-08
Instynkt macierzyński i “New York Times”   Coyne   2022-09-07
Ćmy ze złym public relations   Tonhasca Júnior   2022-09-05
Studenci Uniwersytetu Ghany debatują nad wykorzystaniem upraw GMO w ich kraju   Gakpo   2022-09-02
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
Dysonansy poznawcze: czekolada a muszki, wino a osy   Júnior   2022-08-29
Patrick Matthew: prawdziwy autor idei doboru naturalnego?   Coyne   2022-08-26
Odporny na choroby, genetycznie modyfikowany maniok zapowiada przełom w Kenii   Maina   2022-08-25
Niekochane, ale czasem pożyteczne   Tonhasca Júnior   2022-08-23
Trwałość laktazy w populacjach pijących mleko: ponowna ocena klasycznej historii z ewolucji człowieka   Coyne   2022-08-19
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość   Coyne   2022-08-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Kot Mehitabel pisze w “Science”   Coyne   2022-08-09
Nauka o wolności: rozmowa z Anną Kryłow   i Anna Kryłow   2022-08-06
Pierwsze dowody kopalne na opiekę nad lęgiem i niezwykły przypadek asymetrii kierunkowej   Coyne   2022-08-05
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy?   Coyne   2022-08-02
Dokonane w Afryce badanie genomu fasolnika egipskiego oznacza krok naprzód w dywersyfikacji światowego zaopatrzenia w żywność   Karavolias   2022-08-01
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Raz jeszcze: czy rasy są tylko społecznym konstruktem bez naukowego lub biologicznego znaczenia?   Coyne   2022-07-28
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Carl Sagan i wolność wątpienia   Jacoby   2022-07-18
Jak Darwin spowodował globalne ocieplenie swoją teorią doboru płciowego   Coyne   2022-07-16
Dieta mieszana misiów i innych   Júnior   2022-07-14
Londyńskie Natural History Museum popełnia błąd naturalistyczny - wielokrotnie   Coyne   2022-07-11
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Szczepionki przeciwko grypie związane ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera   Novella   2022-07-07
Nowoczesność Darwina: w O powstawaniu jest antycypacja neutralnej teorii i przerywanej równowagi   Coyne   2022-07-06
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową”   Coyne   2022-07-05
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała   Coyne   2022-07-04
Niech Moc będzie z pszczołą   Júnior   2022-06-28
Dramatyczny wzrost cen paliw kopalnych jest bolesny, ale daje niewielkie korzyści w walce z globalnym ociepleniem   Lomborg   2022-06-25
Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy   Novella   2022-06-22
Nasiona z edytowanymi genomami będą miały przystępną cenę   Maina   2022-06-15
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
Kartofel z Matką Boską w jednej klapie i Karolem Marksem w drugiej   Koraszewski   2022-06-06
Jak nasze wspomnienia są powiązane   Novella   2022-06-04
Wielka Brytania dąży do zezwolenia na edytowanie genów   Novella   2022-06-02
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Naukowiec z Ghany: “Afryka potrzebuje GMO bardziej niż reszta świata”   Gakpo   2022-05-26
GMO i edytowanie genów: jaka jest różnica?   Karavolias   2022-05-23
Toksyczny nektar, czyli ostrożnie z tureckim miodem   Júnior   2022-05-20
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna   Coyne   2022-05-18
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne   Coyne   2022-05-16
Trutnie i inni fruwający panowie   Junior   2022-05-13
Wygnanie z uniwersyteckiego świata – dwa lata później   Winegard   2022-05-10
Życie kwitnące po śmierci   Junior   2022-05-05
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Oxitec rozszerza próby z komarami GMO, by zredukować szerzenie się malarii   Conrow   2022-04-28
Słowa w wosku zapisane   Tonhasca Junior   2022-04-26
Rodzice, szkoła, państwo: kultura niskich oczekiwań   Koraszewski   2022-04-25
Nowoczesne ulepszanie roślin uprawnych przyjmuje historyczne podejście   Karavolias   2022-04-20
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Indie zwalniają edytowanie genów z wymaganej dla GMO oceny bezpieczeństwa   Paranjape   2022-04-11
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Rolnicy nie mogą uprawiać tego, na co ich nie stać   Ongu   2022-04-07
Rośliny zmodyfikowane: odkłamać opinię o GMO   Conrow   2022-04-07
Odmowa szczelinowania jest szaleństwem   Ridley   2022-04-02
Jak wirusy chorób układu oddechowego ewoluują, by stać się łagodniejsze   Ridley   2022-03-22
Czy globalne ocieplenie może być dla nas dobre?   Ridley   2022-03-03
Południowa Afryka powinna przemyśleć regulacje dotyczące genetycznie modyfikowanych roślin   i Priyen Pillay   2022-03-01
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
O figach i osach   Júnior   2022-02-18
Pień liczący 40 tysięcy lat przekazany Maorysom zamiast nauce   Coyne   2022-02-14
Propaganda anty-GMO obraża drobnych farmerów w Afryce i w Azji   Gakpo   2022-02-08
Jak “tubylcza medycyna” różni się od medycyny   Coyne   2022-02-07

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk