Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 01:57

« Poprzedni Następny »


Ludzie i wymieranie megafauny


Steven Novella 2021-03-10


Jednym z obrazkowych chwytów “prehistorycznych” czasów jest, że wszystko było większe. Dorastamy przyswajając sobie obraz dalekiej przeszłości, która obejmuje dinozaury jaskiniowców i większe wersje wszystkiego. Choć jest to uproszczenie, które zbija całkowicie różne okresy w jeden (przeszłość) wizja, że przynajmniej ssaki były w przeszłości większe, jest poprawna. Kiedy ssaki zastąpiły dinozaury jako dominująca megafauna na ziemi, stały się rzeczywiście duże (choć nie tak duże jak największe dinozaury, które zastąpiły). Przez ostatnie dwa miliony lat jednak przeciętne rozmiary ssaków nieustannie zmniejszały się. Dlaczego?

Niedawno pisałem o północnoamerykańskiej megafaunie i o debacie, czy ich wymarcie około 12 tysięcy lat temu spowodowali głównie ludzie (hipoteza wybicia), czy zmiana klimatu. Ta debata dotyczy jednak całej planety, każdego kontynentu poza Antarktydą. Debata trwa, ponieważ w ewolucyjnej historii trudno jest dowieść przyczyn i skutków na dużą skalę. Możemy sprawdzać różne hipotezy przez przewidywanie korelacji i wzorów w zapisie kopalnym, a potem szukać ich. Czasami możemy ekstrapolować z obecnych, dających się zaobserwować trendów lub nawet zmian w laboratorium. Jednak trwające zmniejszanie się przeciętnej wielkości ssaków wymaga szukania dużych korelacji – jaki czynnik jest w tym trendzie wspólny na całym świecie?  Wielu naukowców uważa, że odpowiedź jest jasna: ludzie.

 

Zaczynając od Homo erectus, gdziekolwiek docierają ludzie, następuje fala wymierania megafauny. Czy może to być tylko ogólny trend, niezwiązany z ludźmi? Być może klimat świata zmieniał się w taki sposób przez ostatnie dwa miliony lat, że wyjaśnia to korzyści małych rozmiarów. Nie można wykluczyć klimatu jako czynnika, ale dowody coraz bardziej popierają hipotezę, że główną rolę odegrało polowanie przez ludzi.  

 

Zawsze jestem podejrzliwy wobec zgrabnych, schludnych opowieści o ewolucji, więc dodam istotne zastrzeżenie, że każda hipoteza o A powodującym B jest prawdopodobnie uproszczeniem. Ale pewne czynniki mogą mieć dominujący wpływ. Około 2 miliony lat temu zaczynamy widzieć pierwsze dowody, że Homo erectus używał ognia. Równocześnie H. erectus radykalnie zwiększył polowanie i także był to pierwszy raz, kiedy ludzki gatunek rozprzestrzenił się na cały świat. Gotowanie mięsa dawało wielką korzyść energetyczną i odżywczą, a polowanie wymaga wielkich przestrzeni, stąd potrzeba rozchodzenia się po świecie. Ta zmiana zachowania naszych ludzkich przodków koreluje zgrabnie z dramatyczną redukcją przeciętnego rozmiaru ssaków, gdziekolwiek dotarli ludzie.  

 

Niedawne badanie dodaje kolejną warstwę do tej historii. Dr Miki Ben-Dor i profesor Ran Barkai z wydziału archeologii Jacoba M. Alkowa na uniwersytecie w Tel Awiwie stawiają w swoim artykule hipotezę, że w tym trendzie chodzi o wydajność energetyczną. Wcześni ludzie otrzymywali najwięcej energii za swoje wysiłki z polowania na grubego zwierza. Jest to kwestia ekonomii energetycznej, która jest uznanym czynnikiem w nacisku ewolucyjnym. Kiedy ludzie wymyślili narzędzia pozwalające na zabijanie dużej zwierzyny oraz wspólne polowanie, rozpoczął się trend. Zabijali największe zwierzęta, ponieważ było to  energetycznie najbardziej wydajne. Połączyli to z gotowaniem i w zasadzie podbili świat.  


To stworzyło stały nacisk ewolucyjny przeciwko dużym rozmiarom ciała u zwierząt wszędzie tam, dokąd docierali ludzie, a więc rozmiary ciała nieustannie zmniejszały się. Jest to olbrzymi czynnik – gatunki, które wymierały były 100 do 1000 razy większe niż te, które przetrwały. Na przykład, w Ameryce Północnej wymarcie megafauny spowodowało zmniejszenie masy ciała z 98 kilogramów do ośmiu. Badacze przedstawiający tę hipotezę wskazują również, że nie musi się wybić wszystkich przedstawicieli danego gatunku do ostatniego, by spowodować wymarcie. Samo dodanie znaczącego stresora, szczególnie wobec gatunku, który ma mało młodych, wystarczyłoby. Oczywiście mogły być także inne środowiskowe stresory, ale uparte polowania ludzkie w końcu doprowadziły do wymarcia gatunków.  


Badacze z Tel Awiw dodali kolejny czynnik – kiedy ludzie zaczęli polować na coraz mniejsze zwierzęta, z konieczności musieli stać się bardziej inteligentni, a to korelowało ze zwiększoną objętością mózgu. Polowanie na mniejszą zwierzynę jest trudniejsze, trzeba być szybkim i przebiegłym. Dostaje się mniej energii w zamian za wysiłek, więc trzeba być naprawdę skutecznym, co wymaga więcej inteligencji. Z czasem, piszą autorzy, przeciętne rozmiary zwierząt zmalały do tego stopnia w wyniku ludzkiego polowania, że ta strategia nie dawała się dłużej utrzymać. Wtedy nastąpiło przejście do rolnictwa i udomowienia zwierząt. To, oczywiście, stworzyło odrębny zestaw nacisków na zwierzęta, takie jak użycie ziemi, podział wody i zakłócenie ich środowisk. 



Ważnym dowodem na ogólny związek między ludzkim polowaniem a zmniejszonymi rozmiarami zwierząt jest fakt, że tam, gdzie nie było ludzi, nie zaobserwowano takiego trendu w zapisie kopalnym. Sama zmiana klimatu nie powoduje ani zmniejszenia, ani powiększenia przeciętnych rozmiarów zwierząt. Tylko ludzkie polowanie wydaje się być stałym czynnikiem.


Choć wygląda na to, że piętrzą się dowody na hipotezę polowań, by wyjaśnić ogólny trend zmniejszania się rozmiarów ssaków przez ostatnie dwa miliony lat, ta debata z pewnością nie jest rozstrzygnięta. Jak powiedziałem, dowody są głównie korelacyjne, co pozostawia miejsce na alternatywne wyjaśnienia. Ludzie mogli iść za tym trendem (polując na coraz mniejszą zwierzynę) zamiast powodować go. Obecnie jednak istnieją solidne argumenty za hipotezą wybicia.


Oczywiście teraz niczego nie możemy w tej sprawie zrobić, ale ten trend zwiększonego wymierania z powodu ludzkiej działalności nie skończył się. W rzeczywistości przyspiesza. Normalny wskaźnik wyginięcia wynosi około jednego gatunku na milion rocznie, co znaczy, że powinniśmy doświadczać około 10 wyginięć rocznie. Zamiast tego obserwujemy około 30 tysięcy wyginięć rocznie. Niektórzy naukowcy twierdzą, że znaczy to, iż jesteśmy w połowie szóstego masowego wymierania, co wydaje się rozsądnym wnioskiem. Nie jest to dłużej wynik bezpośredniego polowania, ale straty środowiska i zmiany klimatu. To są rzeczy, którymi możemy zaradzić, jeśli zechcemy.  

 

Humans and Megafauna Extinction

NeuroLogica Blog, 2 marca 2021

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Uprawy GM są dobre dla środowiska     2014-07-08
Bliskie spotkania z baronem MünchausenemPaulina Łopatniuk     2017-07-22
Indyjscy farmerzy wysiali ziarna GMO w proteście obywatelskiego nieposłuszeństwa     2019-06-13
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Maniok o wysokiej zawartości żelaza i cynku może poprawić odżywianie i zdrowie w Afryce Zachodniej     2019-02-05
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Wojna domowa w ludzkim genomie     2014-10-13
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Film dokumentalny “Know GMO”, nakręcany w Afryce, stawia wyzwanie panikarskiej kampanii straszenia ludzi     2015-11-07
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Maleńkim lisom na Wyspach Santa Barbara brakuje różnorodności genetycznej i strachu przed ludźmi     2016-05-15
Ekomodernizm i zrównoważona intensyfikacja     2015-06-17
Chemicznie zakamuflowana żaba     2015-12-12
Nie jesteśmy wszyscy neandertalczykami: tak postępuje nauka     2016-02-02
Strepsiptera – najdziwaczniejsze owady?     2015-12-22
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Ogniska odry w Brooklynie w 2013 r.: Badanie kosztów antyszczepionkowej pseudonauki     2018-08-14
Atak “doktorostwa Wolfson” na rodziców chłopca, który zmarł na koklusz     2018-09-20
Naiwna promocja “integrowania” znachorstwa do medycyny     2018-01-29
Triumf Mao: Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie akceptuje szarlatanerię tradycyjnej chińskiej medycyny     2019-06-04
Rolnictwo biodynamiczne: podobne do antropozoficznej medycyny, ale dla farm     2018-04-06
Fabrizio Benedetti pyta: “Czy badania placebo wzmacniają pseudonaukę?”     2019-11-01
Naturopaci: potrafią uczynić nawet sól z Epsom potencjalnym zabójcą     2017-10-23
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Szarlatan handlujący fałszywą nadzieją     2017-05-12
Czego może nas nauczyć była zwolenniczka antyszczepionkowców, Kelley Watson-Snyder     2019-08-30
Nanocząstki: nowy, jedyny, prawdziwy powód wszystkich chorób?     2017-03-24
Finansowanie społecznościowe terapii komórkami macierzystymi o nieudowodnionej skuteczności: wykorzystywanie hojności obcych, by płacić za szarlatanerię     2018-05-18
Antyszczepionkowcy - pielęgniarka lub lekarz nie powinni opiekować się dziećmi     2018-09-10
Wybuchy epidemii odry w Europie: zapowiedź tego, co przyjdzie do USA?     2017-07-24
Szczepionka HPV działa. Koniec kropka     2019-07-13
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Śmiertelność z powodu raka nadal spada wbrew twierdzeniom szarlatanów     2020-02-11
Efekt Krugera-Dunninga, antyszczepionkowcy i arogancja ignorancji     2018-08-09
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Tydzień Świadomości Homeopatii. Pomaga przypomnieć ludziom, że jest to szarlataneria!     2018-05-02
Plastry uśmierzające ból z Luminas: gdzie słowa „kwantum” i „energia” w rzeczywistości znaczą „magia”     2018-09-07
Zabobonne pojęcia u sedna przekonań antyszczepionkowych     2017-08-21
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Jak to jest, że Stanisław Burzyński nadal żeruje na zrozpaczonych pacjentach z rakiem?     2018-05-12
Helen Lawson i czarna maść: wycinanie, wypalanie i zatruwanie w sposób „naturalny”     2018-06-09
Homeopatia, wibracje i oszustwo     2018-06-12
Kolejne przypomnienie, nie ma epidemii autyzmu     2017-03-13
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Naturopatyczna propaganda głosi normalne porady dotyczące stylu życia jako własne i dodaje szamaństwo     2018-02-14
Rzekł antyszczepionkowiec: Szczepionki powodują autyzm u psów!     2017-04-28
Dychotomiczne myślenie, niepewność i zaprzeczanie nauce     2020-01-01
Dlaczego szarlatani nie powinni nadzorować sami siebie     2019-05-08
Zły tydzień dla homeopatii jest dobrym tygodniem dla nauki     2018-03-23
Inicjatywa „Globalna Spójność”: nonsens na globalną skalę     2018-04-11
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Musi się potępić akademicki mobbing uczonego     2018-12-14
Przekonania antyoświeceniowe są „zaskakująco trwałe”     2018-05-11
Na zdrowie: izraelscy naukowcy warzą piwo na ”wskrzeszonych” drożdżach sprzed 5000 lat     2019-05-31
Ostateczna klęska teorii ewolucji     2016-02-15
Co mówi nam ruch płaskiej Ziemi     2018-05-17
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Uderzające podobieństwo: rewolucyjne wyniki badań nad bliźniętami   Dynesen   2018-08-27
Opera mydlana z życia łysek amerykańskich, część III   Lyon   2017-07-28
Edytowanie genów kluczem do ulepszenia podstawowych upraw w Afryce   Abugu   2021-10-01
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Ugandyjscy studenci nalegają na powszechne stosowanie biotechnologii i uchwalenie prawa o biobezpieczeństwie   Agaba   2021-11-17
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
Czy wykształceni ludzie są bardziej antysemiccy?   Albert Cheng i Ian Kingsbury   2021-04-05
Fałszywe nadzieje i niewidzialni wrogowie   Anomaly   2018-02-09
Skuteczny kontra patologiczny altruizm   Anomaly   2018-10-10
Dziwaczny rodzaj rasistowskiego patriarchatu   Arora   2020-12-31
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Wszystkie antyizraelskie wiadomości zasługują na publikację   Bard   2021-09-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
Opowieść o dwóch krzywych dzwonowych   Ben Winegard   2017-04-12
Przeddarwinowscy “darwiniści”   Berry   2020-10-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Niebezpieczne życie antropologa   Blackwell   2019-10-12
Nowe zastosowania zużytych filtrów do dializy   Blum   2018-08-07
Odwołajcie antyszczepionkową konferencję w Tel Awiwie   Blum   2019-11-15
Fałszywa pokora nie uratuje planety   Boudry   2020-01-09
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
Ryzyko niewarte podejmowania: list otwarty do moich kolegów w świecie akademickim   Boutwell   2017-06-14
Stagnacja socjologii i jej przyczyny   Boutwell   2017-03-21
Ewolucyjne wyjaśnienie nienaukowych przekonań   Bretl   2020-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Zaprzeczanie neuronauce o różnicach płci   Cahill   2019-04-05
Propaganda w wykonaniu nauczycieli akademickich   Chesler   2021-06-02
Nagonka na Izrael grasuje w stowarzyszeniach nauk ścisłych, medycyny i edukacji   Chesler   2021-06-24
Ugandyjski dziennikarz: jak informować o biotechnologii, kiedy jej krytycy rozsiewają dezinformację?   Christopher Bendana   2017-11-03
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
Zrozumienie nowoczesnych horrorów afrykańskich zakorzenionych w handlu niewolnikami przez Ocean Indyjski   Clarfield   2019-02-28
Ewolucyjne korzyści udawania ofiary   Clark   2021-03-11
Co byłoby, gdyby Wilkins i Franklin umieli ze sobą współpracować?   Cobb   2016-09-03
Ewolucja człowieka: zarośnięty brzeg   Cobb   2016-02-24
Google świętuje Antoniego van Leeuwenhoeka   Cobb   2016-10-31
Ogony CAT osłabiają centralny dogmat – dlaczego ma to znaczenie i dlaczego nie ma   Cobb   2015-01-08
Z okazji urodzin Maxa Delbrücka   Cobb   2016-09-22
Wesołych Świąt od Oswalda Avery’ego – ale co byłoby, gdyby zmarł wcześniej?   Cobb   2016-12-30
Kacze dzioby, Umwelt i a priori Kanta   Cobb   2019-03-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk