Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 07:28

« Poprzedni Następny »


Kolejny gatunek wron używa narzędzi


Jerry Coyne 2016-10-06

Definicja “używania narzędzi” przez zwierzęta jest nieco kontrowersyjna, zależnie od tego, czy przedmiot zostaje modyfikowany zanim jest użyty jako narzędzie. Na liście zwierzęcego używania narzędzi Wikipedia podaje szeroko używaną definicję, zaproponowaną przez Shumakera, Walkup i Becka w ich książce z 2011 r. Animal Tool Behavior: The Use and Manufacture of Tools by Animals:

“Zewnętrzne wykorzystanie luźnego lub dającego się manipulować przyczepionego obiektu w środowisku, by zmienić skuteczniej kształt, pozycję lub stan innego obiektu, innego organizmu lub samego użytkownika, kiedy użytkownik trzyma i manipuluje bezpośrednio narzędzie podczas lub przed użyciem i jest odpowiedzialny za prawidłowe i skuteczne nakierowanie narzędzia”.


I, według artykułu z Wikipedii, używanie narzędzi odkryto w 33 rodzinach ptaków, włącznie z tymi (mam filmy wideo dla każdego przykładu):

Jest znacznie więcej przykładów, choć autorzy artykułu, jakim zajmujemy się dzisiaj, mówią, że “widomo tylko o garści gatunków ptaków, które używają narzędzi, żerując w naturze”. Prawdą jest, że dla niektórych ptaków „używanie narzędzi” było zaobserwowane tylko w niewoli, ale artykuł Wikipedii sugeruje, że użycie narzędzi w naturze jest widziane u znacznie więcej niż „garści” ptaków.


Nie jestem pewien jak ważne jest rozróżnienie “użycie w naturze” i “użycie w niewoli”; w obu wypadkach zwierzęta mogą albo mieć wdrukowane używanie narzędzi, albo mogą nauczyć się tego od innych osobników, które same do tego doszły. I niezależnie od tego czy dzieje się to w niewoli, czy na wolności, mówi nam coś o kreatywności i inteligencji zwierząt. Przypuszczam, że biologów bardziej interesuje „naturalne” zachowanie niż zachowanie w niewoli, być może dlatego, że jest możliwość uczenia się od ludzi zamiast od innych zwierząt. Ale biolodzy są znacznie bardziej zafascynowani tym, co dzieje się w stanie dzikim niż tym, co dzieje się w zoo. Dla rzeczy takich jak zachowania godowe ma to duże znaczenie, ale nie tak duże dla używania narzędzi.


Tak czy inaczej, każdy przykład używania narzędzi przez zwierzęta zyskuje uwagę, jak ten, opisany w nowym artykule w”Nature” przez Christiana Rutza i in. (link poniżej). Niestety, nie tylko to zachowanie widziane jest tylko w niewoli, ale może być widziane tylko w niewoli, bo gatunek, który go używa, wymarł na wolności. Chodzi o wronę ogorzałą, ‘Alalā (Corvus hawaiiensis), kiedyś rdzenną na Hawajach, ale wytępioną na wolności przez grabieże myszołowów, szczurów i dzikich kotów. Ptaki te żyją obecnie tylko w niewoli i są hodowane do możliwego wypuszczenia na wolność. Jest ich 109 w trzech obiektach hawajskich i jest jeden samotny osobnik pokazywany w San Diego Zoo Safari Park.


Tutaj jest ‘Alalā; to są przystojne ptaki, a jak to krukowate, są bardzo bystre:



Autorzy zbadali 104 z istniejących 109 ptaków i odkryli, że 78% z nich spontanicznie używa narzędzi (głównie patyków) do sondowania, przebijania i podważania kawałków żywności umieszczonych w eksperymentalnym pniu, pełnym dziur i szczelin. Oto jak wygląda to zachowanie, a można je także zobaczyć na filmie tuż pod zdjęciami:


(Z artykułu): a. Ptaki używają narzędzi z patyków do wyciągnięcia pokarmu z eksperymentalnych pni
(Z artykułu): a. Ptaki używają narzędzi z patyków do wyciągnięcia pokarmu z eksperymentalnych pni


Już wiedzieliśmy, że wrona brodata, Corvus moneduloides, nie tylko używa narzędzi, ale rozwiązuje wszelkiego rodzaju zagadki (patrz moje poprzednie posty tutaj, tutaj i tutaj), i mogą nawet mieć „teorię umysłu”. Wiadomo, że C. moneduloides używa narzędzi na wolności, ale nie można tego ustalić w wypadku ‘Alalā.


Obserwacja używania narzędzi wywołuje pięć pytań:


Jak wiele razy to zachowanie powstało wśród tych 108 wron w niewoli?
 Ponieważ są zamknięte w klatkach i trzymane razem (z zapisami ich historii) jako część programu hodowlanego, autorzy ustalili, że jeśli to zachowanie było wyuczone i kopiowane, mogło powstać między 1 a 8 razy. Zdaniem autorów było to więcej niż jeden raz, ponieważ „jest mało prawdopodobne, by pojedyncza ‘innowacja’ mogła wyjaśnić zaobserwowaną w całym gatunku kompetencję w posługiwaniu się narzędziami”. No cóż, można i tak, chociaż same dane nie świadczą na korzyść wielokrotnego powstawania tej innowacji.    


Czy jest to zachowanie nauczone od innych, czy też może zachowanie pojedynczych osobników? 
Zachowanie, nawet jeśli jest wyuczone od innych, musi zacząć się od jednego osobnika, a więc pytanie jest nieco mylące. Niemniej ma znaczenie dla pytania, jak wiele razy mogło “powstać” zarówno w niewoli, jak w stanie dzikim. (Ważniejszym pytaniem, a nie umiem znaleźć sposobu, w jaki można by na odpowiedzieć, jest to, czy istnieje per se skłonność genetyczna do używania narzędzi, czy też te ptaki po prostu uczą się szybko wszystkiego i wpadły na pomysł narzędzi jako wygodnego sposobu dobrania się do pokarmu.)  


W każdym razie autorzy zbadali siedem naiwnych wron, wychowanych w dwóch grupach, które nigdy nie widziały dorosłych, używających narzędzi. Wszystkie siedem zaczęły z czasem sondować dziury i szpary patykami, chociaż tylko pięciu w końcu się to udało. Są to jednak tylko dwa niezależne początki takiego zachowania, nie zaś pięć.


Czy to zachowanie zdarza się na wolności?
Tego, oczywiście, nie wiemy, ale autorzy argumentują, że kiedy ‘Alalā żyły na swobodzie, prawdopodobnie używały narzędzi. Opierają to na dwóch obserwacjach: że młode spontanicznie wpadły na pomysł używania patyków, by dostać się do żywności (dość przekonujące) i że używanie narzędzi można znaleźć u całego gatunku w niewoli (niezbyt przekonujące). Notują, że zanim gatunek wymarł na wolności w 2002 r., nie było żadnych obserwacji używania narzędzi przez dzikie osobniki, chociaż żerowały na gałęziach i pniach. Jak powiedziałem jednak, dla mnie obserwacja używania narzędzi jest fascynująca, niezależnie od tego, czy jest widziana w naturze.


Czy używanie narzędzi u wron brodatych i wron ogorzałych powstało niezależnie?
Niemal z pewnością tak,ponieważ ‘Alalā i wrony brodate są dalekimi krewnymi, a żaden gatunek pomiędzy nimi nie pokazuje tego zachowania. Jest więc nieprawdopodobne, że zostało odziedziczone od wspólnego przodka. Tutaj jest filogeneza pokazana w artykule wraz z mapą i kilkoma innymi ptakami używającymi narzędzi.



Na koniec, dlaczego to zachowanie występuje tylko u tych dwóch gatunków wron? No cóż, wrony są bystre, a więc już mają skłonność do rozwijania takich zachowań, szczególnie biorąc pod uwagę ich niezwykłą zdolność do rozwiązywania skomplikowanych zagadek. Autorzy proponują następujące wyjaśnienie  używania narzędzi przez te dwa gatunki:

Możliwym bodźcem ekologicznym dla tych dwóch gatunków – jak również dla używających narzędzi kłowaczy kaktusowych – jest to, że wyewoluowały na odosobnionych wyspach tropikalnych (Fig. 1e powyżej), gdzie konkurencja o zdobycz jest zredukowana, a drapieżnicy nie stanowią wielkiego zagrożenia. Te warunki, które uprzednio uważano za sprzyjające zachowaniu używania narzędzi, mogą być różne w środowiskach wyspiarskich, ale przypuszczalnie są rzadsze w habitatach przylegających lądów, dostarczając możliwego wyjaśnienia uderzającej rzadkości ptasiego używania narzędzi.  

Drapieżnictwo nie wydaje mi się ważne i nie jest jasne, co autorzy mają na myśli: czy używanie patyków powoduje, że ptak bardziej naraża się na zjedzenie?  Ważniejszy wydaje się brak konkurencji, szczególnie dzięciołów, a nie ma ich na Galapagos, Nowej Kaledonii i Hawajach. Dzięcioły są skuteczniejsze w wydobywaniu zwierzyny niż te wrony (na przykład, dzięcioły nie muszą szukać narzędzia) i mogły wykonkurować wrony w polowaniu na owady w i na drzewach.  


To można przetestować, jeśli znajdzie się inne gatunki wron na wyspach, na których nie ma dzięciołów ani innych ptaków, które potrafią wydobywać pokarm z drzew bez narzędzi, ale wymagałoby to dużej próbki niespokrewnionych wron i nie wiem, czy mamy coś takiego. Tym co mamy, jest kolejny przykład użycia narzędzi przez ptaki i obserwację, że młode wrony mogą spontanicznie zacząć to robić. Nie wiem, czy zasługuje to na artykuł w „Nature”, chociaż z pewnością warte jest doniesienia. U podstaw całego rozgłosu leży fakt, że używanie narzędzi jest fascynujące dla ludzi, bo jesteśmy gatunkiem antropomorfizującym.


h/t: Nicole, Trevor Price

________

Rutz, C., B. C. Klump, L. Komarczyk, R. Leighton, J. Kramer, S. Wischnewski, S. Sugasawa, M. B. Morrissey, R. James, J. J. H. St Clair, R. A. Switzer, and B. M. Masuda. 2016. Discovery of species-wide tool use in the Hawaiian crow. Nature 537:403-407.


Another species of crow uses tools

Why Evolution Is True, 21 września 2016

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne


Profesor (emeritus) na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków.  Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.



Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk