Dla samców pająków wdów kopulacja jest niebezpieczną czynnością. W tych gatunkach, do których należy czarna wdowa i
Latrodectus hasselti, duże samice często pożerają mniejsze samce podczas seksu – stąd nazwa “wdowy”. W niektórych wypadkach samica łapie samca, kiedy ten próbuje uciec. Często jednak samce wydają się akceptować swój los, same rzucając się samicy prosto w paszczę.
Istnieje powód tej samobójczej gimnastyki. W 1996 r.
Maydianne Andrade odkryła, że
stosunki seksualne między pająkami L. hasseltitrwają dłużej, jeśli samiec pozwala na pożarcie go. Przez poświęcenie życia może zapełnić partnerkę większą liczbą plemników. Samica trzyma plemniki w dwóch narządach do przechowywania i może kontrolować użycie tych zgromadzonych komórek do zapłodnienia swoich jaj. Jeśli kopuluje znowu, plemniki drugiego samca mogą wyprzeć plemniki pierwszego, już nieżyjącego zalotnika. Andrade pokazała jednak, że samice, które zjadają swojego pierwszego partnera, częściej odrzucają kolejnego.
Przez popełnienie więc “kopulacyjnego samobójstwa” samce gwarantują swoje przyszłe ojcostwo. Ponadto, samice nie występują często i wielu samców umiera podczas poszukiwania partnerki; kiedy szanse na znalezienie więcej niż jednej partnerki są małe, koszt oddania życia pierwszej partnerce też jest mały.
Wyglądało na to, że Andrade wyjaśniła dziwaczne zachowanie L. hasselti. Ale pewnego dnia jej studentka, Dani Baggio, zauważyła coś dziwnego. Trzymała razem młode L. haselti i zobaczyła, że samce często próbują kopulować z niedojrzałymi samicami i bardzo trudno było je rozdzielić. „Powiedziałam jej, żeby uważnie je obserwowała i przyszła do mnie, jeśli znowu to zobaczy – mówi Andrade. – Zrobiła to. I tym razem powiedziała mi: Sądzę, że kopulują. Powiedziałam jej, żeby wyizolowała samice i obserwowała, czy złożą zapłodnione jaja. Zrobiła to. Okazało się, że tak”.
To nie powinno było być możliwe. Na tym etapie życia genitalia młodocianych samic są dobrze rozwinięte, ale zapieczętowane. Istnieje cała wewnętrzna aparatura, ale nie ma otworu. Samce jednak najwyraźniej kopulowały z nimi, a kiedy to robiły, nie ofiarowywały siebie na przekąskę.
Kiedy Andrade opowiadała o tym odkryciu na konferencji, dowiedziała się, że inna studentka, Iara Sandomirsky, widziała takie samo zachowanie u innego, blisko spokrewnionego gatunku –
brązowej wdowy. Razem badaczki pokazały, że samce obu gatunków potrafią używać kłów do tworzenia otworów w zewnętrznej pokrywie samic i zdobyć dostęp do genitaliów.
Jest to zupełnie inny proces od “traumatycznego zapłodnienia”, które praktykują pluskwy i niektóre pająki. Tam samce ignorują genitalia samic i wstrzykują im plemniki przez wbijanie się ostrymi penisami prostu w ich ciało. Te makabryczny wyczyny oczywiście ranią samice. W odróżnieniu od tego, niedojrzałe samice
L. hasselti i brązowych wdów nie doznają krzywdy ze strony przedwczesnych zalotów samców.
Samce korzystają z pewnością. Kiedy samiec kopuluje z niedojrzałą samicą, ma większe szanse zapełnienia jej narządów do przechowywania plemników, co nie pozwala późniejszym konkurentom na usunięcie jego plemników. A ponieważ nie zostaje pożarty, ma szansę na znalezienie drugiej partnerki. Nie są to wielkie szanse w wypadku L. hasselti , ale jednak 8 procent samców, które kopulowały z niedojrzałymi samicami, znajduje drugą partnerkę. Jeśli chodzi o brązowe wdowy, aż 80 procent samców ma szansę na drugą partnerkę, jeśli ich pierwsza partnerka jest niedojrzała.
Jeśli tak jest, dlaczego samce nie kojarzą się
tylkoz niedojrzałymi samicami? Być może dlatego, że jest to kłopotliwe. Oznacza znalezienie samic w tym krótkim okresie, kiedy ich genitalia są już wewnętrznie gotowe, ale nie są otwarte na zewnątrz. Dorosłe samice wydzielają niesione powietrzem feromony, ale wydaje się, że niedojrzałe samice tego nie robią. „Moje dane sugerują, że samce czasami natykają się na pajęczyny niedojrzałych samic podczas, gdy szukają dorosłych” – mówi Andrade.
Niemniej zdarza się to wystarczająco często, by jedna trzecia samic L. hasselti kojarzyła się przed osiągnięciem pełnej dojrzałości. Te same naciski ewolucyjne, które doprowadziły niektóre samce do samobójczego wskakiwania w paszcze samic, doprowadziły także innych do poszukiwania bardziej podstępnego i bezpiecznego seksu.
How Male Widow Spiders Avoid Being Cannibalized During Sex
Not Exactly Rocket Science, 20 września 2016
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
