Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 13:53

« Poprzedni Następny »


Filtr mózgu (czyli czego nie widzimy)


Steven Novella 2020-07-14


Jeśli nie widzieliście tego wideo studentów rzucających do siebie piłkę do siatkówki, obejrzycie to przed dalszym czytaniem.  


To słynne już wideo Simonsa z 1999 roku jest pokazem pozauwagowej ślepoty. Nie ma tu żadnej sztuczki, tylko pokaz normalnego funkcjonowania mózgu. Kiedy skupiamy uwagę na jednym rodzaju bodźców, możemy odfiltrować “zakłócający” bodziec, który nie pasuje do parametrów. W wypadku z piłką, otrzymaliście instrukcję, by zwracać uwagę na studentów w białym stroju, więc wasz mózg oznakował studentów w czarnym stroju jako zakłócającą informację. Goryl także jest czarny, więc został również odfiltrowany (dla około 40% badanych).


Co ciekawe, ludzie często czują się dumni, że zauważyli goryla, ale niekoniecznie jest to przejaw lepszej uwagi. W rzeczywistości, zauważenie goryla, może znaczyć  (jeśli w ogóle znaczy cokolwiek), że łatwiej odwrócić ich uwagę (może to być również losowy przypadek). Mózg powinien odfiltrowywać nieistotne bodźce, bo inaczej nie bylibyśmy w stanie funkcjonować. Na przykład, ludzie, którzy doznali uszkodzenia mózgu, często skarżą się, że nie mogą odfiltrować zakłócających bodźców czuciowych, więc dla nich hałaśliwe lub ruchliwe środowisko (jak np. tłum) są bardzo nieprzyjemne. Mogą nie być w stanie skupić się na pracy, chyba że są w całkowicie pozbawionym zakłóceń środowisku. To jest ograniczające.


Innymi słowy – w eksperymentalnej sytuacji, kiedy studenci rzucali piłkę, przeoczenie goryla było czynnym krokiem odfiltrowania przez mózg, nie zaś niepowodzeniem zauważenia goryla. Obecnie dobrze już ustalono w eksperymentach istnienie takiej pozauwagowej ślepoty. Co ciekawe, po raz pierwszy eksperymenty pokazały pozauwagową ślepotę w 1959, roku, ale zdarzyło się to przez przypadek. Badacz zjawisk paranormalnych, Tony Cornell,  opublikował wyniki kilku eksperymentów dotyczących zauważania przez ludzi osób w strojach duchów i odkrył, że zaskakująco mało ludzi ich zauważało. Błędnie zinterpretował te wyniki jako dowody, że osoba owinięta w prześcieradło nie posiada zjawiska psi, jaki ma “prawdziwy” duch. My jednak możemy spojrzeć na to i wyraźnie zobaczyć działanie pozauwagowej ślepoty.

 

Istnieje wiele głębszych, neuronaukowych pytań o pozauwagową ślepotę. Na przykład, w jaki sposób nasz mózg skupia swoją uwagę? Jeśli szukasz niebieskich kulek w beczce wypełnionej kulkami rozmaitych kolorów, gdzie w mózgu jest zastosowana niebieska „flaga”?  Jeśli kiedykolwiek graliście przez długi czas w grę wideo, w której szukaliście i zbieraliście coś specyficznego, może zauważyliście, że ta “flaga” pozostaje na dłużej. Zaczynacie zauważać podobne rzeczy w rzeczywistym świecie lub nadal widzicie je w grze wideo po tym, jak zadanie zostało wykonane. Jest tak, jakby wasz mózg oflagował ten obiekt jako ważny, żebyście go zauważali i flaga nie została uaktualniona.  


Ponadto wydaje się, że zauważanie jednego zestawu parametrów przychodzi kosztem innych. Zauważacie niebieskie kulki częściowo przez odfiltrowywanie czerwonych, zielonych, żółtych i fioletowych, a może dzięki całkowitemu odfiltrowaniu nie-niebieskich kulek. Istnieje dobry powód, by podejrzewać właśnie to ostatnie, ponieważ nasze mózgi odfiltrowują większość bodźców czuciowych, na jakie natykamy się. Nasze mózgi odfiltrowują wszystko, czego nie uznają za ważne, a tego jest większość. Silny filtr już istnieje, więc zmiana uwagi może być po prostu kwestią podkręcenia filtra.


To dzieje się w kontekście zjawiska “uwaga”, co znaczy, że mózg może zmienić nie tylko to, na czym się skupia, ale i jak to robi. Można świadomie zmienić filtry, zwracając uwagę na wszystko, co dzieje się w otoczeniu lub skupiając się na małym wycinku kosztem wszystkiego innego. Dlatego właśnie w tych eksperymentach na ogół albo mówi się ludziom bezpośrednio, albo wpływa na nich pośrednio, by skupiali uwagę na czymś, co nie jest zakłócającym bodźcem. Im bardziej są skupieni, tym większe prawdopodobieństwo odfiltrowania nieoczekiwanego bodźca.


Oto inne konkretne pytanie – w jakim momencie nurt przetwarzania czuciowego jest niepożądany lub zakłócający bodziec czuciowy zostaje odfiltrowany?  To pytanie jest przedmiotem niedawnego badania. Badacze wytresowali myszy, by reagowały lizaniem na dotykowy bodziec ich wąsów z jednej strony, ale nie z drugiej. Otrzymywały za to nagrody, co silnie wzmocniło zachowanie. “Eksperci” wśród myszy konsekwentnie reagowały na bodziec z jednej strony, ale ignorowały bodziec z drugiej.

 

Następnie obrazowali funkcje mózgu myszy podczas stymulowania ich wąsów. Robili to techniką “in-vivo widefield Ca2+ imaging”. Używali transgenicznych myszy, które mają kanały wapnia zmienione bioluminescencyjnym białkiem. Kiedy neurony są aktywne, uwalniają wapno, które wiąże się z receptorami i powoduje ich rozświetlenie. System obrazowania szerokiego pola może patrzeć na wiele obszarów mózgu naraz. Jest to sposób obrazowania aktywności mózgu myszy w rzeczywistym czasie z wysoką przestrzenioczasową rozdzielczością (lepsza niż w fMRI).


Badacze odkryli, że kiedy stymulowali właściwy wąs, ten, na który myszy miały reagować, pierwotna kora czuciowa rozświetlała się najpierw, a następnie ten sygnał silnie rozchodził się do innych obszarów mózgu. Ma to sens, “pierwotna” kora czuciowa pierwsza otrzymuje sygnał, dokonuje podstawowego przetwarzania i następnie wysyła informację do drugorzędowych części mózgu na przetwarzanie wyższego szczebla. Kiedy stymulowano zakłócający wąs, pierwotna kora czuciowa rozświetlała się jak zwykle, ale sygnał nie rozchodził się silnie. Był znacznie osłabiony.  


W oparciu więc o ten wynik wydaje się, że filtr dla informacji oflagowanej przez mózg jako zakłócenie znajduje się w pierwotnej korze czuciowej, która w jakiś sposób decyduje, którą informację wysłać do reszty mózgu, a której nie wysyłać. Nie wiemy, czy jest to taki sam mechanizm we wszystkich wypadkach pozauwagowej ślepoty, ale to jest początek, żeby zobaczyć czy tak jest. Jeśli tak jest, znaczyłoby to także, że nie mamy świadomości bodźca przetwarzanego w pierwotne korze czuciowej i że świadomość przychodzi dopiero, kiedy informacja jest dzielona z innymi obszarami mózgu.  


To jest ważne. Wracając do goryla, nie jest tak, że zauważyliście goryla, a potem ignorowaliście go lub że niepoprawnie interpretowaliście bodziec. Jest prawdopodobne, że wasz mózg odfiltrował goryla na pierwszym kroku korowym i nigdy nie byliście świadomi jego istnienia. Byliście dosłownie ślepi na goryla.

Oczywiście, każda skomplikowana kwestia neuronaukowa, taka jak to, nie otrzymuje pełnej odpowiedzi z jednego badania. To dodaje interesujący kawałek do układanki, ale potrzeba wielu innych, by zbudować obraz tego, co się dzieje.


The Brain’s Filter

NeuroLogica Blog, 9 lipca 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk