Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 15:17

« Poprzedni Następny »


Eureka! Sprytne wrony to odkryły


Jerry Coyne 2014-04-07


W bajce Ezopa “Wrona i dzban” spragnionej wronie udaje się dostać do wody w niemal pustym dzbanie przez wrzucanie do niego kamyków, podnosząc poziom wody tak, by mogła dosięgnąć dziobem wody. Morał: dobry pomysł da się zrealizować.


Odniesienie do tej bajki znajduje się w tytule nowego artykułu w PLoS ONE autorstwa Sary Jelbert et al.(odnośnik i darmowe pobieranie poniżej), pokazującym, że wrony potrafią nie tylko podnieść poziom wody w ten sposób – w tym wypadku otrzymują smakołyk, nie picie – ale rozumieją także pewne zasady wypierania wody: używają ciężkich “kamieni” zamiast pływających przedmiotów, unikają wydrążonych obiektów, wybierają naczynia, gdzie poziom wody jest wyższy i wiedzą, że nie działa to z piaskiem.  


Autorzy wzięli do badania sześć dzikich wron brodatych [ New Caledonian Crows] (Corvus moneduloides), gatunek już znany z bystrości i zdolności posługiwania się narzędziami (patrz mój wcześniejszy post tutaj, gdzie jest kilka fajnych wideo). Eksperyment przeprowadzono w Nowej Kaledonii i ciszę się, że po badaniu ptaki wypuszczono na wolność.


Ptaki nauczono najpierw, jak upuszczać kamienie, by coś osiągnąć, ale nie dotyczyło to podnoszenia poziomu wody. Uczono je, że upuszczanie kamienia, żeby przechylić płytkę z pleksiglasu, daje ptakom nagrodę. Po nauczeni koncepcji upuszczania kamieni, dano im sześć zadań dotyczących wypierania wody. Wykonały cztery z nich, co jest niezwykłym osiągnięciem. 


Krótko streszczę te cztery zadania. Koniecznie jednak obejrzyj wideo poniżej, które pokazuje te zachowania. Poniżej ilustracje pokazujące te sześć eksperymentów, oznaczone literami:



A. Woda kontra piasek. Ptakom pokazywano smakołyk (kawałek mięsa przymocowany do korka) w przezroczystym pojemniku wypełnionym albo piaskiem, albo wodą. Poziom piasku i wody był zbyt niski, by wrony mogły sięgnąć do smakołyka. Wynik: wrony wolały wrzucać kamienie do wody niż do piasku. Robiły to od samego początku, bez uczenia się i miały okazję zbadania pojemników zanim zabierały się za rozwiązywanie zadania.


B. Tonące kontra pływające “kamienie”.
 Ptaki dostawały do wyboru lekkie lub ciężkie obiekty (lekkie, zrobione z polistyrenu, wyglądały identycznie jak ciężkie, ale pływały, więc nie wypierały wody), żeby podnieść poziom wody i dobrać się do smakołyku. Raz jeszcze udało im się – od początku odrzucały lekkie kamienie. Ptaki potrafiły ocenić różnicę wag i odrzucały lekkie, bez wypróbowywania ich w wodzie. Pokazuje to, że mają pojęcie o wypieraniu wody, a z tym prawdopodobnie nie muszą radzić sobie na wolności.


C. Pełne kontra wydrążone “kamienie”.
  Ptaki znowu dostały wybór między przedmiotami podobnych wymiarów i wagi, ale połowa z nich była wydrążona, wypierając tylko 2 mm wody w pojemniku zamiast 7 mm, na co pozwalały niewydrążone “kamienie”. I raz jeszcze ptaki wolały używać niewydrążonych.



D. Wąskie kontra szerokie pojemniki o podobnym poziomie wody.
 W tym wypadku lepiej jest wrzucać kamienie do wąskich pojemników, bo woda podnosi się szybciej. Ale tutaj wrony zawiodły! Wrzucały znacząco więcej kamieni do szerokich pojemników niż do wąskich: potrzeba było 7 kamieni, by dostać smakołyk z szerokiego pojemnika, a tylko 2 z wąskiego.  


E. Różne poziomy wody w wąskich i szerokich pojemnikach.
Nie jestem pewien, dlaczego badacze użyli pojemników o różnych średnicach, jeśli po prostu chcieli testować poziom wody, bo splotły się tutaj dwa czynniki. Niemniej poziom wody był wyższy w szerokim pojemniku (tylko 6 mm poniżej zasięgu wrony), niż w wąskim (50mm). W wąskim pojemniku nie dawało się jednak podnieść poziomu wody wystarczająco, by dobrać się do smakołyku. Tutaj wronom udało się: chociaż wszystkie zaczęły od wrzucania kamieni do wąskiego pojemnika, szybko nauczyły się, że to nie działa.


F. Podstępnie połączone pojemniki!
Tutaj, jaki widzimy na powyższej ilustracji, są trzy pojemniki: środkowy, który zawiera pływający smakołyk, i dwa pojemniki pomocnicze. Jeden z nich był w niewidoczny sposób połączony z pojemnikiem środkowym, a drugi nie. Ponieważ środkowy pojemnik, zawierający smakołyk, był zbyt wąski na wrzucanie kamieni, poziom wody w nim można był podnieść tylko przez wrzucanie kamieni do jednego z pojemników pobocznych (oznaczonych różnymi kolorami). Tutaj także ptaki nie zdały egzaminu, wrzucając równą liczbę kamieni do obu bocznych pojemników. Nie nauczyły się, że tylko jeden z nich działał, choć mogłyby to zrobić.


Co pokazują te wyniki? Po pierwsze, że wrony brodate są bystre, ale to już wiedzieliśmy. Co ważniejsze, jak piszą autorzy, wyniki sugerują, że ptaki mają „przyczynowe zrozumienie wypierania wody, ale to zrozumienie jest ograniczone.” Piszą także, że nie ma takich badań innych gatunków, szczególnie naczelnych, gdzie naprawdę powtórzenie tego eksperymentu byłoby interesujące. Zauważają także, że ten poziom zdolności rozumowania czyni wrony odpowiednikami siedmioletniego dziecka, chociaż dzieci ośmioletnie i starsze rozwiązują na ogół coś takiego, jak eksperyment z połączonymi naczyniami. Ale i tak jest to bardzo imponujące jak na ptaka!


A co z dwoma niepowodzeniami? W eksperymencie z trzema pojemnikami wrony mają, zdaniem autorów, po prostu zbyt ograniczone pole widzenia, by ocenić sytuację. Być może, piszą, można przeprowadzić ten eksperyment tak, by wszystkie pojemniki były równocześnie w zasięgu wzroku ptaka.


Trudniej wytłumaczyć, dlaczego ptakom nie powiodło się w eksperymencie z szerokimi kontra wąskimi pojemnikami. Proszę zauważyć, że było to ogólne niepowodzenie: żaden z ptaków nie wolał wąskich pojemników. W pozostałych sukces odnosiły wszystkie ptaki. Autorzy proponują kilka wyjaśnień, ale żadne nie jest przekonujące. Być może musimy wiedzieć, jak to jest być wroną!


Prawdopodobnie zmarnowałem masę czasu pisząc powyższe, bo tutaj jest wideo pokazujące wyraźnie zachowania wrony. Chociaż jest krótkie, proszę zauważyć, że wrony przeprowadzają inspekcję pojemnika zanim zdecydują się, co zrobić. Niemal słychać pracę ich małych, wronich mózgów!

 

h/t: Diana MacPherson

__________

Jelbert SA, Taylor AH, Cheke LG, Clayton NS, and Gray RD. 2014. Using the Aesop’s Fable Paradigm to Investigate Causal Understanding of Water Displacement by New Caledonian Crows. PLoS ONE 9(3): e92895. doi:10.1371/journal.pone.0092895

Eureka canny crows figure out water displacement to-get noms

Why Evolution Is True, 31 marca 2014

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków.  Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk