Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 09:31

« Poprzedni Następny »


Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy


Steven Novella 2022-06-22


Natura ludzka (a jest całkiem jasne, że mamy naturę) jest złożona i wieloaspektowa. Mamy wiele tendencji, uprzedzeń i heurystyk, które działają jednocześnie, ciągnąc nas w różnych kierunkach. Na te tendencje ma również wpływ nasza kultura i środowisko, więc nie jesteśmy niewolnikami naszych uprzedzeń. Możemy je zrozumieć i wznieść się ponad nie, a także rozwijać normy, kulturę i instytucje, aby pielęgnować nasze lepsze strony i łagodzić ciemną stronę. To jest w zasadzie cywilizacja w pigułce.

W rzeczywistości wielu naukowców uważa, że ludzie również się udomowiali – stosowali presję selekcyjną, która faworyzowała osoby mniej agresywne, bardziej prospołeczne. Trudno to udowodnić, ale ma to sens. Gdy zapanowała cywilizacja, ludzie, których temperament lepiej pasował do tej cywilizacji, mieli większe szanse przetrwania.

 

Psycholodzy jednak od dawna udokumentowali, że prospołeczne zachowanie u ludzi jest obosiecznym mieczem, ponieważ wydaje się, że jesteśmy prospołeczni tylko w stosunku do naszej grupy wewnętrznej. W stosunku do tych, których uważamy za członków obcej, zewnętrznej grupy, algorytm poznawczy odwraca się. Nazywa się to efektem grupy, lub „plemiennością” (nie oznacza to krytyki tradycyjnej kultury plemiennej). Negatywny stosunek do postrzeganej grupy zewnętrznej może być skrajny, nawet do punktu odczłowieczania członków grupy obcej – pozbawiając ich podstawowego człowieczeństwa, a zatem wszelkich moralnych zobowiązań wobec nich. Wydaje się, że w ten sposób nasze mózgi godzą te sprzeczne impulsy. Siły ewolucyjne faworyzowały ludzi, którzy mieli poczucie sprawiedliwości, uczciwości i współczucia, ale także potrzebowali sposobu na zawieszenie tych emocji, gdy nasza grupa walczyła o przetrwanie z grupą rywalizującą. Przynajmniej te grupy z największą lojalnością w grupie i zdolnością do brutalnego traktowania członków grupy obcej były tymi, które przetrwały i dlatego są naszymi przodkami.

 

W coraz większym stopniu neuronauka może badać neuroanatomiczne korelaty psychologicznie udokumentowanych zjawisk. Innymi słowy, psycholodzy pokazują, jak ludzie się zachowują, a neuronaukowcy mogą badać, co dzieje się w mózgu, gdy zachowują się w ten sposób. W niedawnym badaniu przyjrzano się jednemu z możliwych mechanizmów neuronowych efektu grupy. Zwerbowano mężczyzn z tej samej uczelni, a następnie zobrazowano aktywność ich mózgu, podczas gdy mieli mścić się w grze na ludziach ze swojej uczelni i ludziach z konkurencyjnego uniwersytetu. Naukowcy wykorzystali rywalizujące uniwersytety, a nie bardziej głęboko zakorzenione tożsamości grupowe (takie jak narodowość, rasa, religia, przynależność polityczna), aby uniknąć nadmiernego stresu u badanych. Jednak nawet przy tym, co uważali za łagodną tożsamość grupową, badani wykazywali większą aktywność w prążkowiu brzusznym, gdy dokonywali odwetu na celach spoza własnej grupy niż na celach ze swojej grupy.

 

Skupili się na prążkowiu, ponieważ ta część mózgu jest zaangażowana w układ nagród, który jest potężnym wyznacznikiem ludzkiego zachowania. Dlatego wydaje się, że agresja lub odwet wobec członka grupy obcej jest bardziej satysfakcjonujący niż ta sama aktywność wobec członka grupy własnej – sprawia, że czujemy się dobrze. Nie jest to zaskakujące i naukowcy to przewidywali, ponieważ pasuje do poglądu, że efekt grupy istnieje i jest prawdziwym błędem poznawczym.

 

Co to wszystko oznacza dla ludzkiego społeczeństwa? Oczywiście wykracza to poza zakres jednego tekstu na blogu, ale oto kilka przemyśleń. Po pierwsze, jak zawsze, ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że istnieje efekt grupy. To pierwszy krok do przezwyciężenia go. Różne grupy walczące o przetrwanie poprzez agresję i przemoc nie są pożądaną opcją w naszym współczesnym świecie (z całą nowoczesną bronią, bronią nuklearną i wszystkim innym). Gwałtowny konflikt jest również nieefektywny, marnotrawny i odbiera zasoby bardziej produktywnej działalności. Musimy również zdać sobie sprawę, że efekt grupy jest uniwersalny – nie jest tylko cechą innych ludzi lub innych grup (nawet jeśli może się tak wydawać). Na przykład, bardzo kuszące jest stwierdzenie, że druga frakcja polityczna jest pełna uprzedzeń grupowych (takich jak tendencja Republikanów do świętowania, kiedy uda im się „podbechtać liberałów”), ale dowody pokazują, że uprzedzenia w grupie nie ograniczają się do żadnej frakcji politycznej.

 

Kiedy więc uznamy, że efekt grupy jest głęboką i uniwersalną częścią ludzkiej natury, co z tym zrobimy? Jedną z metod jest ukierunkowanie naszego myślenia na przekonanie, że naszą grupą jest ludzkość. To jedna ze złożoności efektu grupy w naszym współczesnym świecie – co składa się na grupę? Kiedy żyliśmy w stosunkowo odizolowanych społecznościach, było dość oczywiste, czym jest nasza grupa – prawdopodobnie był to cały nasz świat. Jednak w miarę rozwoju cywilizacji grupy stawały się większe i bardziej złożone. Społeczność stała się regionem, potem narodem, potem sojuszem. Istnieją grupy w grupach i istnieją tożsamości, które są względem siebie całkowicie ortogonalne. Ludzie, którzy identyfikują się z tą samą narodowością, mogą również dzielić się na grupy w oparciu o religię.

 

Dlatego możemy po prostu kontynuować ten trend w kierunku utożsamiania się z coraz większymi grupami i rozszerzać naszą grupę wewnętrzną na ludzkość. To jest ostateczny wyraz globalizmu. Jeśli wszyscy będą robić to, co najlepsze dla planety i całej populacji ludzkiej, wszystkim będzie lepiej. Tak, to idealistyczne, ale dobrze jest mieć ideały, do których można dążyć, nawet jeśli są nierealne (przynajmniej na razie). Ponadto, jak powiedziałem, tożsamości grupowe są wielokrotne, nakładające się i złożone. Mogę uważać się kulturowo za mieszkańca Nowej Anglii, jednocześnie identyfikując się jako amerykański patriota, a także wspierając wolne liberalne demokracje na całym świecie, jednocześnie wspierając sukces całej ludzkości.

 

W praktyce oznacza to, że nigdy nie ulegamy najciemniejszej pokusie psychologii własnej grupy – emocjonalnej wierze, że członkowie grupy obcej są podludźmi. Niestety jest to powszechne. Być może najbardziej dramatycznym przykładem historycznym jest nazistowska kampania przeciwko Żydom. Spędzili lata promując propagandę, która przedstawiała Żydów jako dosłowne robactwo. Ten sposób myślenia jest konieczny, jeśli zamierzasz brutalnie zamordować sześć milionów ludzi. Może być psychologicznie niemożliwe (przynajmniej bez poważnej krzywdy emocjonalnej) zrobienie tego komuś, kogo emocjonalnie uważasz za drugiego człowieka (chyba że jesteś psychopatą). Myślenie o wrogu jako nieludzkim jest naprawdę wyzwalające. Dlatego istnieje wzór z filmów i gier wideo, według którego możesz bez skrupułów zabić pięć rodzajów wrogów - owady, zombie, potwory, roboty i nazistów. To głęboka ironia losu, że „naziści” zostali w pewien sposób odhumanizowani jako zwykli złoczyńcy. Tak naprawdę są tylko kultowym zastępstwem „złych dronów złoczyńców”, takich jak szturmowcy z Gwiezdnych Wojen.

 

Inną metodą okiełznania naszego efektu grupy jest stosowanie norm kulturowych, praw i instytucji. Takie rzeczy zapewniają przeciwwagę naszym destrukcyjnym skłonnościom psychologicznym. Na przykład, jestem członkiem zawodu, który ma bardzo wysoki poziom zawodowy i etyczny. Standardy te są nam wbijane w głowy podczas szkolenia, jeśli odbiegamy od tych standardów, otrzymujemy mocną reakcję, a jeśli będziemy się upierać, wpłynie to negatywnie na naszą karierę. W praktyce standardy te są egzekwowane przez instytucje opieki zdrowotnej, takie jak szpitale, organizacje zawodowe, organy wydające licencje, firmy ubezpieczeniowe i prawnie poprzez groźbę pozwów o błędy w sztuce lekarskiej. Ten system nie jest oczywiście doskonały, ale celem jest osiągnięcie najwyższego możliwego standardu profesjonalnego postępowania, w wielu przypadkach poprzez przezwyciężenie naszych emocjonalnych instynktów i uprzedzeń.

 

Demokracja to kolejna instytucja, która stara się stłumić efekt grupy. Myślę, że dlatego wiele osób jest zaniepokojonych obecną sytuacją polityczną w USA. Równowaga między partyjną polityką z jednej strony a oddaniem się krajowi jako całości, instytucją demokracji i konstytucją z drugiej, wydaje się zakłócona. System działa tylko wtedy, gdy wszyscy grają zgodnie z zasadami, zwłaszcza gdy jesteśmy po przegranej stronie (wtedy to się naprawdę liczy). Wydaje się jednak, że efekt grupy nasila się. Wynika to częściowo z faktu, że coraz łatwiej jest oszukać ludzką psychologię, naciskając przyciski uprzedzeń grupowych. Stronnicze media dosłownie demonizują drugą stronę, a my wszyscy szukamy tej nagrody, którą daje odwet na innych, na tych, którzy są w jakiś sposób mniej niż ludźmi (postrzegani jako pionki strony przeciwnej, a nie prawdziwi ludzie). Jest to oczywiście znacznie bardziej skomplikowane zjawisko, ale efekt grupy siedzi w samym środku tego wszystkiego, uśmiechając się złowieszczo.


Efekt grupy jest rzeczywistością ludzkiej kondycji. Zrozumienie tego ma kluczowe znaczenie. Jako jednostki musimy być wobec tego czujni i rozszerzać nasze myślenie, aby wznieść się ponad to. Wspólnie musimy wzmocnić instytucje, które łagodzą nasze efekty grupy i pozwalają nam skutecznie pracować i żyć razem.

 

In-Group Cognitive Bias

NeuroLogica Blog, 17 czerwca 2022

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1467 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk