|
Dziennik z Mozambiku: Sybilla
Piotr Naskręcki
| 2014-03-01
|
Portret Sibylla pretiosa – łatwo o wrażenie, że ten owad naprawdę myśli.
W dzisiejszych czasach, jeśli Bóg przemawia bezpośrednio do ciebie, czy to o dokładnej dacie końca świata, czy o jego zdaniu na temat czyichś preferencji seksualnych, jesteś albo szaleńcem, albo kompletnym szaleńcem typu Kościoła Baptystycznego Westboro. Starożytni Grecy, wyraźniej bardziej otwarci w takich sprawach, mówili o kobietach ze zdolnościami prorokowania działań Boga, używając znacznie milej brzmiącego tytułu – Sybilla.
Być może XIX wieczny entomolog szwedzki C. Stål dostrzegł trochę tego szaleństwa w rysach twarzy smukłej modliszki z Afryki południowej i ochrzcił ją Sibylla pretiosa – Drogocenna Sybilla. Patrząc na tego niezwykle antropomorficznego owada istotnie łatwo uznać, że jakieś dziwne myśli przelewają się w jego mózgu.
Kiedy po raz pierwszy spotkałem Sibylla wiele lat temu w Zimbabwe, byłem zdumiony widokiem tych dużych modliszek, niemal przypominających duchy swoimi szczupłymi ciałami i jasnym zabarwieniem, jak śmigały w górę i w dół po gładkich pniach drzew. W zeszłym roku znowu znalazłem Sibylla, kiedy zbierałem owady wysoko w koronie dużego drzewa Combretum w Parku Narodowym Gorongosa. Niestety, była to malutka nimfa. W tym miesiącu jednak, kiedy byłem w Gorongosa w szczycie pory deszczowej, było ich tam pełno na pniach drzew i wokół świateł Obozu Chitengo.
Samiec Sibylla czyszczący swoje anteny.
Mimo kruchego wyglądu te owady są sprawnymi myśliwymi, zdolnymi do schwytania i schrupania ofiary przynajmniej połowy swojej długości i niemal równie ciężkiej jak one same. Powoli podchodzą świerszcze i ćmy znajdujące się na korze, z nieustannie wibrującymi antenami w sposób podobny do wielu pasożytniczych os, co może wskazywać na używanie sygnałów chemicznych do znajdowania zwierzyny. Widziałem także te modliszki, jak żerowały w nocy, co dodatkowo wspiera możliwość używanie nie wizualnych wskazówek podczas polowania.
Młode gatunku Sibylla wyglądają bardzo patykowato i znajdują się na ogół na liściach lub czubkach cienkich gałązek.
Chociaż na pierwszy rzut oka podobna do modliszek Empusidae, Sibylla jest bliżej spokrewniona z innym zdumiewającym naśladowcą martwych liści, modliszką liściogłową (Phyllocrania paradoxa), którą dopiero muszę znaleźć w Gorongosa (ale tutejszy rezydent mówił mi, że jedną widział). Większość z 14 znanych gatunków rodzaju Sibylla znajduje się w Afryce Zachodniej i Środkowej, a osobniki z Gorongosa są pierwszymi świadectwami tego rodzaju owadów w Mozambiku.
Modliszki Sibylla są blisko spokrewnione z modliszkami liściogłowymi (Phyllocrania paradoxa). Jeszcze nie znalazłem żadnej w Gorongosa, ale jestem całkiem pewien, że je tutaj mamy.
Niestety, po złapaniu sporej liczby modliszek Sibylla, które przyciągnęło światło mojej lampy rtęciowej, jestem obecnie przekonany, że ten śliczny owad nie ma daru przepowiadania przyszłości. Inaczej wiedziałby, że jeśli podleci do mojej lampy, nigdy nie odleci.
Mozambique Diary - Sibylla The Smaller Majority, 15 lutego 2014 Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Piotr (Peter) Naskręcki Entomolog, fotograf, popularyzator nauki. Ukończył studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktorat na University of Connecticut, pracuje w Museum of Comparative Zoology, Harvard University. Piotr Naskręcki prowadzi znakomity blog naukowy The Smaller Majority. Jego zdjęcia owadów (i nie tylko owadów) fascynują i kuszą, żeby je sobie natychmiast ściągnąć. Nie należy tego jednak robić bez pozwolenia, gdyż zarówno zdjęcia, jak i teksty zastrzeżone są prawami autorskimi.
Znalezionych 1474 artykuły.
|
|
|
|
|
|
Bąkojady czyszczą nosorożce |
|
Coyne |
|
2023-01-18 |
Mózg używa geometrii hiperbolicznej |
|
Novella |
|
2023-01-16 |
O wspaniały nowy świecie |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-01-12 |
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej |
|
Jacoby |
|
2023-01-09 |
Po co badać przestrzeń kosmiczną? |
|
Jacoby |
|
2023-01-04 |
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park |
|
Coyne |
|
2023-01-03 |
Świetny artykuł o epigenetyce |
|
Coyne |
|
2022-12-30 |
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-12-28 |
Rzecz o splątaniu nauki i wiary |
|
Koraszewski |
|
2022-12-26 |
Pradawny ekosystem zrekonstruowany przy użyciu skamieniałego DNA |
|
Coyne |
|
2022-12-19 |
Rozważania heretyckiego mediewisty o historii, wartościach i zdumiewającej głupocie |
|
Landes |
|
2022-12-16 |
Ewolucyjne ślepe zaułki i lepkie urządzenia: botanik Darwin |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-12-14 |
Ewolucja nie idzie prostą drogą |
|
Novella |
|
2022-12-08 |
Geny i języki |
|
Novella |
|
2022-11-26 |
Uporczywa obecność religijnego mitu |
|
Winegard |
|
2022-11-24 |
Znaleziono skrytkę posągów z brązu |
|
Novella |
|
2022-11-23 |
W oparach zrównoważonej ignorancji |
|
Koraszewski |
|
2022-11-21 |
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne |
|
Maina |
|
2022-11-17 |
List otwarty do wszystkich oszołomów |
|
Novella |
|
2022-11-03 |
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-10-27 |
Czy mizoandria może być zakaźna? |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-10-24 |
Niezwykła fizjologia hibernujących niedźwiedzi |
|
Coyne |
|
2022-10-22 |
Cuchnąca pułapka i przytulna kryjówka |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-10-21 |
Obraz Izraela na amerykańskich uniwersytetach |
|
Mansour |
|
2022-10-19 |
Kenia aprobuje GMO po 10 latach zakazu |
|
Maina |
|
2022-10-18 |
Pangenom jedwabnika morwowego |
|
Novella |
|
2022-10-14 |
Czy Samolubny gen zaszkodził publicznemu rozumieniu biologii? |
|
Coyne |
|
2022-10-13 |
Nieokrzesani goście |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-10-11 |
Niezrozumienie równości |
|
Winegard |
|
2022-10-07 |
Zyski klimatyczne to „niewygodna prawda” — nie wszystkie wiadomości o środowisku są złymi wieściami |
|
Lomborg |
|
2022-10-06 |
Gorzko-słodki, uzależniający lek |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-09-30 |
Przeciwko autentyczności |
|
Winegard |
|
2022-09-27 |
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury) |
|
Coyne |
|
2022-09-22 |
Mózgi neandertalczyków |
|
Novella |
|
2022-09-20 |
Oszuści i oszukani w grze w zapylanie |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-09-15 |
Po raz kolejny “Scientific American” wypacza biologię, a teraz także historię, by podeprzeć swoją ideologię |
|
Coyne |
|
2022-09-14 |
Upadek czasopisma “Nature” |
|
Winegard |
|
2022-09-08 |
Instynkt macierzyński i “New York Times” |
|
Coyne |
|
2022-09-07 |
Ćmy ze złym public relations |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-09-05 |
Studenci Uniwersytetu Ghany debatują nad wykorzystaniem upraw GMO w ich kraju |
|
Gakpo |
|
2022-09-02 |
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń |
|
Coyne |
|
2022-09-01 |
Dysonansy poznawcze: czekolada a muszki, wino a osy |
|
Júnior |
|
2022-08-29 |
Patrick Matthew: prawdziwy autor idei doboru naturalnego? |
|
Coyne |
|
2022-08-26 |
Odporny na choroby, genetycznie modyfikowany maniok zapowiada przełom w Kenii |
|
Maina |
|
2022-08-25 |
Niekochane, ale czasem pożyteczne |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-08-23 |
Trwałość laktazy w populacjach pijących mleko: ponowna ocena klasycznej historii z ewolucji człowieka |
|
Coyne |
|
2022-08-19 |
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość |
|
Coyne |
|
2022-08-16 |
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem |
|
Bhogal |
|
2022-08-10 |
Kot Mehitabel pisze w “Science” |
|
Coyne |
|
2022-08-09 |
Nauka o wolności: rozmowa z Anną Kryłow |
|
i Anna Kryłow |
|
2022-08-06 |
Pierwsze dowody kopalne na opiekę nad lęgiem i niezwykły przypadek asymetrii kierunkowej |
|
Coyne |
|
2022-08-05 |
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm |
|
|
|
2022-08-03 |
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy? |
|
Coyne |
|
2022-08-02 |
Dokonane w Afryce badanie genomu fasolnika egipskiego oznacza krok naprzód w dywersyfikacji światowego zaopatrzenia w żywność |
|
Karavolias |
|
2022-08-01 |
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii |
|
i Nkechi Isaak |
|
2022-07-30 |
Raz jeszcze: czy rasy są tylko społecznym konstruktem bez naukowego lub biologicznego znaczenia? |
|
Coyne |
|
2022-07-28 |
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem |
|
Coyne |
|
2022-07-25 |
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów |
|
|
|
2022-07-18 |
Carl Sagan i wolność wątpienia |
|
Jacoby |
|
2022-07-18 |
Jak Darwin spowodował globalne ocieplenie swoją teorią doboru płciowego |
|
Coyne |
|
2022-07-16 |
Dieta mieszana misiów i innych |
|
Júnior |
|
2022-07-14 |
Londyńskie Natural History Museum popełnia błąd naturalistyczny - wielokrotnie |
|
Coyne |
|
2022-07-11 |
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników |
|
|
|
2022-07-08 |
Szczepionki przeciwko grypie związane ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera |
|
Novella |
|
2022-07-07 |
Nowoczesność Darwina: w O powstawaniu jest antycypacja neutralnej teorii i przerywanej równowagi |
|
Coyne |
|
2022-07-06 |
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową” |
|
Coyne |
|
2022-07-05 |
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała |
|
Coyne |
|
2022-07-04 |
Niech Moc będzie z pszczołą |
|
Júnior |
|
2022-06-28 |
Dramatyczny wzrost cen paliw kopalnych jest bolesny, ale daje niewielkie korzyści w walce z globalnym ociepleniem |
|
Lomborg |
|
2022-06-25 |
Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy |
|
Novella |
|
2022-06-22 |
Nasiona z edytowanymi genomami będą miały przystępną cenę |
|
Maina |
|
2022-06-15 |
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin |
|
Júnior |
|
2022-06-11 |
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych |
|
Muhumuza |
|
2022-06-09 |
Kartofel z Matką Boską w jednej klapie i Karolem Marksem w drugiej |
|
Koraszewski |
|
2022-06-06 |
Jak nasze wspomnienia są powiązane |
|
Novella |
|
2022-06-04 |
Wielka Brytania dąży do zezwolenia na edytowanie genów |
|
Novella |
|
2022-06-02 |
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów” |
|
Júnior |
|
2022-05-31 |
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych |
|
|
|
2022-05-28 |
Naukowiec z Ghany: “Afryka potrzebuje GMO bardziej niż reszta świata” |
|
Gakpo |
|
2022-05-26 |
GMO i edytowanie genów: jaka jest różnica? |
|
Karavolias |
|
2022-05-23 |
Toksyczny nektar, czyli ostrożnie z tureckim miodem |
|
Júnior |
|
2022-05-20 |
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna |
|
Coyne |
|
2022-05-18 |
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne |
|
Coyne |
|
2022-05-16 |
Trutnie i inni fruwający panowie |
|
Junior |
|
2022-05-13 |
Wygnanie z uniwersyteckiego świata – dwa lata później |
|
Winegard |
|
2022-05-10 |
Życie kwitnące po śmierci |
|
Junior |
|
2022-05-05 |
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów |
|
|
|
2022-04-30 |
Oxitec rozszerza próby z komarami GMO, by zredukować szerzenie się malarii |
|
Conrow |
|
2022-04-28 |
Słowa w wosku zapisane |
|
Tonhasca Junior |
|
2022-04-26 |
Rodzice, szkoła, państwo: kultura niskich oczekiwań |
|
Koraszewski |
|
2022-04-25 |
Nowoczesne ulepszanie roślin uprawnych przyjmuje historyczne podejście |
|
Karavolias |
|
2022-04-20 |
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie |
|
Baffour-Awuah |
|
2022-04-16 |
Indie zwalniają edytowanie genów z wymaganej dla GMO oceny bezpieczeństwa |
|
Paranjape |
|
2022-04-11 |
Metamorfozy |
|
Júnior |
|
2022-04-09 |
Rolnicy nie mogą uprawiać tego, na co ich nie stać |
|
Ongu |
|
2022-04-07 |
Rośliny zmodyfikowane: odkłamać opinię o GMO |
|
Conrow |
|
2022-04-07 |
Odmowa szczelinowania jest szaleństwem |
|
Ridley |
|
2022-04-02 |
Jak wirusy chorób układu oddechowego ewoluują, by stać się łagodniejsze |
|
Ridley |
|
2022-03-22 |
Czy globalne ocieplenie może być dla nas dobre? |
|
Ridley |
|
2022-03-03 |
Południowa Afryka powinna przemyśleć regulacje dotyczące genetycznie modyfikowanych roślin |
|
i Priyen Pillay |
|
2022-03-01 |
|
« Poprzednia strona Następna strona » |
| | |