Pisałem
dopiero co, że nowe odkrycia o niedawnej ewolucji człowieka pojawiają się w zdumiewającym tempie. Właśnie wygłosiłem ostatni w tym roku wykład dla studentów pierwszego roku z kursu „Geny, ewolucja i rozwój” na University of Manchester; w nocy poprzedzającej wykład, około 23:30, musiałem zmienić tekst wykładu z powodu odkrycia, o którym doniosło pismo „Nature”.
Właśnie znaleziono 47 zębów, wyraźnie ludzi współczesnych, w olbrzymim systemie jaskiń w Chinach południowych. Datuje się je na 80 tysięcy lat temu – zakres dat wynosi 80-120 tysięcy lat. Nie znaleziono przy nich żadnych narzędzi, więc badacze zakładają, że ludzie nie mieszkali w tym systemie jaskiń, ale że zęby pochodzą z ciał, które zaciągnęły tam duże drapieżniki (znaleziono także zęby hien). Tutaj są te zęby – mogły być wyjęte z twoich ust (chociaż prawdopodobnie wykazują mniej zepsucia niż twoje – a dużo mniej niż moje!)
Dlaczego taki wielki szum wokół tego? Bo nie powinno ich tam być w tym czasie. Chociaż istnieją dowody archeologiczne o opuszczeniu Afryki przez ludzi mniej więcej w tym czasie – istnieją ślady osiedli ludzkich w Izraelu liczące 100 tysięcy lat – twierdzono, że ta ekspansja nigdy nie posunęła się dalej i że kluczowa fala migracji miała miejsce około 50-60 tysięcy lat temu.
Te 47 zębów pokazuje jednak, że ludziom udało się opuścić Afrykę i skolonizować ważną część planety dziesiątki tysięcy lat wcześniej niż sądzono.
Ta ilustracja z Liu i in. (2015) pokazuje lokalizację materiału w systemie jaskiń:
Kluczowym pytaniem jest teraz to, co stało się z pierwszą falą migracji – czy wymarli, czy spotkali się z kolejnymi migrantami i wymienili z nimi geny? Chwilowo nie ma DNA z tych zębów, które nadawałoby się do analizy. Ponadto, jeśli ludzie doszli do Chin, dlaczego nie rozprzestrzenili się już wtedy do Europy? Jesteśmy pewni, że tego nie zrobili, bo wszystkie dowody archeologiczne świadczą przeciwko temu.
Może Zachodnia Eurazja była wówczas zbyt pełna neandertalczyków i dopiero później, około 50 tysięcy lat temu łowcy zbieracze mieli ekologiczną możliwość pójścia na północ – co sugerowałoby, że kiedy z powodzeniem skolonizowali Zachodnią Eurazję, populacja neandertalczyków albo już zmniejszyła się z nieznanych powodów, albo mieliśmy zdecydowaną przewagę kulturową, która umożliwiła nam szybkie zajmowanie ich terenów.
Jak powiedziałem w poprzednim poście, gdybym raz jeszcze otrzymał czas, to jest dziedzina nauki, której bym się poświęcił. Po prostu jest zdumiewająca.
Ta infografika z “Nature” podsumowuje nowy sposób myślenia:
Odnośniki:
Callaway (2015) ‘Teeth from China revea early human trek out of Africa’. Nature website
Liu, W. et al. ‘The earliest unequivocal modern humans in Southern China’ Nature http://dx.doi.org/10.1038/nature15696 (2015).
Why we should be excited by 100000 year old human teeth from China
Why Evolution Is True, 15 października 2015
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska