Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 12:29

« Poprzedni Następny »


Dlaczego nie będzie doboru na inteligentne niemowlęta


Matt Ridley 2018-01-05


Dzień Bożego Narodzenia oznacza narodziny jednego z najbardziej utalentowanych ludzi, kiedykolwiek urodzonych. Jego błyskotliwość miała nasilenie supernowej, ale w żadnym razie nie był, według wszystkich relacji, przyjemnym towarzystwem. Chodzi mi o Isaaca Newtona.


Czy chciałbyś, by twoje następne dziecko miało inteligencję Newtona? Niebawem może to być wybór konsumenta, jak twierdzi ambitna firma założona w Ameryce kilka miesięcy temu.


Genomic Prediction planuje początkowo oferować ludziom, którzy korzystają z zapłodnienia in vitro, szansy zidentyfikowania i unikania embrionów, które mają ryzyko rozwinięcia cukrzycy, osteoporozy (w późnym życiu), schizofrenii i karłowatości. Kluczem jest zastosowanie software do gigantycznych baz danych genomicznej informacji z populacji w całości, żeby wychwycić niebezpieczne kombinacje odmian genów. Założyciele mówią także o możliwości przewidzenia inteligencji z genów (przynajmniej do pewnego stopnia).


Oczywiście już jest powszechną praktyką badanie embrionów na straszliwe choroby, ale tylko te, które są powodowane przez jeden gen: mukowiscydozę, chorobę Huntingtona i tak dalej. Nowym pomysłem jest rozciągnięcie tej możliwości na zaburzenia powodowane przez interakcję wielu genów, każde z nich o małym efekcie: a taka jest większość z nich.


To jest pozytywnie postrzegane i potencjalnie etyczne, ale czy jest to także – po wielu falstartach – początek dwuznacznej drogi do „zaprojektowanych dzieci”? Nie, nie jest. Jak już, to ta nowa wiedza spowoduje rozpłynięcie się takiego niebezpieczeństwa.


Prawdą jest, że inteligencja jest jedną z najsilniej odziedziczalnych ludzkich cech, podobnie jak wzrost. W dzieciństwie, wśród ludzi, którzy mają wystarczająco dużo żywności i rozsądną edukację, geny odpowiadają za około 40 procent zmienności IQ. Później w życiu podnosi się to do około 80 procent. Jeśli brzmi to zaskakująco, zastanówcie się nad życiorysem mojego przyjaciela: porzucił marną szkołę w wieku 15 lat, pracował jako kierowca ciężarówki dla dużej firmy, gdzie zauważono jego inteligencję i zapłacono mu, żeby poszedł na najlepszy uniwersytet, który ukończył jako najlepszy, powrócił do firmy i jest teraz jednym z dyrektorów międzynarodowej korporacji; jego osiągnięcia w wieku 45 lat lepiej odzwierciedlają jego wrodzoną inteligencję niż jego osiągnięcia w wieku 15 lat. Jako dziecko nie mógł wybierać swoich środowisk, więc bystre dzieci często nie czytają tylu książek ani nie rozwiązują równie wielu zagadek matematycznych jakby chciały, podczas gdy mniej uzdolnione dzieci czytają więcej książek i dostają więcej korepetycji z matematyki niż miałyby, gdyby pozostawiono to ich wyborowi. W wieku dorosłym jednak wybieramy i modyfikujemy życie tak, jak nam to odpowiada.


Dlatego też zawsze było możliwe selektywne hodowanie na inteligencję. Francis Galton w 1869 r. wskazał, że tak samo, jak łatwo jest „osiągnąć staranną selekcję trwałej rasy psów lub koni obdarzonych specjalną zdolnością biegania lub robienia czegokolwiek innego, tak byłoby całkiem osiągalne praktycznie stworzenie rasy bardzo uzdolnionych ludzi przez roztropne małżeństwa przez szereg kolejnych pokoleń”.  


Ludzie jednak okazali zaskakującą niechęć do takich praktyk i większość rządów w końcu zrezygnowała z takich prób, które często prowadzone były przy pomocy straszliwej polityki eugenicznej. Następnie przyszło sztuczne zapładnianie i dzieci z probówki oraz obawy, że teraz z pewnością zobaczymy pęd do hodowania bystrych dzieci przez używanie banków plemników od laureatów Nagrody Nobla. Ale nie zobaczyliśmy. Ludzie posługiwali się tymi technologiami, by mieć własne dzieci, nie zaś podobnych do Newtona dawców plemników. Dziwne jest, w jak wielkim błędzie była większość ekspertów w sprawie tego, skąd przyjdzie popyt na IVF: przyszedł głównie od bezpłodnych par chcących własnych dzieci, a nie od płodnych par, chcących dzieci innych ludzi.


Choć akademikom może się to wydawać bardzo dziwne, nie wszyscy uważają, że inteligencja ma aż tak duże znaczenie. Wolą mieć ładne lub wysportowane, szczęśliwe lub dobre dzieci niż małych geniuszy. Niemal dla wszystkich najważniejsze jest zdrowie dzieci, jeśli więc istnieje ryzyko gorszego zdrowia w wyniku wyboru na inteligencję, ludzie będą tego unikać – i z tego, co wiemy, będzie to mądre posunięcie.


To jest pierwszy powód, dla którego nie zobaczymy zaprojektowanej inteligencji w dającym się przewidzieć czasie: będzie bardzo niewielki popyt, szczególnie, jeśli jest jakieś ryzyko związane z tą procedurą. Przez 50 lat baliśmy się mody na „designer babies”. Za każdym razem, kiedy pojawiała się nowa reprodukcyjna technologia - mitochondrialna donacja lub klonowanie - było to powodem do odkurzenia tego starego straszaka.


Drugim powodem odrzucenia tych obaw jest fakt, że zamieszane w to geny są zbyt liczne i zbyt słabe, by nadawać się do jakiegoś praktycznego użytku. Przez długi czas istniała tajemnicza luka między tym, co mówiły badania nad bliźniakami i adoptowanymi dziećmi o odziedziczalności inteligencji (że jest wysoka), a tym, co mówiły badania genetyczne (niemal nic). Pierwsze badania asocjacyjne całego genomu [genome-wide association studies — GWAS] nie wniosły niczego, kiedy szukały wariantów genów związanych z wysokim IQ.  


Zmieniło się to jednak dzięki znacznie większym próbom, takim jak UK Biobank, który zajrzał do genomów pół miliona ludzi w pewnym wieku. Tak więc niedawne badanie niemal 80 tysięcy ludzi, opublikowane w maju, znalazło 40 nowych wariantów genów związanych z inteligencją. Inne badanie opublikowane w “Nature”, a obejmujące 1238 wyjątkowo uzdolnionych intelektualistów, pokazało więcej wariantów genów, włącznie z trzema w genie o nazwie ADAM12.


Im więcej jednak odkrywamy, tym bardziej absurdalnie wygląda pomysł doboru na inteligencję. Każdy wariant wydaje się mieć mały efekt, trzeba by więc manipulować z dziesiątkami genów, by wzmocnić bystrość, a manipulowanie nimi może mieć nieprzewidziane skutki dla zdrowia dziecka. ADAM12, na przykład, ciężko pracuje we wszystkich naszych narządach.


Jeśli chodzi o troskę, że dobór genomowy na inteligencję, jeśli nadejdzie, będzie dostępny dla bogatych, ale nie dla biednych – no cóż, to samo dotyczy dobrej edukacji. Możliwości kupowania najlepszych genów dla twoich dzieci będą jeszcze przez wiele dziesięcioleci przytłoczone możliwościami bogatych kupowania najlepszej edukacji dla ich dzieci. Jeśli chcesz poprawy na tym polu, zrób lepiej coś w tej sprawie: i najlepiej działaj na rzecz tego, aby cała edukacja była równie dobra jak ta najlepsza, zamiast równie zła jak najgorsza.


Wreszcie, tuż przed oczyma mamy bardziej oczywisty powód, dla którego inteligentne dzieci stworzone przez projektantów nie pojawią się szybko, a jeśli to zrobią, nie będzie to miało większego znaczenia. Indywidualna inteligencja jest przeceniona. Częściowo jest tak z powodu znanego argumentu, że wiele innych cech determinuje sukces, szczególnie energia i pracowitość. Znamy ludzi, którzy są zbyt bystrzy, by szybko podejmować decyzje; lub odwrotnie, takich, którzy osiągnęli wiele mimo wyraźnych intelektualnych słabości. 


Mam jednak na myśli coś więcej. Chodzi mi o to, że ludzkie osiągnięcia są zawsze i wszędzie kolektywne. Każdy przedmiot i usługa, jakich używasz, jest produktem różnych umysłów pracujących razem, by wynaleźć lub kierować czymś, a jest to absolutnie daleko poza możliwością jakiegokolwiek indywidualnego umysłu. Dlatego nie działa centralne planowanie. Dziesięć milionów ludzi je lunch w Londynie dziennie; jak, do diabła, dostają to, co chcą, kiedy i gdzie chcą, w sytuacji, kiedy wielu z nich decyduje się w ostatniej minucie? Gdyby w Londynie był komisarz ds. lunchu, zawiódłby sromotnie. Indywidualne decyzje integrowane przez sygnały cenowe działają i to działają bardzo dobrze.  


I tutaj jest kluczowe spostrzeżenie z badań  ewolucji. Nasze mózgi urosły duże na bardzo długo zanim osiągnęliśmy cywilizację. Mieliśmy 1200cc inteligencji przez pół miliona lat: także neandertalczycy mieli olbrzymie mózgi. Przez 99 procent tego czasu byliśmy tylko jeszcze jednym, przyciśniętym do muru gatunkiem, jak delfiny butlonose są dzisiaj, a mniej więcej 75 tysięcy lat temu byliśmy bliscy wymarcia.


Tym, co zmieniło sytuację, nie była jakaś jasna iskra nowego genu, który się włączył, ale to, że zaczęliśmy wymianę i specjalizację, zaczęliśmy tworzenie kolektywnej inteligencji, zamiast polegania na indywidualnej bystrości. Ujmując to inaczej: dziesięciu głupich ludzi w pokoju, którzy rozmawiają ze sobą, osiągnie dużo więcej niż taka sama liczba mądrych, którzy tego nie robią. Internet tylko podkreśla ten punkt. Ludzka inteligencja jest rozłożonym, kolektywnym zjawiskiem.


Pierwsza publikacja w świątecznym wydaniu  “Spectatora”

 

Why Selcting Intelligent Babies Won’t Happen

Rational Optimist, 28 grudnia 2017 
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego” w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28
Rzecz o splątaniu nauki i wiary   Koraszewski   2022-12-26
Pradawny ekosystem zrekonstruowany przy użyciu skamieniałego DNA   Coyne   2022-12-19
Rozważania heretyckiego mediewisty o historii, wartościach i zdumiewającej głupocie   Landes   2022-12-16
Ewolucyjne ślepe zaułki i lepkie urządzenia: botanik Darwin   Tonhasca Júnior   2022-12-14
Ewolucja nie idzie prostą drogą   Novella   2022-12-08
Geny i języki   Novella   2022-11-26
Uporczywa obecność religijnego mitu   Winegard   2022-11-24
Znaleziono skrytkę posągów z brązu   Novella   2022-11-23
W oparach zrównoważonej ignorancji   Koraszewski   2022-11-21
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
List otwarty do wszystkich oszołomów   Novella   2022-11-03
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Czy mizoandria może być zakaźna?   Tonhasca Júnior   2022-10-24
Niezwykła fizjologia hibernujących niedźwiedzi   Coyne   2022-10-22
Cuchnąca pułapka i przytulna kryjówka   Tonhasca Júnior   2022-10-21
Obraz Izraela na amerykańskich uniwersytetach   Mansour   2022-10-19
Kenia aprobuje GMO po 10 latach zakazu   Maina   2022-10-18
Pangenom jedwabnika morwowego   Novella   2022-10-14
Czy Samolubny gen zaszkodził publicznemu rozumieniu biologii?   Coyne   2022-10-13
Nieokrzesani goście   Tonhasca Júnior   2022-10-11
Niezrozumienie równości   Winegard   2022-10-07
Zyski klimatyczne to „niewygodna prawda” — nie wszystkie wiadomości o środowisku są złymi wieściami   Lomborg   2022-10-06
Gorzko-słodki, uzależniający lek   Tonhasca Júnior   2022-09-30
Przeciwko autentyczności   Winegard   2022-09-27
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury)   Coyne   2022-09-22
Mózgi neandertalczyków   Novella   2022-09-20
Oszuści i oszukani w grze w zapylanie   Tonhasca Júnior   2022-09-15
Po raz kolejny “Scientific American” wypacza biologię, a teraz także historię, by podeprzeć swoją ideologię   Coyne   2022-09-14
Upadek czasopisma “Nature”   Winegard   2022-09-08
Instynkt macierzyński i “New York Times”   Coyne   2022-09-07
Ćmy ze złym public relations   Tonhasca Júnior   2022-09-05
Studenci Uniwersytetu Ghany debatują nad wykorzystaniem upraw GMO w ich kraju   Gakpo   2022-09-02
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
Dysonansy poznawcze: czekolada a muszki, wino a osy   Júnior   2022-08-29
Patrick Matthew: prawdziwy autor idei doboru naturalnego?   Coyne   2022-08-26
Odporny na choroby, genetycznie modyfikowany maniok zapowiada przełom w Kenii   Maina   2022-08-25
Niekochane, ale czasem pożyteczne   Tonhasca Júnior   2022-08-23
Trwałość laktazy w populacjach pijących mleko: ponowna ocena klasycznej historii z ewolucji człowieka   Coyne   2022-08-19
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość   Coyne   2022-08-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Kot Mehitabel pisze w “Science”   Coyne   2022-08-09
Nauka o wolności: rozmowa z Anną Kryłow   i Anna Kryłow   2022-08-06
Pierwsze dowody kopalne na opiekę nad lęgiem i niezwykły przypadek asymetrii kierunkowej   Coyne   2022-08-05
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy?   Coyne   2022-08-02
Dokonane w Afryce badanie genomu fasolnika egipskiego oznacza krok naprzód w dywersyfikacji światowego zaopatrzenia w żywność   Karavolias   2022-08-01
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Raz jeszcze: czy rasy są tylko społecznym konstruktem bez naukowego lub biologicznego znaczenia?   Coyne   2022-07-28
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Carl Sagan i wolność wątpienia   Jacoby   2022-07-18
Jak Darwin spowodował globalne ocieplenie swoją teorią doboru płciowego   Coyne   2022-07-16
Dieta mieszana misiów i innych   Júnior   2022-07-14
Londyńskie Natural History Museum popełnia błąd naturalistyczny - wielokrotnie   Coyne   2022-07-11
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Szczepionki przeciwko grypie związane ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera   Novella   2022-07-07
Nowoczesność Darwina: w O powstawaniu jest antycypacja neutralnej teorii i przerywanej równowagi   Coyne   2022-07-06
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową”   Coyne   2022-07-05
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała   Coyne   2022-07-04
Niech Moc będzie z pszczołą   Júnior   2022-06-28
Dramatyczny wzrost cen paliw kopalnych jest bolesny, ale daje niewielkie korzyści w walce z globalnym ociepleniem   Lomborg   2022-06-25
Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy   Novella   2022-06-22
Nasiona z edytowanymi genomami będą miały przystępną cenę   Maina   2022-06-15
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
Kartofel z Matką Boską w jednej klapie i Karolem Marksem w drugiej   Koraszewski   2022-06-06
Jak nasze wspomnienia są powiązane   Novella   2022-06-04
Wielka Brytania dąży do zezwolenia na edytowanie genów   Novella   2022-06-02
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Naukowiec z Ghany: “Afryka potrzebuje GMO bardziej niż reszta świata”   Gakpo   2022-05-26
GMO i edytowanie genów: jaka jest różnica?   Karavolias   2022-05-23
Toksyczny nektar, czyli ostrożnie z tureckim miodem   Júnior   2022-05-20
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna   Coyne   2022-05-18
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne   Coyne   2022-05-16
Trutnie i inni fruwający panowie   Junior   2022-05-13
Wygnanie z uniwersyteckiego świata – dwa lata później   Winegard   2022-05-10
Życie kwitnące po śmierci   Junior   2022-05-05
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Oxitec rozszerza próby z komarami GMO, by zredukować szerzenie się malarii   Conrow   2022-04-28
Słowa w wosku zapisane   Tonhasca Junior   2022-04-26
Rodzice, szkoła, państwo: kultura niskich oczekiwań   Koraszewski   2022-04-25
Nowoczesne ulepszanie roślin uprawnych przyjmuje historyczne podejście   Karavolias   2022-04-20
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Indie zwalniają edytowanie genów z wymaganej dla GMO oceny bezpieczeństwa   Paranjape   2022-04-11
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Rolnicy nie mogą uprawiać tego, na co ich nie stać   Ongu   2022-04-07
Rośliny zmodyfikowane: odkłamać opinię o GMO   Conrow   2022-04-07
Odmowa szczelinowania jest szaleństwem   Ridley   2022-04-02
Jak wirusy chorób układu oddechowego ewoluują, by stać się łagodniejsze   Ridley   2022-03-22
Czy globalne ocieplenie może być dla nas dobre?   Ridley   2022-03-03
Południowa Afryka powinna przemyśleć regulacje dotyczące genetycznie modyfikowanych roślin   i Priyen Pillay   2022-03-01
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
O figach i osach   Júnior   2022-02-18
Pień liczący 40 tysięcy lat przekazany Maorysom zamiast nauce   Coyne   2022-02-14
Propaganda anty-GMO obraża drobnych farmerów w Afryce i w Azji   Gakpo   2022-02-08

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk