Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 21:21

« Poprzedni Następny »


Etniczna czystka Żydów w Turcji


Uzay Bulut 2015-01-05

Wielka Synagoga w Edirne (Zdjęcie z 2010 r.: Wikipedia Commons/Yabancı)
Wielka Synagoga w Edirne (Zdjęcie z 2010 r.: Wikipedia Commons/Yabancı)

Przeprowadzona sto lat temu rzeź Ormian w Turcji była wielokrotnie opisywana, o przeprowadzonej w tym samym czasie rzezi Greków słyszało niewielu, Uzay Bulut pisze o równoległych prześladowaniach tureckich Żydów. W styczniu 1923 r. sprowokowani serią antysemickich artykułów opublikowanych w gazecie “Pasaeli” w Edirne, mieszkańcy Edirne zebrali się w centrum miasta i krzyczeli: „Wasza kolej na opuszczenie tego kraju także przyjdzie! Żydzi, wynoście się!” W Anatolii już w czerwcu 1923 r. zakazano Żydom swobodnego przemieszczania się...

Najnowszą antysemicką wypowiedzią w Turcji były słowa Dursuna Alego Sahina, gubernatora Edirne, miasta we wschodniej Tracji, z 21 listopada. Gubernator Sahin oświadczył, że ponieważ jest zły na Izrael, zamieni synagogę w tym mieście w muzeum. „Podczas gdy ci bandyci [izraelskie siły bezpieczeństwa] rozpętują wiatry wojny wewnątrz al-Aksy i zabijają muzułmanów, my budujemy ich synagogi. Mówię to z olbrzymią nienawiścią, która jest we mnie. Sprzątamy ich cmentarze, wysyłamy ich projekty do zarządów. Ale tutejsza synagoga będzie zarejestrowana tylko jako muzeum i w środku nie będzie żadnych eksponatów” – powiedział.


W odpowiedzi na falę oburzenia, jak się podniosła, gubernator Sahin zadzwonił do rabina naczelnego Turcji, Ishaka Halevy, żeby przeprosić i, według gazety „Salom”, powiedział, że jego wypowiedź została źle zrozumiana i wypaczona przez media.


Dyrektor naczelny Głównego Zarządu Fundacji, Adnan Ertem, powiedział,  że synagoga pozostanie jednak świątynią.


Bardziej szokujący jednak jest skład demograficzny obecnej populacji Edirne.


Przed ustanowieniem Republiki Tureckiej w 1923 r. populacja żydowska w Edirne, które od wieków stanowiło dom dla Żydów, wynosiła 13 tysięcy, jak informuje szczegółowy esej "The Jews of Edirne" Rifata Bali, niezależnego uczonego, który specjalizuje się w historii Żydów tureckich. W 1998 r. jednak Edirne miała tylko trzech pozostałych tam Żydów: Yasefa Romano, urodzonego w 1938 r. oraz Rifata i Sarę Miftani, parę, która miała tam sklep.


Dzisiaj populacja żydowska Edirne wynosi dwie osoby.


Żydowska obecność w Edirne datuje się wstecz od wczesnych czasów bizantyjskich, za rządów cesarza rzymskiego Teodozjusza I (rządził w latach 379-395 n.e.). W czasach Imperium Osmańskiego Edirne – miejsce zamieszkania wielu żydowskich intelektualistów, naukowców, muzyków, wydawców i kupców – było równie ważne dla Żydów jak Konstantynopol (Stambuł) i Saloniki.


Co się stało?


"Turcyfikacja" Turcji: Ataki antysemickie na Żydów w pierwszych latach nowej republiki


W styczniu 1923 r. sprowokowani serią antysemickich artykułów opublikowanych w gazecie “Pasaeli” w Edirne, mieszkańcy Edirne zebrali się w centrum miasta i krzyczeli: „Wasza kolej na opuszczenie tego kraju także przyjdzie! Żydzi, wynoście się!” Policja z trudem zapobiegła atakom na sklepy żydowskie, ale Żydzi mieszkający w małych miastach, takich jak Babaeski, przenieśli się do dużych miast, takich jak Stambuł.


W grudniu tego samego roku w Corlu, we wschodniej Tracji, społeczność żydowska licząca kilkaset osób otrzymała nakaz opuszczenia miasta w ciągu 48 godzin. Chociaż na prośbę rabina naczelnego termin został przedłużony; podobny nakaz wydany Żydom w Catalce, (także we wschodniej Tracji) został wykonany natychmiast.


Powód gniewu był jasny: w ramach kampanii turcyfikacji nowej Republiki wyeliminowano Ormian i Greków, ale Żydzi, którzy byli dobrze prosperującymi kupcami, pozostali.


Zakaz swobody poruszania się dla Żydów


W Anatolii w czerwcu 1923 r. zakazano Żydom swobodnego przemieszczania się. Wielu kupców żydowskich podróżowało ze Stambułu do miast w Tracji – takich jak Edirne, Kirklareli i Uzunkopru – a żydowskie matki i dzieci, które były w Stambule z powodów rodzinnych lub z innych przyczyn, nie mogły powrócić.


Ten sam zakaz został narzucony znowu w 1925 r., kiedy tureckie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wyznaczyło obszar około 110 km między miastami Gebze i Catalca jako jedyny, po którym Żydzi mieli prawo podróżować. Żydom zakazano wstępu do Anatolii bez zezwolenia tureckiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.


"Obywatelu, mów po turecku!"


13 stycznia 1928 r. Związek Studentów wydziału prawa Uniwersytetu Osmańskiego (dzisiaj Uniwersytet Stambułu) rozpoczęli kampanię “Obywatelu, mów po turecku!”; publiczne używanie języka innego niż turecki zostało zakazane.


Cały kraj pokryły plakaty powtarzające ten edykt. Turecka młodzież ostrzegała mniejszości, by mówiły tylko po turecku. Informację tę szerzyły środki masowego przekazu i kręgi polityczne w całym kraju. Ci, którzy łamali zakaz, otrzymywali groźby, bito ich lub stawiano przed sądem. Aresztowano i obłożono grzywnami setki ludzi za mówienie innym językiem niż turecki [1].


W całej Turcji powstały komitety turcyfikacji; plakaty “Obywatelu, mów po turecku!” wisiały w miejscach publicznych i wszyscy obywatele mieli mówić wyłącznie po turecku. W Edirne kampanię prowadzili studenci w jeszcze ostrzejszy i naznaczony antysemityzmem sposób. Żydom powiedziano, że ci, którzy nie mówią po turecku, nie będą mieli prawa żyć spokojnie i zostaną wydaleni z kraju. Piekarniom zabroniono wypieku macy na Paschę. W niektórych meczetach nauczano, że muzułmanie powinni bojkotować Żydów i nie kontaktować się z nimi[2].


Ta kampania, która zaczęła się w Stambule, szybko rozprzestrzeniła się po całym kraju. Żydzi z Edirne założyli komisję, która wydała następujące zalecenia: „Turecki będzie językiem mówionym na wszystkich spotkaniach. Rabini będą namawiać ludzi, by mówili po turecku podczas ceremonii i rytuałów religijnych. Dziewczynki i chłopcy w szkole hebrajskiej będą zobowiązani do mówienia po turecku w szkole, jak również poza szkołą i w domu. Zbierze się podpisy kupców i właścicieli sklepów zgadzających się na mówienie po turecku. W miejscach takich jak kawiarnie kierowane i odwiedzane przez Żydów, kelnerki będą obsługiwały klientów po turecku”. Właściciele kawiarni wywiesili olbrzymie napisy „Mów po turecku”; rabini powiedzieli Żydom, by współpracowali.


Tureckie prawo o przesiedleniach z 1934 r.


Tureckie prawo o przesiedleniach z 1934 r.
, spowodowało nie tylko przymusową asymilację wszystkich nie-Turków, ale także przymusowe wysiedlenie ludności uznawanej za nie wystarczająco turecką.


Żydzi, którzy żyli w Tracji Wschodniej, zostali przymusowo wysłani do Stambułu; a wielu Kurdów z kurdyjskich miast i miasteczek zostało siłą przeniesionych do innych miast na terenie całej Turcji.  


Artykuł 7 stanowi:


"Ci, którzy nie są rasy tureckiej, także jeśli nie starają się o pomoc rządową, są zobowiązani do osiedlenia się w miejscu, które wybierze rząd i pozostania tam, aż otrzymają pozwolenie od rządu [na opuszczenie go]. Ci, którzy przenoszą się gdzie indziej bez pozwolenia, zostaną wysłani z powrotem. Jeśli to powtórzą, zostaną wydaleni [z kraju] decyzją rady gabinetu”.


Artykuł 11 stanowi:


A) Zabrania się ponownego zakładania wsi, dzielnic, społeczności pracowniczych i artystycznych, które w całości składają się z tych, których językiem ojczystym nie jest turecki, jak też monopolizowanie przez te osoby wsi, dzielnicy, branży lub sztuki dla swoich krewnych.


B) Decyzją rady gabinetu minister spraw wewnętrznych jest zobowiązany do podjęcia niezbędnych kroków… przeciwko tym, którzy nie są związani z kulturą turecką lub używają języka innego niż turecki. Wysiedlenie, choć nie całkowite i wydalenie [z kraju] należą do takich kroków.


C) Populacja nie-muzułmanów w miastach i miasteczkach nie może wynosić więcej jak 10% całej populacji i nie-muzułmanie nie mogą zakładać odrębnych dzielnic.


Artykuł 13 stanowi:


"Jest obowiązkowe przesiedlenie tych, którzy nie są rasy tureckiej, we wsiach, miastach i miasteczkach w taki sposób, by byli rozproszeni i nie tworzyli odrębnych dzielnic lub grup”.


Antyżydowski pogrom w Tracji w 1934 r.


Od 21 czerwca do 4 lipca 1934 r. masy ludzi, sprowokowane antysemickimi pismami takich autorów, jak Cevat Rifat Atilhan i Nihal Atsiz, atakowały Żydów w Edirne, Tekirdag, Canakkale, Gelibolu, Kirklareli, Luleburgaz i Babaeski. W wyniku tych pogromów tysiące Żydów z Tracji porzuciło swój dobytek i uciekło, ratując życie, uciekali do Stambułu lub za granicę. Żydowskie domy i sklepy obrabowano, a kobiety żydowskie gwałcono.  


Innym powodem pogromów z 1934 r. było to, że rządząca Republikańska Partia Ludowa [CHP] pozwoliła, by obowiązkowe Tureckie Prawo Przesiedlenia, które głównie skierowane było na Kurdów i regiony kurdyjskie, zastosowano także do Żydów w Tracji, usuwając Żydów z tego terenu. Mimo że pogromy nie były bezpośrednio zorganizowane przez rządzącą CHP, co najmniej dali nań swoje przyzwolenie.


Ataki podobno zaczęły się powoli[3]. Najpierw władze w Edirne rozkazały, by zwierzęta nie były zabijane na mięso w rzeźniach według rytuałów żydowskich. Następnie władze nie dopuściły, by Żydzi docierali do miejsc pracy – ułatwiając w ten sposób bojkot przedsiębiorstw żydowskich. Kiedy Żydzi poskarżyli się gubernatorowi, powiedziano im, że te działania nie są niczym nadzwyczajnym; że muzułmanie nie chcą Żydów i że będzie dla Żydów lepiej, jeśli opuszczą miasto.


Tureccy Żydzi, którzy uciekli do Grecji, opowiadali później, że wieśniacy splądrowali śródmieście Edirne. 2 lipca 1934 r. wieśniacy z kamieniami i pałkami w rękach krzyczeli „Śmierć Żydom!” i niszczyli żydowskie sklepy i domy. Bili Żydów, wlekli ich na stację kolejową i wysyłali do Stambułu[4].


Wobec Żydów zastosowano również ostry bojkot. Właścicielom piekarni zabroniono sprzedawanie im chleba, lub, jeśli to jednak robili, mieli sprzedawać kromkę chleba za pięć lirów, czyli znacznie więcej niż wynosiła cena dla nie-Żydów[5].


Ayse Hur, turecka historyk i publicystka, także opisuje pogrom w Edirne:


"2 lipca 1934 r. grupa napastników zaatakowała dzielnicę żydowską w Edirne, plądrując sklepy i domy. Bili Żydów i rozkazali im wynieść się do Stambułu. W panice, bogaci pojechali do Stambułu pierwszym pojazdem, jaki mogli znaleźć, podczas gdy biedni i ci, którzy nie byli w stanie znaleźć żadnego pojazdu, poszli piechotą ku granicom z Grecją i Bułgarią. Pozostała tylko garść przerażonych nędzarzy żydowskich. Piekarnie nie sprzedawały im chleba, sklepy nie dawały im żywności, a rozwożący wodę nie dawali im wody. Władze administracyjne, których obowiązkiem była ochrona obywateli niezależnie od ich etnicznej przynależności – zamiast wykonywać swój obowiązek – rozkazały w ogłoszeniu z 3 lipca, by ci, którzy pozostali, opuścili miasto w ciągu 48 godzin.


Najboleśniejsze incydenty miały miejsce w Kirklareli [prowincja w Tracji]. Nasiliła je grupa licealistów, którzy rzucali kamieniami w okna domów w dzielnicy żydowskiej. Kiedy do tego kamienowania dołączyli nieuzbrojeni żołnierze i inni ludzie, incydent wymknął się spod kontroli i splądrowano 65 domów. Rabusie schwytali Moshe Fintza, rabina Kirklareli, w jego domu, rozebrali go do naga, obcięli mu brodę brzytwą i ukradli wszystkie pieniądze, jakie miał. Obcięli palce kilku młodym kobietom na ulicy, żeby ukraść ich pierścionki i próbowali zgwałcić jedną dziewczynę. O świcie 400 Żydów z Kirklareli w przerażeniu zebrało się na stacji kolejowej, by uciec do Stambułu. Co ciekawe, na tej stacji zawsze były najwyżej trzy wagony, ale tego ranka było ich 16.


Co najmniej 100 Żydów złożyło zażalenie w sprawie tego ataku do premiera Ismeta Inonu. Odpowiedział 5 lipca 1934 r., że „według praw Republiki jest przestępstwem próba wygnania Żydów z Tracji”. Poradził, by „skarżący starali się o swoje prawa przez złożenie podania do sądu i wniesienie oskarżenia przeciwko napastnikom"[6]


Kiedy jednak przewodniczący Zgromadzenia Tureckiego, Kazim Ozalp, rozmawiał o tych wydarzeniach z prezydentem Ataturkiem, powiedział on, że antysemityzm nie rozprzestrzenił się w Turcji i że te incydenty były izolowanymi akcjami kilku jednostek.


14 lipca 1934 r. Recep Peker, sekretarz generalny rządzącej CHP, wysłał "poufny" okólnik do lokalnych oddziałów partii o tych incydentach. Wśród pytań, które zadał, było: „Dlaczego sekretarz generalny partii nie został poinformowany podczas procesu zachęcania, przygotowywania i realizacji tej sprawy?”


"Peker był rozgniewany - pisze Hur – że nie został poinformowany o ‘zachęcaniu, przygotowywaniu i realizacji’ tej sprawy, nie zaś, że nie zapobiegnięto jej. Tak więc nawet jeśli kwatera główna CHP nie była w to zamieszana… jej lokalne oddziały w Tracji były. Fakt, że podobne ataki przeprowadzono na dużym terytorium niemal równocześnie, wzmógł podejrzenia, że były one zorganizowane”. Także po tym, jak ludzie w Edirne uspokoili się, Żydom trudno było odzyskać zaufanie, że mogą żyć bezpiecznie. Pod koniec lipca nadal dostawali listy z groźbami i rozpoczynano nowe próby bojkotowania ich.


Antysemityzm w Edirne utrzymywał się długo po pogromie. 7 października 1934 r., na przykład, nowy raport informował, że szkoły dostały nakaz nie przyjmowania uczniów żydowskich[7]. Warunki życia Żydów w tym mieście pogarszały się z dnia na dzień. Żydzi nie otrzymywali pracy;  żydowskie rodziny zaczęły opuszczać Edirne każdego tygodnia. Eli Shaul, turecko-żydowski dziennikarz, który relacjonował o pogromie, potwierdził, że żydowskie dziewczęta i kobiety były gwałcone podczas tych ataków. (W 1950 r. Shaul z rodziną wyemigrowali do Izraela.)


Po pogromach aresztowano 60 osób, włącznie z gubernatorem i szefem policji prowincji Kirklareli oraz przewodniczącym Izby Handlowej w Kirklareli, ale zostali później zwolnieni.  Tylko sześć osób uznano za winne i skazano na karę więzienia – od trzech do sześciu miesięcy. Żydzi byli niezmiernie zaniepokojeni, że podobne ataki znowu zdarzą się w miastach Tracji, więc zamykali swoje drzwi o 17 i po tej godzinie już nie wychodzili.


Po pogromach nadal trwały codzienne prześladowania Żydów. Żydowskim rzemieślnikom nie pozwalano sprzedawać swoich produktów na bazarach; popychano ich i napadano na nich, a kiedy prosili policję o pomoc, otrzymywali radę, by pozostali w domach.  


Po pogromach Żydzi musieli sprzedawać swoje nieruchomości i ziemię taniej niż wynosiła ich rzeczywista wartość. Wtedy urzędnicy rządowi podjęli decyzję o zakazie sprzedawania przez Żydów nieruchomości Turkom. W tej sytuacji Żydzi musieli sprzedawać swój majątek nielegalnie i ceny spadły jeszcze niżej niż poprzednio.


"Antysemityzm w tym kraju nigdy się nie skończył” - według Isila Demirela, badacza na wydziale antropologii na Uniwersytecie Yeditepe w Stambule. "W Imperium Osmańskim były reguły o tym, co Żydzi mogli robić, a czego nie mogli. Wszystko, włącznie z wysokością ich domów i kolorem ich ubrań, było określone prawem. Tak więc Żyd był postacią, którą zawsze traktowano jak wroga. Widziano go jako węża podnoszącego głowę za każdym złem”.


Syjonizm w Edirne


Ponieważ syjonizm – poparcie ustanowienia żydowskiej ojczyzny w historycznej Ziemi Izraela – jest dla wielu Żydów stałą częścią ich dwutysięcznej historii prześladowań – Żydzi w Imperium Osmańskim, jak również w Turcji angażowali się w działalność syjonistyczną[8].


Za czasów Imperium Osmańskiego Żydom wolno było angażować się w działalność syjonistyczną, ale podczas rządów nowej Republiki, została ona zakazana. Jednopartyjny reżim CHP nie był ani pluralistyczny, ani demokratyczny. Upierał się przy ideologii „jeden język, jeden ideał, jedna kultura”. Nie pozwalał na syjonizm, ideę różniącą się od gloryfikacji „tureckości”.


W 1923 r. Żydzi w Edirne, według pamiętników Yomtova Alkabesa, zaprzestali działalności syjonistycznej. Pewnej nocy jacyś ludzie weszli do organizacji syjonistycznej i podarli zdjęcia przywódców syjonistycznych, takich jak Theodor Herzl, Nahum Sokolow i Max Nordau. Dochodzenie policyjne nie przyniosło rezultatów[9]. Wielu młodych Żydów straciło nadzieję, porzuciło swoje przedsiębiorstwa i wyemigrowało do Palestyny (nazwa Izraela pod Mandatem Brytyjskim aż do niepodległości w 1948 r.).  


W 1937 r. zamknięto ostatnią szkołę Alliance Israélite w Tracji[10].


W latach 1930., jak informuje Alkabes[11], dzieci żydowskie w szkołach tureckich były prześladowane przez nauczycieli. Nawet kiedy otrzymywały dobre stopnie, nie zdawały, bo były Żydami. Dzieciom żydowskim nie wolno było wyrażać opinii; jeśli robiły to, nauczyciele wyzywali je od „brudnych Żydów”. Inni uczniowie, zachęcani przez nauczycieli, także krzyczeli i nękali dzieci żydowskie. Antysemityzm był zakorzeniony wśród uczniów i ich rodzin. Młodzież żydowska, zmęczona nieustannymi obelgami, przerywała naukę i przesiadywała w kawiarniach.


Alkabes opowiada, że dyskutował z dr Yosefem Goldinem ze Stambułu, co zrobić, by młodzież nie zeszła na złą drogę i by jakoś pomóc jej w tych trudnych czasach. Goldin przyjechał do Edirne, zebrał wszystkich żydowskich chłopców i dziewczynki w wieku 13-15 lat, zaczął uczyć ich o żydowskim życiu, kulturze i syjonizmie. Młodzież uczyła się alfabetu hebrajskiego; po kryjomu obchodzono święta żydowskie i po cichu upamiętniali Żydów takich jak Joseph Trumpledor, którzy stracili życie w walce o ideały syjonistyczne.


W 1944 r. Agencja Żydowska zaproponowała grupie młodzieży z Edirne, by emigrowali do Izraela.


W czasach II wojny światowej działalność syjonistyczna w Edirne przygasła, ale społeczność żydowska Edirne nadal prowadziła lekcje historii żydowskiej dla młodzieży. W 1940 r. jednak z powodu trudności ekonomicznych, zamknięto szkołę żydowską, która była własnością społeczności żydowskiej w Edirne.


Po ustanowieniu państwa żydowskiego 14 maja 1948 r. wielu Żydów z Edirne i z całej Turcji zaczęło emigrować do Izraela. Żydzi z Turcji, patrzyli z nadzieją na nową przyszłość w nowym państwie[12].


90 lat po antysemickich atakach i pogromach w Edirne i w Tracji  


Prawdziwe pytanie brzmi: teraz, kiedy kampania czystki etnicznej w Turcji została „pomyślnie” zakończona i tylko dwoje Żydów pozostało w Edirne, dlaczego gubernator nadal jest tak wściekły i przepełniony taką „olbrzymią nienawiścią”? Czy jest zły, że praktycznie nie ma już Żydów, których można prześladować w Tracji i musi ograniczać się do wygrażania  synagodze?


Słodką tajemnicą zarówno w Turcji, jak w Europie jest to, że antysemici nie potrzebują istnienia państwa żydowskiego, by atakować Żydów i grozić im. Antysemityzm w Turcji i w Europie istnieje od ponad dwóch tysięcy lat. Nienawiść do Żydów nie zaczęła się wraz z ponownym założeniem państwa Izrael. W nowoczesnej Turcji był propagowany od ponad 90 lat.


Kiedy zabijano, atakowano i asymilowano siłą Żydów w Edirne i w całej Turcji – jak również w wielu innych miejscach na świecie – nie istniało żadne żydowskie państwo Izrael.


Prawdą jest, że ci, którzy przeprowadzili autentyczną czystkę etniczną Żydów w Tracji, są ostatnimi ludźmi, którzy mają prawo łkać, jęczeć, jojczeć, marudzić nad nieistniejąca „okupacją” izraelską. Izraelczycy nie okupują Izraela. Izrael jest domem Żydów; nie możesz być okupantem własnego domu.


Izrael nie musi dowodzić swojej legalności. Ma niezbywalne prawa moralne i historyczne istnienia jako suwerenne państwo. Nawet gdyby Żydzi byli całkowicie bezpieczni na całym świecie, jak powinno być w normalnym świecie, nadal mieliby prawo do ustanowienia własnego państwa i życia  we własnej, historycznej ojczyźnie.


[1] Lerna Ekmekcioglu (2010), Improvising Turkishness: Being Armenian in post-Ottoman Istanbul (1918-1933). Ann Arbor; Başak Ince (2012), Citizenship and Identity in Turkey: From Atatürk's Republic to the Present Day. London: I.B. Tauris; Soner Cagaptay (2006), Islam, Secularism, and Nationalism in Modern Turkey: Who is a Turk? London, Routledge.

[2] Rifat Bali (2013). Jews of Edirne. In Emin Nedret Isli (Comp.), Edirne: Serhattaki Payıtaht (Edirne: Capital on the Borderline). Istanbul, Yapi Kredi Publications.

[3] Ibid.

[4] Ibid.

[5] Ibid.

[6] Ibid.

[7] Ibid.

[8] Ibid.

[9] Ibid.

[10] Haker, Erol (2007). Edirne Jewish Community and Alliance Schools 1867-1937. Gozlem Publishing House.

[11] Rifat Bali (2013). Jews of Edirne. In Emin Nedret Isli (Comp.), Edirne: Serhattaki Payıtaht (Edirne: Capital on the Borderline). Istanbul, Yapi Kredi Publications.

[12] Ibid.


Turkey ethnic cleansing Jews

Gatestone Institute, 15 grudnia 2014

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Uzay Bulut

Publicystka turecka mieszkająca w Ankarze.  


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Brunatna fala

Znalezionych 1448 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

J'accuse!   Koraszewski   2013-11-12
Wolność i niepodległość   Koraszewski   2013-11-13
List otwarty do Adama Michnika   Koraszewski   2013-11-13
Uchodźcy, chłopiec do bicia i Anne Frank   Koraszewski   2013-11-20
Dlaczego Izrael?   Koraszewski   2013-11-22
Antysemityzm 2.0   Zahran   2013-12-04
Tybetańskie dylematywalczących o sprawiedliwość   Tsalic   2013-12-15
Wzgórze Świątynne jako symbol muzułmańskiego fanatyzmu   Marquard-Bigman   2013-12-16
Mahomet istotnie jest prorokiem miłosierdzia   MEMRI   2013-12-18
Zgadnijcie, kto orzeka, że Izrael jest winny ludobójstwa?   Marquardt-Bigman   2013-12-23
Muzułmańscy mężczyźni biją swoje żony, z powodu ... Izraela   Greenfield   2013-12-23
Bóg się rodzi...   Koraszewski   2013-12-25
BDS: nie ma żadnych podobieństw do nazistowskiego bojkotu Żydów w latach 1930   Davidson   2013-12-28
Chrześcijański obłęd   Apfel   2014-01-04
Czy antysyjonizm jest tym samym co antysemityzm?   Davidson   2014-01-05
Palestyńczycy umierają z głodu w Syrii   Toameh   2014-01-09
Mury   Wilson   2014-01-12
Mała rzecz o brzydocie łajdactwa   Koraszewski   2014-01-15
Fatwy dla żołnierzy Allaha   R. Green   2014-01-16
Dziedzictwo ludzkiej cywilizacji   N. Mozes   2014-01-18
Podżegnie do nienawiści   Chesler   2014-01-19
Żelazna Kopuła: nowy pomysł na szopkę dla kościoła Saint James's   Davidson   2014-01-20
Ostatnie tabu w Europie   Carmel   2014-01-21
“Guardian”, BBC i nos Mony Lisy   Geary   2014-01-23
Palestyńczyk o Palestyńczykach   Toameh   2014-01-23
Wojna i hańba   Greenfield   2014-01-27
Islam prowadzi wojnę sam ze sobą   Suroor   2014-01-28
A winić będą Izrael   Marquardt-Bigman   2014-01-29
Moralna tępota   Honig   2014-02-01
Jesteśmy tym, co tolerujemy   Ahmed   2014-02-02
Na obraz Boga   Tsalic   2014-02-06
Psychologia antysemityzmu i powiązanie z anty-syjonizmem   Schijanovich   2014-02-08
Antysemityzm. Niezamknięta historia   Jeliński   2014-02-09
Oszczerstwa Barghoutiego     2014-02-09
Ajatollah torturowany za krytykę politycznego islamu   Paveh   2014-02-11
Media i Zachód ignorują pogwałcenia praw człowieka przez Autonomię Palestyńską   Toameh   2014-02-15
Poddaj się albo umieraj z głodu   N. Mozes   2014-02-16
Czarne wdowy RosjiInteligentniejsze bomby przybywają do Soczi   Ahmed   2014-02-22
Judith Butler i nasza wola przetrwania   Valdary   2014-02-25
Pieniądze i podtrzymywanie kultury terroru   Roth   2014-02-28
''Oczy zasypane piaskiem''   artykuł reakcyjny   2014-03-10
Zły, Brzydki i Głupi   Tsalic   2014-03-12
Krake Zuckerberg   Honig   2014-03-12
Milczenie „Guardiana”     2014-03-15
Sprawa krymska w oczach Iranu     2014-03-16
Pod sztandarem praw człowieka   Marquardt-Bigman   2014-03-20
Kilka przykrych pytań o podwójne standardy Europejczyków wobec Izraela   Dershowitz   2014-03-22
Trwające piekło w Syrii   Honig   2014-03-23
ONZ: Kto powiedział, że tunel zbudowany do porywania będzie użyty do porywania?     2014-03-25
Powody nieuznawania Izraela tkwią w idei “dhimmi”   Julius   2014-03-28
Przekonujące skojarzenia Johna Kerry’ego   Honig   2014-03-29
O kradzieży walki ludów tubylczych   Bellerose   2014-03-30
Masowe mordy w Beludżystanie   Ahmad   2014-04-02
Postulat nielegalności   Honig   2014-04-06
Zbrodnie, których nie chcemy widzieć   Ibrahim   2014-04-07
Gdzie Rzym gdzie Krym?   Koraszewski   2014-04-08
Kto traci twarz?   Koraszewski   2014-04-10
Zbrodniczy honor   Ahmed   2014-04-11
Nie możemy dać Pani doktoratu honoris causa   Chesler   2014-04-16
Porównajmy uchodźców żydowskich i arabskich   Julius   2014-04-17
Chrześcijańska solidarność z mordercami   Roth   2014-04-18
 Dekret antysyjonistyczny   Apfel   2014-04-19
Przyznanie oczywistości: Prezbiteriańska agresja   Lumish   2014-04-20
Martin Heidegger i stradivarius   Koraszewski   2014-04-21
Feminizm w służbie Allaha   Chesler   2014-04-23
Jan Karski - Autentyczny bohater   Harris   2014-04-24
Palestyńczycy i Holocaust   Marquardt-Bigman   2014-04-28
Superman i Żydzi     2014-05-01
Inwersja Holocaustu   Klaff   2014-05-02
Świat dzisiejszy   Johansen   2014-05-07
Nie wierzcie Abbasowi;my chcemy dżihadu   Toameh   2014-05-09
Poradnik bezradnego obserwatora   Koraszewski   2014-05-13
Syndrom Dawida i Goliata   Apfel   2014-05-16
Autonomia Palestyńska: Walczący przeciwko pokojowi   Toameh   2014-05-17
Czy demokracja może przetrwać?   Allen   2014-05-18
Boko Haram jest w każdej islamskiej dzielnicy   Kunwar Khuldune   2014-05-20
Kolejna mistyfikacja?   Chesler   2014-05-23
Jak i czego media uczą ludzi   Apfel   2014-05-27
Wywiad z Christopherem Hitchensem   Totten   2014-05-31
Wybielacze islamu   Greenfield   2014-06-06
Sztuczka OWP z płacami dla więźniów     2014-06-08
Żydzi i życie   Koraszewski   2014-06-11
Islamiści w Iraku, Syrii i Jordanii   Toameh   2014-06-13
Sześć lat i sześć dni   Tsalic   2014-06-15
Świat ogląda mecze piłki nożnej, a my upadek Iraku   Charbel   2014-06-17
Apartheid – epitet czy pojęcie prawne?   Kontorovich   2014-06-19
Współudział USA i Europy w porwaniu i przemocy   Kemp   2014-06-22
O kradzieżach autorytetów moralnych   Koraszewski   2014-06-28
Porwani chłopcy izraelscy – widziane przez Palestyńczyka   Zahran   2014-06-30
Polityka jest martwa, zabiła ją sztuka w Nablus   Alexenberg   2014-07-01
Szczur i mangusta: bajka współczesna   Tsalic   2014-07-02
Wakacje w Gazie     2014-07-03
Jajko czy kura?   Honig   2014-07-04
Odkrycie Hillary Clinton: technokraci z Hamasu   Spencer   2014-07-09
Obecny konflikt między Izraelem a Hamasem rozbija mity   Dershowitz   2014-07-12
Krwawy, niekończący się pokój   Greenfield   2014-07-13
Islam po polsku i w innych językach   Koraszewski   2014-07-15
Dostarczyliśmy Gazie drony i pociski Fadżr 5     2014-07-23
Rada Praw Człowieka ONZ potępia Izrael   Neuer   2014-07-25
Zbrodnie wojenne popełnione przez Hamas   Kemp   2014-07-26

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk